«АСТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» АҚ
Жалпы медицина, стоматология және фармация факультеті
Шұғыл хирургиямен қалыпты және топографиялық анатомия кафедрасы
«Бекітемін» Білім беру қызметі жөніндегі проректор Г.Ә.Жақсылыкова _________ «____»____________2009ж.
|
ИНТЕГРАЦИЯЛАНҒАН ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Анатомия 2 пәні бойынша
мамандығы 051301 «Жалпы медицина»
курсы ІІІ_
семестр V, VІ
Дәріс-9 (сағат) Емтихан VІ
Тәжірибелік сабақ -63 (сағат) (семестр)
Өздік жұмыс -36 (сағат)
Жалпы сағат көлемі- 108
Жұмыс бағдарламасы 051301 «Жалпы медиина» мамандығына арналған 2006 ж ҚР МЖМБС –негізінде, ҚР ДСМ Адам ресурстары және ғылым дамыту департаментімен бекітілген анатомия 2-ге арналған типтік оқу бағдарламасы бойынша құрылған, 2009ж.
Жұмыс бағдарламасы қазақ бөлімінің пән-әдістемелік комиссия мәжілісінде талқыланды
Хаттама №
«___»_ _____ 2009ж. Төрағасы проф.: ______ Ә.Е. Ерекешов
Оқу-әдістемелік Кеңесте мақұлданған _______________
Хаттама №
«___»_ _____ 2009ж.
Төрайымы проф.:_______ Г.Ә. Жақсылықова
МАЗМҰНЫ
1. | Түсініктеме ………………………………………………… |
2. | Пәннің мазмұны …………………………………………… |
3. | Оқу және оқыту әдістері…………………………………… |
4. | Студенттердің білімдерін бағалау…………………………………. |
5. | Құрал-жабдықтар…………………………………. |
6. | Пән бойынша сағаттың бөлінуі…………………………… |
7. | Сабақтардың тақырыптық жоспарының үлгілері……………… |
8. | Ұсынылатын әдебиеттердің тізімі……………………….. |
9. | Қосымша……………………………………………………. ……….. |
1 Түсініктеме
Негізгі пәннен алынған біліммен клиникалық пәндер арқылы қалыптасқан практикалық біліммен дағдыларының үйлесуі дәрігерді даярлау барысында тұжырымды білім және дағдыларды қалыптастырудың негізгі шарты.
Интеграцияланған бағдарлама мақсаты: жас шамалық өзгешеліктерімен қоса ішкі аурулар пропедевтикасы фундаментальді пәндерді оқытуды біріктіру негізінде оқудың ақырғы нәтижеге жетуін қамтамасыз ету болып саналады. Интеграцияланған оқу студенттердің фундаментальді пәндер мен ішкі аурулар пропедевтикасын әрбір жүйені бір ізділіктілікпен оқуын қарастырады. Негізіне адам ағзаларының сегіз жүйесі бойынша модульдер принципі алынды: жүрек-қан тамырлар, тыныс алу, асқорыту, жүйке, зәр шығару-жыныс, эндокринді, тері және оның қосалқылары мен қимыл-тірек, қан айналым жүйесі. Интеграцияланған пәндер бойынша оқыту фундаментальды және клиникалық пәндерді оқытудың мүлдем өзгеше әдістемелік ұсынысы болып қарастырылады.
Фундаментальды пәндердің көлемі және мазмұны ішкі аурулар пропедевтикасы сұранысына байланысты, ал ішкі аурулар пропедевтикасы балалар жасындағы ерекшеліктерін зерттеуге де көніл аударады. Ішкі аурулар пропедевтикасын интеграцияланған бағдарламада оқыту терапевтер мен педиатрлар мамандарын даярлауын біріктіретін жаңа типтегі кафедра болады, нәтижесінде оқытудың негізгі мақсатын орындауда, яғни жалпы тәжірибедегі дәрігер даярлауын іске асырады.
Ағзаның әртүрлі жүйесін оқытуы екі нұсқа бойынша жүргізіледі.
Бірінші нұсқа – оқыту 2 кезеңде жүргізілуі ұсынылады:
1-ші кезең: анатомия-2, гистология-2, физиология-2 және нақты бір жүйені зерттеу әдістемесіне қарасты ішкі аурулар пропедевтикасының тарауын бір ізділікпен талдау.
1-ші кезеңнің негізгі мақсаты: ағзаның нақты жүйесінің анатомиясы мен гистологиясынан білім беру және ересектер мен әр жастағы балаларда осы жүйенің қызметін атқаратын физиологиялық үрдістерді түсіндіру, физикальды мәліметтерді қалыптастыратын механизмдер мен қалыпты жағдайда осы үрдістерді көрсететін тексеру әдістер мәліметтерін салыстыру; нақты осы жүйенің толық физикальды тексеру жүргізуін үйрету.
2-ші кезең: ішкі аурулар пропедевтикасының ЖТЖ зақымдануы бойынша жиі кездесетін синдромдар симптоматикасы мен физикалық қорытындыларға қарасты тарауды патологиялық физиология-2, патологиялық анатомия-2, визуальді диагностика әдістерін, осы жүйенің зақымдану синдромдарында тағайындалатын дәрілік препараттардың фармакологиясын бір ізділікпен оқыту.
2-ші кезеңнің негізгі мақсаты: студенттерге ересектерде ЖТЖ бұзылысы кезінде жиі кездесетін синдромдар дамуының патогенездік және патоморфологиялық механизмдерін, жас шамалық ерекшеліктерін түсіндіру, ағзалар жүйесін физикалық әдістермен тексеруінде осындай синдромдарды анықтауын үйрету, визуальді диагностика әдістерімен қоса қосымша зерттеу әдістерін жоспарлау, алынған қорытындыларға интерпретация жасауын және синдромдарға қарасты емдеу жоспарын тағайындауын үйрету.
2-кезеңді нұсқамен оқытуда ішкі аурулар пропедевтикасы 2 шартты бөлімге бөлінеді.
1-ші бөлімі: ағзалар мен жүйелерді тексеру әдістері,
2-ші бөлімі: ағзалар мен жүйелер зақымдануының семиотикасы, жиі кездесетін зақымдану синдромдары.
Екінші нұсқасы – бір ізділікпен келесі пәндерді оқу: анатомия-2, гисто-логия-2, физиология-2, патологиялық анатомия-2, патологиялық физиология-2, визуальді диагностика, ішкі аурулар пропедевтикасы, фармакология-2.
Осы типтік оқу бағдарламаға енгізілмеген бұрын пәннің мазмұнында болған түрлі аурулар тараулары жоғары курстарда оқытылады.
Пәннің мақсаты:
Жүрек-қантамырлар жүйесі модулі
екі кезеңде талқыланатын болады:
Модульдің жалпы мақсаты: фундаментальді және клиникалық пәндер интеграция негізінде студенттерге ересектер мен жас шамасына байланысты норма мен патологияда ЖТЖ клиникалық тексеру негіздерін оқыту (физиологиялық процестердің негізінде ЖТЖ атқаратын жұмысы туралы және негізгі клиникалық синдромдар дамуының патофизиологиялық механизмдерін түсіндіру).
Бірінші кезеңнің мақсаты: жүрек-қан тамырлар жүйесі бойынша анатомия мен гистологиядан білім беру және оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процестерді, физикалық параметрлер қалыптасу механизмдерін түсіндіру және оларды анықтайтын физикалық және инструментальды зерттеу әдістерін жүргізуін үйрету.
Екінші кезеңнің мақсаты: студенттерге жүрек-тамыр жүйесі зақымдануларының жиі кездесетін синдромдарының патогенездік және патоморфологиялық механизмдерін түсіндіру, физикальдық тексеру барысында осы синдромдарды анықтауын үйрету, қосымша тексеру әдістерін жоспарын жасау, визуальді әдістерді қоса, алынған қорытындыларға интерпретация жасау және синдромдарға байланысты дәрілік ем тағайындау жоспарын жасауын үйрету.
Тыныс алу жүйесі модулі
екі этапта талқыланатын болады:
Модульдің жалпы мақсаты: фундаментальді және клиникалық пәндер интеграция негізінде студенттерге ересектер мен жас шамасына байланысты норма мен патологияда ТАЖ клиникалық тексеру негіздерін оқыту (физиологиялық процестердің негізінде ТАЖ атқаратын жұмысы туралы және негізгі клиникалық синдромдар дамуының патофизиологиялық механизмдерін түсіндіру).
Бірінші этаптың мақсаты: тыныс алу жүйесі бойынша анатомия мен гистологиядан білім беру және оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процестерді, физикалық параметрлер қалыптасу механизмдерін түсіндіру және оларды анықтайтын физикалық және инструментальды зерттеу әдістерін жүргізуін үйрету.
Екінші этаптың мақсаты: студенттерге тыныс алу жүйесі зақымдануларының жиі кездесетін синдромдарының патогенездік және патоморфологиялық механизмдерін түсіндіру, физикальдық тексеру барысында осы синдромдарды анықтауын үйрету, қосымша тексеру әдістерін жоспарын жасау, визуальді әдістерді қоса, алынған қорытындыларға интерпретация жасау және синдромдарға байланысты дәрілік ем тағайындау жоспарын жасауын үйрету.
Ас қорыту жүйесі модулінің мақсаты:
фундаментальді және клиникалық пәндер интеграция негізінде студенттерге ересектер мен жас шамасына байланысты норма мен патологияда асқорыту жүйесін клиникалық тексеру негіздерін оқыту (физиологиялық процестердің негізінде асқорыту жүйесінің атқаратын жұмысы туралы және негізгі клиникалық синдромдар дамуының патофизиологиялық механизмдерін түсіндіру).
Эндокринді жүйе модулі
екі кезеңмен оқытылады.
Модульдің жалпы мақсаты: фундаментальды және клиникалық пәндер интеграциясы негізінде студенттерді ересек адамдардың және әртүрлі жастағы балалардың эндокринді жүйесін (ЭЖ), қалыпты және патологиялық жағдайларда клиникалық тексеру негіздеріне үйрету.
Бірінші кезең мақсаты: адам жасы ерекшеліктерін ескере отыра, эндокринді жүйенің анатомиясын, гистологиясын, физиологиясын, басқа мүшелермен және жүйелермен байланысы туралы білім беру, осы мүшелердің қалыпты жағдайдағы функциясын анықтайтын тексеру әдістерін оқу және игеру, осы жүйені толық физикалық тексеруді үйрету.
Екінші кезеңнің мақсаты: патологиялық физиология-2, патологиялық анатомия-2, визуальды диагностика әдістерін, ішкі аурулар пропедевтикасының симптоматикаларды және функциональды деректерді оқытатын тарауларын, жиі кездесетін ЭЖ синдромдарын және осы жағдайларда қолданылатын дәрілер фармакологиясын бірінен соң бірін оқыту.
Нерв жүйесі
Модульдің жалпы мақсаты: студенттерді іргелі жєне клиникалыќ пєндердіњ интеграциялануы негізінде ересектер мен жас шамасы єр т‰рлі балалардыњ ќалыпты жєне патологиялыќ жаѓдайдаѓы ж‰йке ж‰йесініњ ж±мысын ќамтамасыз ететін басты физиологиялыќ процестер және синдромдарды ќалыптастыратын патофизиологиялыќ механизмдер т±рѓысынан зерттеудіњ клиникалыќ негізін игерту.
Қан түзуші жүйе
Модульдің жалпы мақсаты: студенттерді фундаментальді және клиникалық пәндер интеграциясы негізінде нормадағы және патологиядағы қан жүйесін клиникалық тексерудің негіздеріне және негізгі клиникалық симптомдар мен синдромдар қалыптасуының патофизиологиялық, морфологиялық, механизмдері мен оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процесстерді түсіну негізінде оқыту.
Тірек-қимыл жүйесі, тері мен оның қосымшалары
Модульдың жалпы мақсаты: фундаментальді және клиникалық пәндер интеграциясы негізінде студенттерді нормадағы және патологиядағы тірек-қимыл жүйесін, тері мен оның қосалқыларын клиникалық тексерудің негіздеріне және негізгі клиникалық симптомдар мен синдромдар қалыптасуының патофизиологиялық, морфологиялық, механизмдері мен оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процесстерді түсіну негізінде оқыту.
Несеп жыныс жүйесі
модулі екі кезеңде талқыланатын болады.
Жалпы мақсаты: физиологиялық үрдістерді түсіну үшін несеп шығару, жыныс жүйесінің қалыпты және дерттік жағдайларда студенттерге клиникалық зертеу негіздерін, іргелі және клиникалық пәндер тұтастығы негізінде оқыту, оның жұмысын қамтамасыз ететін және негізгі клиникалық синдромдардың патофизиологиялық механизмдерін қалыптастыру.
Бірінші кезеңнің мақсаты: несеп-жыныс жүйесінің мүшелеріне анатомия және гистология пәндері бойынша білімдер беру және оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық үрдістерді түсіндіру, осы үрдістердің көрінісін беретін физикальды мәліметтер механизмін түсіндіру; несеп-жыныс жүйесіне толық физикальды тексерулер жүргізуді үйрету және осы симптомдар кезінде алынған нәтижелерді талдауды үйрету.
Екінші кезеңнің мақсаты: несеп-жыныс жүйесінің ең кең тараған зақымдалу синдромдарының пайда болуының патогенетикалық және патоморфологиялық механизмдерін студенттерге түсіндіру, физикальды тексерулер кезінде осы синдромдарды табуды, тексерудің қосымша әдістерінің жоспарын, алынған нәтижелерді талдауды және жеке синдромды емдеу жоспарын тағайындау.
Несеп жыныс жүйесі модулі бойынша есептер:
1-ші кезеңде:
- бүйрек тіндерінің жасушалық және жасуша сырттылық құрылымдарының ұқсастандыруы және құрылымның жастық ерекшеліктері топографиясы мен анатомияны, сонымен ер адам мен әйел адамның ұрпақ жаңғырту жүйесінің мүшелерінің зәр шығару жолдарының қалыптыдағы макро және микропрепараттарды оқыту;
Оқыту міндеттері:
«Жүрек-қантамырлар жүйесі» модулінің міндеттері:
жүрек пен қан тамырлар құрылысының анатомиясы, топографиясы, қалыпты жағдайда микро- және макропрепараттар бойынша олардың тіндерінің жасуша және жасушадан тыс құрылымдарының идентифика-циясы және олардың жас шамалық ерекшеліктері туралы білім беру.
Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша міндеттері:
Өкпе-бронх жүйесі құрылысының анатомиясы, топографиясы, қалыпты жағдайда микро- және макропрепараттар бойынша олардың тіндерінің клеткалық және клеткадан тыс құрылымдарының идентификациясы және олардың жас шамалық ерекшеліктері туралы білім беру.
Ас қорыту жүйесі модулінің міндеттері:
ас қорыту трактісі құрылысының анатомиясы, топографиясы, қалыпты жағдайда микро- және макропрепараттарда олардың жасушаішілік және жасушасыртылық құрылымының идентификациясы олардың жас шамалық ерекшеліктері туралы білім беру.
Эндокринді жүйе модулінің міндеттері:
ЭЖ мүшелері тіндерінің клеткалық және клеткадан тыс құрамдарын идентификациялау арқылы микро- және макропрепараттардың қалыпты және пациенттердің жас ерекшеліктеріне қарай анатомиясы, құрылымдардың топографиясы туралы білім беру.
Нерв жүйесі модулінің міндеттері:
нерв жүйесінің анатомиясы мен топографиясын және жастық ерекшеліктерін, қалыпты жағдайда микро- және макропрепараттарда ұлпалар жасушаларының және жасушадан тыс құрылыстарын оқыту.
Қан түзуші модульдің міндеттері:
нормадағы микро- және макропрепараттарда қан түзүші ағзалардың анатомиясын, гистологиясын және жас ерекшеліктерін, жасушалық және жасушадан тыс құрылымдарын идентификациялау бойынша білім беру.
Тірек-қимыл жүйесі, тері мен оның қосымшалары модулі бойынша
модульдің міндеттері:
нормадағы микро- және макропрепараттарда тірек-қимыл жүйесінің, тері мен оның қосалқыларының анатомиясы, гистологиясы және жас ерекшеліктері, клеткалық және клеткадан тыс құрылымдарын идентификациялау бойынша білім беру.
Несеп жыныс жүйесі модулінің міндеттері:
бүйрек тіндерінің жасушалық және жасуша сыртылық құрылымдарының ұқсастандыруы және құрылымның жастық ерекшеліктері топографиясы мен анатомиясы, сонымен ер адам мен әйел адамның ұрпақ жаңғырту жүйесінің мүшелерінің зәр шығару жолдарының қалыптыдағы макро және микропрепараттарды оқыту.
2 МОДУЛЬ ЖӘНЕ КОМПЕТЕНЦИЯЛАР БОЙЫНША АНАТОМИЯ- 2
№ | Жүйелер бойынша компетенциялар | Пәннің мазмұны | |
«ЖҮРЕК-ҚАНТАМЫРЛАР ЖҮЙЕСІ» | |||
1 | Студент білуі керек: · анатомияны, жүрек қан тамырлар жүйесінің топографиясын; · жүрек және қан тамырлар құрылысының жасқа байланысты ерекшеліктерін. Студент үйреніп алуы қажет: · жүрек және қан тамырлардың анатомиялық құрылысын көрсетуді. | Жүрек. Жүректің дамуы. Кеуде қуысында жүректің орналасуы және пішіні. Жүрекше және қарыншалардың құрылысы. Эндокард, миокард, эпикард. Жартыайтәрізді және жармақты жүрек қақпақшалары. Бүртікті бұлшықеттер. Жүректің өткізгіш жүйесінің түйіндері мен будалары. Жүрек артериялары мен веналары. Балалардағы ерекшеліктері. Алдыңғы кеуде қуысына жүрек шекаралары мен оның қақпақтарының проекциясы. Перикард. Кеуде қуысының ірі тамырлары: қолқа, өкпе сабауы, өкпе веналары, жоғарғы және төменгі қуыс веналары. Балалардағы ерекшеліктері. Артериялар. Кіші қанайналым шеңберінің артериялары – өкпе сабауы, оның дамуы, топографиясы. Өкпе ішінде сол және оң өкпе артерияларының негізгі бағанасы, тармақтары. Үлкен қанайналым шеңберінің артериялары. Қолқа, оның дамуы, топографиясы. Бөлімдері: қолқа буылтығы, қолқаның жоғарлаған бөлігі, қолқа доғасы, қолқаның төмендеген бөлігі. Жүректің веналық тамырлары. Қолқа доғасының тармақтары. Жүректің нервтенуі. Балалардағы ерекшеліктері. | |
«ТЫНЫС АЛУ ЖҮЙЕСІ» | |||
2 | Студент білуі тиіс: · Тыныс алу жүйесі ағзаларының анатомиясы мен топографиясын; · Көмей кеңірдек, бронхтар және өкпенің құрылысы және жастық ерекшеліктерін; · Кеуде торының шартты сызығы; Студент істей алуға тиісті: · Тыныс алу жүйесі ағзаларының анатомиялық құрылымдарын көрсету; · Өкпенің үлестік, сегменттік және төменгі шекарлық проекциясын кеуде торында көрсету;
| · Көмей, құрылысы және топографиясы, көмей қуысы, дауыс қатпарлары, көмейдің эластикалық шарғағы, дауыс саңылауы. Жастық ерекшеліктері. · Кеңірдек, бронхтар олардың және топографиясы. Кеңірдек айырығының (бифуркация) ерекшелігі, бронхтардың тармақталуы, дамуы. Жастық ерекшеліктері. · Өкпе, өкпеқап, құрылысы, топографиясы, өкпеқап қуысы, өкпеқап қойнаулары, олардың функционалдық маңызы. Өкпенің үлестік, сегменттік проекциясы.Кеуде торының шартты сызығы. Өкпе, өкпеқап шекараларының дене сыртындағы проекциясы. Жастық ерекшеліктері. · Тыныс алу жүйесі ағзаларының қанмен қамтамасыз етілуі.
| |
«АС ҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІ» | |||
3 | Студент білуі керек: · анатомияны, ас қорыту жүйесінің топографиясын; · ас қорыту жүйесі құрылысының жасқа байланысты ерекшеліктері. Студент үйреніп алуы қажет: · ас қорыту жүйесінің анатомиялық құрылысын көрсету. | Құрсақ қуысы азғалары және құрсақтан тыс кеңістіктің топографиясы. Асқазан: асқазанның құрылысы, топографиясы, функциясы. Алдыңғы құрсақ қабырғасында асқазанның орналасуы. Әр-түрлі дене бітімдегі адамдардағы асқазанның формасы. Жіңішке ішектің (он екі елі ішек, мықын, ащы ішек): құрылысы, топографиясы, функциясы. Тоқ ішек (соқыр, жоғарылаған жиек, көлденең жиек, төмендеген жиек, сигматәрізді жиек, тік ішек): құрылысы, топографиясы, функциясы. Илеоцекалді бұрыш. Құрттәрізді өсінді: құрылысы, орналасу варианттары. Бауыр: құрылысы, топографиясы, функциясы. Бауырдың функционалді және құрылымдық бірлігі-бауырлық бөлікшелер. Бауырдың шеттері. Өттің шығару жолдары. Ұйқыбез: құрылысы, топографиясы, функциясы. Ұйқыбезідң эндокринді және экзокриндік бөліктері. Ұйқыбез өзекшелері. Ішастар құрылысы, функциясы, париеталді және висцералді табақтары, құрсақ қуысы. Ішастар топографиясы, ағзалардың ішастарға қатынасы. Құрасқ қуысының жоғарғы, ортаңғы, төменгі қабаттарының топографиясы. Ас қорыту жүйесінің жас шамалық өзгешеліктері. | |
«ЭНДОКРИНДІ ЖҮЙЕ» | |||
Студент білуі керек: · эндокринді бездер анатомиясын, топографиясын; · эндокринді бездердің жас ерешеліктерін Студент үйреніп алуы қажет: · муляжда және табиғи препараттарда эндокринді бездердің орналасуын және анатомиялық элементтер құрамын көрсетуді. | Эндокринді аппараттың морфологиялық сипаттамасы. Жіктелуі. Эндокринді бездерді құрамының жас ерекшеліктері. Гипофиз. Дамуы, құрамы, топографиясы, қан айналымы. Қалқанша безі. Дамуы, құрамы, топографиясы, қан айналымы. Қалқанша безі маңы бездері. Дамуы, құрамы, топографиясы, қан айналымы. Бүйрекүстілік без: дамуы, құрамы, топографиясы, қан айналымы.
| ||
«НЕРВ ЖҮЙЕСІ» | |||
Студент білуі керек: • жүйке жүйесінің анатомиясын және топографиясын; • ми мен жұлын құрылысының жастық ерекшеліктерін; • ми мен жұлынның қанмен қамтамасыз етілуін, вена ағысын, ликвор ағысын және жүйкеленуін; Студент үйреніп алуы қажет: • ми мен жұлынның анатомиялық құрылысын көрсетуді; | Мидың бөліктері. Ми қабықтары, қабықаралық кеңістіктері. Мидың қатты қабығының синустары. Ми қарыншалары. Мидың цитоархитектоникасы. Бассүйек жүйкесінің және жұлынның анатомиясы және топографиясы. Қарапайым және күрделі рефлекторлық доға. Жұлын жүйкесінің түзілуі. Вегетативтік жүйке жүйесі. Симпатикалық және парасимпатикалық жүйке жүйесінің анатомиясы және топографиясы. Мүшелердің вегетативтік жүйкеленуі. Мидың және жұлынның өткізгіштік жолдары. Қанмен қамтамасыз етілуі, жұлын сұйықтығының ағысы. Жастық ерекшеліктері. | ||
«ҚАН ТҮЗУШІ ЖҮЙЕ» | |||
Студент білуі керек: · иммунитет және қан өндіру ағзаларының анатомиясын; Студент үйреніп алуы қажет: · көк бауырдың, айырша бездің проекцияларын анықтауды | Қан өндіру ағзалары: Иммундіқ жүйе. Иммуногенездің орталық және шеткі ағзалары, лимфа түйіндерінің, көкбауырдың, айырша бездің, сүйек кемігінің (жілік майының) жастық ерекшеліктері және дамуы. Бадамшалар. Асқорыту және тыныс алу жолдарының лимфоэпителиялды құрылымдары (бірлік және лимфа фолликулалары).
| ||
«ТІРЕК-ҚИМЫЛ ЖҮЙЕСІ» | |||
Студент білуі тиіс: буындар мен буындарды қозғалысқа келтіретін бұлшықеттердің құрылысы. Студент орындай білуі тиіс: буындардың құрылымдық бөліктерін көрсету (сүйектер, байламдық аппарат және басқалар) | Дамуына, құрылысына және қызметтеріне сәйкес сүйек қосылыстарының түрлері. Үздіксіз қосылыстар, жартылай буындар, үздікті қосылыстар. Буындардың құрылысы. Буындардағы қозғалыс түрлері. Тұлға және қол-аяқ сүйектерінің қосылыстары. Омыртқа бағанасы. Омыртқа бағанасының қосылыстары. Тұтас кеуде торы. Кеуде торының пішіндері. Кеуде торының қозғалыстары. Аяқ ұшы күмбезі. Буындардың жастық ерекшеліктері. Тірек- қимыл аппараттарының биомеханикасы. Балалардағы ерекшеліктері. | ||
«НЕСЕП ЖЫНЫС ЖҮЙЕСІ» | |||
Студент білуі керек: · несеп жыныс жүйесі ағзаларының анатомиялық құрылымдарын көрсетуін Студент үйреніп алуы қажет: · несеп жыныс жүйесі құрылысы-ның жасқа байланысты ерекшеліктерін анықтауды; · несеп жыныс жүйесі ағзалары-ның даму ақауларын табуды | Бүйрек, несепағар және несепқуықтың құрылысы және топографиясы. Жаңа туған балалар мен нәрестелердегі ерекшеліктері. Даму ақаулары мен кемістіктері. Жаңа туған балалардың ішкі және сыртқы жыныс ағзаларының ерекшеліктері, олардың туғаннан кейінгі дамуы. Ішкі және сыртқы жыныс ағзаларының дамуы және даму ақаулары.
| ||
- ОҚУ ЖӘНЕ ОҚЫТУ ӘДІСТЕРІ
- Дәрістер: жалпы шолу, проблемалық
- Проблемаға бағытталып оқыту (ПБО): әр модульде 2-3 сабақ ішінде бір клиникалық жағдайды талдау (қосымшаны қара).
- Практикалық сабақтар мен студенттердің өзіндік жұмысы: Анатомиялық препаратар, муляждар және планшеттермен жұмыс, ауызша сұхбаттасу, тест тапсырмаларын шешу, шағын топтарда жұмыс, интеграцияланған 1-2 клиникалық жағдайды басқа пәндермен бірге талқыға салу. Оқулықтар және қосымша әдебиеттермен өзіндік жұмыс жасау, ақпараттың электронды тасушыларымен жұмыс; асқорыту жүйесі бойынша тақырыптарды өздігімен меңгеру, өздігімен тест тапсырмаларын шешу; рефераттар, презентациялар дайындау; оқытушыдан кеңес алу.
- Студенттердің білімін бағалау
- Ағымдық бақылау: тест тапсырмалары, жазбаша/ауызша сұхбаттасу, ситуациялық есептерді шешу, тәжірибелік дағдылар меңгеруін қабылдау, тапсырмалардың орындалу қорытындыларының құрастырылуын тексеру және т.б., шағын топтарда жұмыс істеу барысында топқа және өзіне-өзі баға беру.
- Аралық бақылау: интеграцияланған коллоквиум әр модульдің соңында жүргізіледі, оның ішінде проблемаға бағытталып оқыту (ПБО) қорытындысына баға қойылады. Аралық бақылау сабақтардың кестесіне енгізіледі.
- Қорытынды бақылау: 8 пән бойынша интеграцияланған емтихан барлық 8 ағза жүйелері бойынша модульдер оқытылып болғанда жүргізіледі және 2 кезеңде өтеді – кешенді тестілеу/ауызша сұхбаттасу және тәжірибелік дағдылар меңгеруін бағалау. Әр пән бойынша баға қойылады. Емтиханға кесте бойынша жүргізіледі. Дайындық үшін ең кемінде 5 тәулік беріледі.
- Құралдар мен жабдықтар
Құралдар Компьютерлер, мультимедиялық проектор.
Жабдықтар Макропрепараттар, пластинаттар, муляждар, тамыр мәйіті, ЖТЖ бойынша кестелер, слайдтар, видеофильмдер және СД-фильмдер, электронды макрофотографиялар, ЖТЖ бойынша тест тапсырмалары мен ситуациялық есептер.
6 АНАТОМИЯ 2 МОДУЛІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ
№ | Пән | Сағаттың жалпы саны | Аудиториялық сағаттар | СӨЖ | ||
Барлығы | Дәрістер | Практикалық сабақ-тар | ||||
1. | Қан –тамырлар жүйесі | 18 | 12 | 3 | 9 | 6 |
2. | Тыныс алу жүйесі | 18 | 12 | 0 | 12 | 6 |
3. | Ас қорыту жүйесі | 18 | 12
| 3 | 9 | 6 |
4. | Эндокринді жүйе | 14 | 9 | 0 | 9 | 5 |
5. | Нерв жүйесі | 13 | 9 | 0 | 9 | 4 |
6. | Қан түзуші жүйе | 4 | 3 | 0 | 3 | 1 |
7. | Тірек-қимыл жүйесі | 5 | 3 | 0 | 3 | 2 |
8. | Несепжыныс жүйесі | 18 | 12 | 3 | 9 | 6 |
Барлығы | 108 | 72 | 9 | 63 | 36 |
7 АНАТОМИЯ -2 БОЙЫНША САБАҚТАРДЫҢ
ТАҚАРЫПТЫҚ ЖОСПАРЛАРЫ
7.1.1 Дәрістердің тақыпытық жоспары
Тақырыптардың атауы | |
Жүрек-қантамырлар жүйесі | |
1 | Жүректің топографиялық анатомиясы және оның кеудеге проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. |
2 | Кеуде қуысындағы ірі қан тамырлары: қолқа, өкпе сабауы, өкпе веналары, жоғарғы және төменгі қуыс веналар. Балалардағы ерекшеліктері. |
3 | Үлкен және кіші қанайналым шеңберлер тамырлары. Жүректің нервтенуі. Балалардағы ерекшеліктері. |
Барлығы: 3 сағат | |
Ас қорыту жүйесі | |
1 | Асқазанның және ас қорыту бездерінің топографиялық анатомиясы және балалардағы ерекшеліктері. |
2 | Жіңішке және тоқ ішектің топографиялық анатомиясы |
3 | Бауыр мен ұйқыбездің топографиялық анатомиясы. |
Барлығы: 3 сағат | |
Несеп жыныс жүйесі | |
1 | Несеп шығару жүйесінің дамуы және құрылысы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
|
2 | Ер адамның жыныс ағзалары-ның құрылысы және дамуы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
3 | Әйел адамның жыныс ағзаларының құрылысы және дамуы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
Барлығы: 3 сағат |
7.1.2 Практикалық сабақтардың тақырыптық жоспары
Тақырыптың атауы | |
Жүрек-қантамырлар жүйесі | |
1 | Жүрек. Жүрекше және қарынша-лардың құрылысы. Эндокард, миокард, эпикард. Жартыайтә-різді және жармақты жүрек қақ-пақшалары. Бүртікті бұлшықет-тер. Жүрек артериялары мен веналары. Перикард. |
2 | Кеуде қуысының ірі қан тамырлары: қолқа, өкпе сабауы, өкпе веналары, жоғарғы және төменгі қуыс веналары. |
3 | Қолқа, оның дамуы, топография-сы. Бөлімдері: қолқа буылтығы, қолқаның жоғарлаған бөлігі, қол-қа доғасы, қолқаның төмеңдеген бөлігі. Жүректің тәждік артерия-лары. Қолқа доғасы тармақтары. |
Барлығы: 9 сағат | |
Тыныс алу жүйесі | |
1 | Көмей,кеңірдек,бронхтардың топографиялық анатомиясы. Қан мен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. Жастық ерекшеліктері. |
2 | Өкпе, құрылысы. Қанмен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. |
3 | Өкпеқап, өкпеқап қуысы, өкпеқап қойнаулары, құрылысы. Қанмен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. Жастық ерекшеліктері. |
4 | Тыныс алу ағзаларының кеуде торына проекциясы. Жастық ерекшеліктері. |
Барлығы: 12 сағат | |
Ас қорыту жүйесі | |
1 | Асқазанның анатомиялық құрылысы және топографиясы, іш қуысындағы проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. |
2 | Ішектің әр бөлімдерінің анатомиясы және топографиясы. Балалардағы ерекшеліктері. |
3 | Бауыр мен ұйқыбездің анатомиясы және топографиясы, дене беткейіндегі проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. |
Барлығы: 9 сағат | |
Эндокринді жүйе | |
1 | Эндокринді аппараттың морфологиялық сипаттама-сы, жіктелуі. Эндокринді бездер құрамының жас ерекшеліктері. |
2 | Гипофиз. Құрамының дамуы, кейбір бөліктерінің құрылымдық ерекшеліктері, топографиясы, қан айналы-мы. Бүйрекүсті бездері: дамуы, құрамы, топография-сы, қан айналымы. |
3 | Қалқанша және қалқаншамаңы бездерінің анатомиясы және топографиясы. |
Барлығы: 9 сағат | |
Нерв жүйесі | |
1 | Жұлынның топографиясы. Жұлын қабықтары. |
2 | Ми тамырларының анатомиясы. Жүйке жүйесінің жастық ерекшеліктері. |
3 | Мидың ликворлық жүйесінің анатомиялық ерекшеліктері. |
Барлығы: 9 сағат | |
Қан түзуші жүйе | |
1 | Қан түзетін ағзалар. Сүйек кемігі: құрылысы, дамуы, жастық ерекшеліктері. |
Барлығы: 3 сағат | |
Тірек қимыл жүйесі | |
1 | Тірек-қимыл аппаратының биомеханикасы |
Барлығы: 3 сағат | |
Несепжыныс жүйесі | |
1 | Несеп шығару жүйесі. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
2 | Ер адамның жыныс ағзалары. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
3 | Әйел адамның жыныс ағзалары. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
Барлығы: 9 сағат |
7.1. 3 Студенттердің өзіндік жұмыстар тақырыптары
Тақырыптың атауы | |
Жүрек-қантамырлар жүйесі | |
1 | Жас шамалық жүрек және қан тамырлар ерекшеліктері. |
2 | Жүректің өткізгіштік жүйесінің түйіндері мен будалары. |
3 | Дене беткейінде ірі тамырлар проекциясын, тамырларды тындау және басып көру орындарын анықтау. |
Барлығы: 6 сағат | |
Тыныс алу жүйесі | |
1 | Бронх ағашының құрылысы. |
2 | Өкпе сегменттерінің анатомиялық- топографиялық құрылысы. |
3 | Тыныс алу жүйесі бойынша оқулық препараты дайындау. |
4 | Бронх ағашының құрылысы. |
Барлығы: 6 сағат | |
Ас қорыту жүйесі | |
1 | Нәрестелерде және балаларда бауырдың құрылысы мен қызметінің ерекшеліктері. |
2 | Өтқуық және өт жолдарының анатомиясы |
3 | Ас қорыту жүйесі бойынша анатомиялық препаратты дайындау. |
Барлығы: 6 сағат | |
Эндокринді жүйе | |
1 | Эндокринді және эндокринді емес функциялары бар ағзалар анатомиясы. |
2 | Эндокринді және эндокринді емес функциялары бар ағзалар анатомиясы. |
3 | Эндокринді және эндокринді емес функциялары бар ағзалар анатомиясы. |
Барлығы: 5 сағат | |
Нерв жүйесі | |
1 | Балалардың жүйке жүйесінің анатомиясы. |
Барлығы: 4 сағат | |
Қан түзуші жүйе | |
1 | Иммуногенездің орталық және шеткі ағзалары. |
Барлығы: 1 сағат | |
Тірек қимыл жүйесі | |
1 | Буындардың жасқа байланысты ерекшеліктері. |
Барлығы: 2 сағат | |
Несепжыныс жүйесі | |
1 | Бүйректің даму ақаулары. |
2 | Шатаралық бұлшықеттері мен шандырлары. Ер адаммен әйел адамдағы шатаралық құрылысы-ның ерекшеліктері Жасқа байланысты ерекшеліктері. |
Барлығы: 6 сағат |
8 Ұсынылатын әдебиеттердің тізімі*
Қазақ тіліндегі
анатомиядан негізгі:
- Рақышев А.Р. Адам анатомиясы І, ІІ том. – 2004.
- Рақышев А.Р. Адам анатомиясының атласы, І, ІІ том. Алматы: «Кітап»,
- Әубәкіров Ә.Б., Сүлейменова Ф.М., Досаев Т.М. ж.т.б. Адам анатомиясы, атлас. І, ІІ, ІІІ, ІV том. Астана: «Фолиант», 2008.
Барлық пәндер бойынша модульдердің интеграцияланған типтік жоспары 1-8 қосымшалар
1 Қосымша
МОДУЛЬДЕР БОЙЫНША САБАҚТАРДЫҢ ИНТЕГРАЦИЯЛАНҒАН ТАҚЫРЫПТЫҚ ЖОСПАРЛАРЫ:
- «ЖҮРЕК –ҚАНТАМЫРЛАР ЖҮЙЕСІ»
- БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.1.1 «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Жүректің топографиялық анатомиясы және оның кеудеге проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрек гистологиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрек бұлшықетінің физиологиялық қасиеттері. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрек-қантамырлар жүйесін зер-ттеу әдістері: жүрек аймағын қарау және пальпация жасау. Жү-рек ұшы түрткісі, қалыпты жағ-дайда оның қасиеттері. Жүректің перкуссиясы. Қалыпты жүрек шекаралары. Балалардағы ерекшеліктері. |
2. | Кеуде қуысындағы ірі қан тамырлары: қолқа, өкпе сабауы, өкпе веналары, жоғарғы және төменгі қуыс веналар. Балалардағы ерекшеліктері. | Эластикалық және эластикалық-бұлшықетті және бұлшықеттік типтік артериялардың гистологиялық құрылысы. Балалардағы ерекшеліктері. | Гемодинамика түсініктемесі. Гемодинамиканың параметрлері және оларды зерттеу тәсілдері. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрек-қан тамырлар жүйесін зерттеу әдістері: ірі және шеткі қан тамырлар аймағын қарау және пальпация жасау. Артерия-лық пульсті анықтау, оның қалыпты жағдайдағы қасиеттері. Балалардағы ерекшеліктері. |
3. | Үлкен және кіші қанайналым шеңберлер тамырлары. Жүректің нервтенуі. Балалардағы ерекшеліктері. | Микроциркуляциялық арна. Веналар: бұлшықетті және талшықты типті веналар қабыр-ғаларының құрылысы мен тіндік құрамы. Қақпақша аппараты веналарының ерекшеліктері. Жас шамалық ерекшеліктері. | Жүрек және қан тамырлар қызметін реттеу. Балалардағы ерекшеліктері.
| Жүрек-қантамырлар жүйесін зерттеу әдістері: жүректің аускультациясы. Жүрек соғуы дыбыстары сипаттамасы, қалып-ты жағдайда олардың пайда болу механизмі. Балалардағы ерекшеліктері. |
Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 3 сағат |
- «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Жүрек. Жүрекше және қарынша-лардың құрылысы. Эндокард, миокард, эпикард. Жартыайтә-різді және жармақты жүрек қақ-пақшалары. Бүртікті бұлшықет-тер. Жүрек артериялары мен веналары. Перикард. | Жүректің гисто- және органогенезінің негізгі кезеңдері. Жүрек қабықшалары және олардың тіндік құрамы. Жүректің жиырылу жүйесінің морфофункциялық ерекшеліктері. | Жүрек циклі және оның фазалық құрылымы. Жүрек соғу дыбыстары пайда болу механизмдері. Электрокардиография. Балалардағы ерекшеліктері.
| Жүрек аймағы, ірі және шеткі тамырларды тексеру әдісі. Жүрек алды аймағы, ірі және шеткі тамырлардың пальпациясы. Артериялық пульсті тексеру. Балалардағы ерекшеліктері. |
2. | Кеуде қуысының ірі қан тамырлары: қолқа, өкпе сабауы, өкпе веналары, жоғарғы және төменгі қуыс веналары. | Артериялық тамырлардың даму көзі. Артерия қабықшаларының тіндік құрамы. Қан тамырлары-ның ағзаға телімділігі және жас шамалық өзгерістері. | Гемодинамика. Тамырлар арнасы әртүрлі бөліктерінің функцио-нальдық сипаттамасы. Гемоди-намиканың параметрлері: АҚ, пульс және т.б. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрекке перкуссия жасау әдістері мен техникасы. Жүректің қалыпты шекаралары. Балалардағы ерекшеліктері. |
3. | Қолқа, оның дамуы, топография-сы. Бөлімдері: қолқа буылтығы, қолқаның жоғарлаған бөлігі, қол-қа доғасы, қолқаның төмеңдеген бөлігі. Жүректің тәждік артерия-лары. Қолқа доғасы тармақтары. | Веналардың даму көзі, жіктелуі. Микроциркуляциялық арна тамырлары. Капиллярлар қабырғасының құрылысы және жіктелуі. | Жүректің қызметі мен қан тамырлар тонусының нервтік және гуморальді реттелуі. Балалардағы ерекшеліктері.
| Жүрек және тамырлар аускультация жүргізу әдістері мен техникасы. Балалардағы ерекшеліктері. |
Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 9 сағат |
7.1. 3 «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Жас шамалық жүрек және қан тамырлар ерекшеліктері. | Презентациялар дайындау: бала жасындағы ЭКГ ерекшеліктері; жүрек тондары пайда болу механизмі. | Жүрекке перкуссия және аускультация жасау әдістерінің тарихы (презентация). | |
2 | Жүректің өткізгіштік жүйесінің түйіндері мен будалары. | Жүректің өткізгіштік жүйесінің морфофункциялық ерекшеліктері. | Жүрек автоматиясының физиологиялық механизмдері. Балалардағы ерекшеліктері. | |
3 | Дене беткейінде ірі тамырлар проекциясын, тамырларды тындау және басып көру орындарын анықтау. | Жүрек, артериялар және веналар қабырғалары құрылысының адам жасына қарай ерекшеліктері. | Шеткері қан айналымының физиологиясы. Микроциркуляциясы.
| |
Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 3 сағат |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.1.1 «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Жүрек-қантамырлар жүйе-сінде патологиясы бар нау-қастардан шағым жинау және оларды қарау. Пато-логияда жүрекке пальпация және перкуссия жасаудың диагностикалық маңызы. Балалардағы ерекшеліктері. | ||||
2 | Жүрек-қан тамырлар жүйесіне визуальді диагностика жасау әдістері, балалардағы ерекшеліктері. | Жүректің аускультациясы: патологияда жүрек тонда-ры. Жүрек шулары, диагностикалық маңызы. Балалардағы ерекшеліктері. | |||
3 | Ревматизм, жүректің жү-ре пайда болған мит-ральді және қолқа ақау-ларының морфология-лық сипаттамасы. Бала-лардағы ерекшеліктер. | Жүректің митральды және қолқа ақауларының визуальді диагностика әдістері. Визуальді суреттің балараға тән ерекшеліктері. | Жүрек қақпашасы аппара-тының зақымдану синдро-мы. Себептері. Гемодина-микасы. Симптомдары. Диагностиканың негізгі әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | ЖТЖ патологиясы кезінде тағайындала-тын дәрілік препарат-тардың жіктелуі және сипаттамасы. | |
4 | Атеросклероз бен ЖИА клиникалық-морфологи-ялық түрлері. ЖСЖ патоморфологиялық көріністері. | Атеросклероз. Коронар-лық жеткіліксіздіктің түрлері, себептері, миокардтың зақымдану механизмдері. | Коронарлық жетіспеушілік синдромы, артериялық гипертензия және ЖСЖ визуальді диагностикасы. | Коронарлық жіті жетіспеушілік синдромы. Себептері, симптомдары. Диагностиканың негізгі әдістері. | Антиангиналық препа-раттар. Әсер ету меха-низмі, тағайындау көр-сеткіштері, қарсы көр-сеткіштері және кері әсері. |
5 | Артериялық гипертензия. Клиникалық-морфоло-гиялық түрлері. Артерия-лық гипертензия кезін-дегі ағзалар зақымда-нуының патоморфоло-гиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Артериалық гипертен-зияның патофизиология-сы. Біріншілікті артериа-лық гипертензия: оның пайда болуына жүйкелік реттелудің бұзылуының және басқа факторлардың ролі. Балалардағы ерекшеліктері. | Эссенциалық артериалық гипертензия синдромы. Себептері, симптомдары. Диагностиканың негізгі әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | Антигипертензивті препараттар, 4 тобы-ның негізгі сипаттама-сы (АПФ ингибитор-лары, тиазидті диуре-тиктер, кальций канал-дарының блокаторла-ры, b-блокаторлар). | |
6 | Қанайналымы жеткіліксіздігі: оның түрлері және жалпы сипаттамасы. | Жүректің жіті солқарын-шалы және созылмалы то-тальды жетіспеушілік син-дромы. Қан тамырлардың жіті жетіспеушілігі (естен тану, коллапс, шок). Себеп-тері, симптомдары. Диаг-ностиканың негізгі әдістері. | |||
Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 3 сағат | Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 3 сағат |
- «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Жүрек-қан тамырлар жүйесінің патологиясы бар науқастардан шағым жинау және оларды қарау. Патологияда жүректің пальпациясы мен перкуссиясының диагностикалық маңызы. Балалардағы ерекшеліктері. | ||||
2 | Жүрек-қан тамырлар жүйесінің визуальді диагностикасы, зерттеу әдістері, балалардағы ерекшеліктері. Жүрек және ірі тамырлар ауруларының рентгенсемиотикасы. | Жүректің аускультациясы: патологияда жүректің тоны. Жүрек шулары, диагностикалық маңызы. Балалардағы ерекшеліктері. | |||
3 | Ревматизм, жүректің жүре пайда болған митральді және қолқа ақауларының макроскопиялық сипаттамасы. Асқынулары, нәтижелері. Балалардағы ерекшеліктер.
| Жүректің қақпақша аппаратының зақымда-нуы: себептері және даму механизмдері. Балалардағы ерекше-ліктері. Атеросклероз: этиологиялық фактор-лары, патогенезі. Коронарлық жеткілік-сіздіктің патофизиологиясы. | Жүре пайда болған жүректің митральді және қолқа ақауларының визуальді диагностикасы (рентгенография, эхокардиография, КТ, МРТ және т.б.). Балалардағы жүрек ақаулар визуализациясының ерекшеліктері. | Жүректің қақпақша аппа-раты зақымдану синдро-мы: митральді қақпаның жетіспеушілігі мен сте-нозы, қолқа қақпақшасы-ның жетіспеушілігі мен стенозы. Себептері. Гемодинамикасы. Симп-томдары. Диагностика әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | |
4 | Атеросклероздың клиника-лық-морфологиялық түр-лері, морфогенез кезеңдері мен патологиялық анато-миясы. Асқынулары, нәти-желері. Өлім себептері. Жүректің жіті және созылмалы ишемиялық ауруының макро- және микроскопиялық белгілері, даму себептері. Асқынула-ры, нәтижелері. Өлім себе-птері. Атеросклероз бен ЖИА өзара байланысы. | Коронарлық жетіспеуші-лік синдромы, артерия-лық гипертензия, жүрек-тің және тамырлардың жіті және созылмалы жетіспеушілігінің визу-альді диагностикасы. Артериалық гипертензия, жүрек-тамырлардың жедел және созылмалы жетіспеушілік диагнос-тикасында жүректің УЗИ, КТ, МРТ маңызы. | Коронарлық жетіспеушілік синдромы (стенокардия, миокардтың инфаркті). Себептері, симптомдары. Негізгі диагностика әдістері. | Антиангинальді дәрілер. Әсер ету механизмі, тағайындау көрсеткіштері мен қарсы көрсеткіштері, кері әсері. Оларды балаларға тағайындау ерекшеліктері.
| |
5 | Артериялық гипертензия кезіндегі висцеральді патология. Жүрек гипертро-фиясы, артериолосклероз-дық нефросклероз. Артериялық гипертензия кезіндегі тамыр қабырға-сындағы өзгерістер. | Біріншілікті артериа-лық гипертензияның себептері мен даму жолдары.
| Эссенциалық артериалық гипертензия синдромы. Себептері, симптомдары. Диагностиканың негізгі әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | Антигипертензивті препараттар, негізгі 4 тобының сипаттамасы (АПФ ингибиторлары, тиазидті диуретиктер, кальций каналдарының блокаторлары, b-блокаторлары). | |
6 | Жүрек қызметінің декомпенсациясының морфологиялық белгілері. Балалардағы ерекшеліктер. Асқынулары, нәтижелері. Өлім себептері.
| Жүректің жіті және созылмалы жеткіліксіздігінің патофизиологиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүректің жіті және созылмалы жетіспеушілік синдромы (солқарыншалық және оңқарыншалық). Тамырлардың жіті жетіспеушілігі (естен тану, коллапс, шок). Себептері, симптомдары. Диагностиканың негізгі әдістері. | Жүректің созылмалы жетіспеушілігінде тағайындалатын дәрілер. 1. ілмектік диуретиктер; 2. заманауи метаболик-тер: триметазидин дихлоргидрат (предуктал), 3-(2,2,2-триметилгидра-зиний) пропионат дигидраты (милдронат), фосфокреатин (неотон) және т.д. 3.калий және магний препараттары | |
Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 9 сағат | Барлығы: 18 сағат | Барлығы: 9 сағат |
7.1. 3 «Жүрек қантамырлар жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Жүрек гипертрофиясы-ның компенсация мен декомпенсация сатыла-рының патологиялық анатомиясы. | Жүрек қарыншалары мен жүрекшелері гипертрофиясының визуальді диагностика әдістері. | Жүрек қарыншалары мен жүрекшелері гипертрофиясының диагностика әдістері. | Жүрек-қан тамырлар жүйесі патологиясы бойынша дәлелді меди-цинаға сүйене отырып фитопрепараттарды тағайындау. | |
2 | Аяқ астынан жүрегінің тоқтап қалуы салдарынан болған өлім – жүректің жіті ишемиялық ауруының бір түрі ретінде. Морфологиялық сипаттамасы. | Коронарлық жетіспеуші-лік диагностикасында жүректік коронарогра-фия, аортография, вентрикулография, компью-терлік томографияның маңызы. | Аяқ астынан болатын өлім: клиникасы себебі, диагностикасы, жедел жәрдем беру алгоритмі | Аяқ астынан болатын өлімнің алдын алу үшін тағайындала-тын дәрілік препараттар: заманауи гиполипидемиялық дәрілер, антикоагулянт-тар және т.б. | |
3 | Жүрек ырғағы бұзылуының патофизиологиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Жүрек-қан тамырлар жүйесі патологиясы бойынша сканограмма, рентгенограмма, сонограмма альбомін жасау. | Жүрек ырғағы бұзылуы-ның клиникалық-электрокардиографиялық диагностикасы. | Негізгі антиаритмиялық препараттардың жікте-луі: әсер ету механизмі, тағайындау көрсеткіші және қарсы көрсеткіші, кері әсері. | |
4 | Гипертониялық криздің патоморфологиялық көріністері. Асқынулары, нәтижелері. Өлім себептері. | Гипертониялық криздің диагностикасы мен жедел жәрдем көрсету алгоритмі. | |||
5 | Кардиогенді шок: себептері, механизмдері, патофизиологиялық сатылары. | Жіті солқарыншалық же-тіспеушіліктің диагнос-тикасы және жедел жәр-дем көрсету алгоритмі | |||
Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 6 сағат | Барлығы: 15 сағат | Барлығы: 6 сағат |
2 Қосымша
- «ТЫНЫС АЛУ ЖҮЙЕСІ»
- БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.2.1 «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Тыныс алу жүйесі ағзаларының жалпы морфо-функциональдық сипаттамасы. Балалардағы ерекшеліктері. | Тыныс алудың физиологиялық және клиникалық зерттеу әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | Тынысалу жүйесін зерттеу әдістері:кеуде қуысын қарау және пальпациялау. Перкуссия. Балалардағы ерекшеліктері.
| |
2. | Өкпеден тыс және өкпеішілік ауа өткізу жолдары. Балалардағы ерекшеліктері. | Өкпедегі газ алмасу және қан арқылы газдардың тасмалдануы. Тіндердегі газ алмасу. | Тынысалу жүйесін зерттеу әдістері: аускультация тәсілінің техникасы және ережелері. Балалардағы ерекшеліктері. | |
3. | Өкпе. Респираторлық бөлімі. Ацинус. Плевра. Тері және оның туындылары. Жастық ерекшеліктері. | Тыныс алудың реттелуі. Әртүрлі физиологиялық жағдайлардағы тыныс алудың ерекшеліктері. Балалардағы тыныс алудың ерекшеліктері. | ||
- «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Көмей,кеңірдек,бронхтардың топографиялық анатомиясы. Қан мен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. Жастық ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесі ағзаларының жалпы морфо-функциональдық сипаттамасы. Ауа өткізу жолдарының қабықтары. Жас ерекшеліктері. | Сыртқы тыныс алудың өлшемдерін физиологиялық зерттеу әдістері (спирометрия, спирография)Жастық ерекшеліктері.
| Тынысалу жүйесін зерттеу әдістері:кеуде қуысын қарау және пальпациялау. Жастық ерекшеліктері. |
2. | Өкпе, құрылысы. Қанмен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. | Өкпеден тыс және өкпеішілік ауа өткізу жолдарының гистологиясы. Жас ерекшеліктері. | Өкпедегі және тіндегі газ алмасуды зерттеу. Қандағы газдардың тасмалдануы. | Ересек адамдардың салыстырмалы және топографиялық перкуссиясы.
|
3. | Өкпеқап, өкпеқап қуысы, өкпеқап қойнаулары, құрылысы. Қанмен қамтамасыз етілуі және нервтелуі. Жастық ерекшеліктері. | Ацинус өкпенің морфо-функциональдық бірлігі ретінде. Плевра. Дамуы, құрылысы, жас ерекшеліктері. Висцеральды және париетальды плевраның ұлпалық құрамының ерекшеліктері.
| Тыныс алудың жүйкелік және гуморальды реттелуі. Физикалық жүктеме кезіндегі сыртқы тыныс алу өлшемдерін оқып үйрену.
| Аускультация тәсілінің техникасы және ережелері. Жастық ерекшеліктері. |
4. | Тыныс алу ағзаларының кеуде торына проекциясы. Жастық ерекшеліктері. |
7.2. 3 «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Бронх ағашының құрылысы. | Нәресте өкпесінің гистологиялық құрылысы (тірі- және өлі туылған) . Өкпенің постнатальды кезеңдегі дамуы. Өкпенің қартаю үрдісіндегі өзгерістері. | Әртүрлі физиологиялық жағдайлардағы тыныс алудың ерекшеліктері: жоғарылаған барометриялық қысым жағдайында және таулы аймақтарда, ыстық климат жағдайларында. | Аускультация тәсілінің даму тарихы (презентация). |
2 | Өкпе сегменттерінің анатомиялық- топографиялық құрылысы. | Тері және оның туындылары. Дамуы, құрылысы, жастық және аймақтық ерекшеліктері. | Қан құрамындағы газдардың тұрақтылығын қамтамасыз ететін жастық ерекшеліктер. | |
3 | Тыныс алу жүйесі бойынша оқулық препараты дайындау. |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.2.1 «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Өкпенің қабынулық аурулары. Морфологиялық сипаттамасы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Сыртқы тыныс алу бұзылыстарының жалпы этиологиясы және патогенезі. Өкпенің диффузиялық қабілетінің бұзылыстары. | Тыныс алу жүйесі патологиясын зерттеудің визуалді диагностика тәсілдері, балаларды зерттеудің ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды сұрастыру және қарау. Патологияда кеуде қуысының пальпациясы мен перкуссиясы, өкпе аускультациясы. Диагностикалық маңызы. Балалардағы ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесінің функциясына әсер ететін дәрілердің жіктелуі |
2 | Өкпенің созылмалы обструкциялық ауруларының (ӨСОА) морфологиялық сипаттамасы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Өкпе вентиляциясының бұзылыстары. Өкпеде қан айналымының бұзылыстары. | Өкпедегі патологиялық өзгерістерді зерттеу схемасы.
| Тыныс алу жүйесі патологиясындағы негізгі синдромдар және диагностиканың негізгі әдістері: Өкпе тінінің тығыздалу синдромы. Өкпеде қуыс пайда болуы синдромы. Балалардағы ерекшеліктері. | Тыныс алу жолдарының ауруларында қолданылатын антибактериалды дәрілер.Балаларға дозалау ерекшеліктері. |
3 | Өкпенің деструкциялық ауруларының морфологиялық сипаттамасы. Балалардағы ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесінің патологиясының негізгі синдромдарының визуальді диагностикасы, балалар жасындағы ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесі патологиясындағы негізгі синдромдар және диагностиканың негізгі әдістері: Бронх өткізгіштігінің бұзылу синдромы. Өкпеде артық ауа жиналу (эмфизема) синдромы. Балалардағы ерекшеліктері. | Бронхтардың өткізтігінің бұзылу синдромында қолданылатын дәрілер. Балаларда қолдану ерекшеліктері. | |
4 | Тыныс алу жетіспеушілігінің этиологиясы және патогенезі. Жасқа сәйкес ерекшеліктері. | Тыныс алу жүйесі патологиясындағы негізгі синдромдар және диагностиканың негізгі әдістері: Плевра қуысына сұйықтық және ауа жиналу синдромы. Тыныс алу жетіспеушілігі синдромы (жедел және созылмалы). Балалардағы ерекшеліктері |
- «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Тыныс алу жүйесі патологиясы бар науқастарды сұрастыру және қарау. Балалардағы ерекшеліктері. Патологияда кеуде қуысының пальпациясы мен перкуссиясының диагностикалық маңызы. | ||||
2 | Бронх саңылауының өткізгіштігінің бұзылу синдромының морфологиялық сипаттамасы. Балалардағы ерекшеліктері. | Сыртқы тыныс алу жетіспеушілігінің түрлері. Альвеолярлық гипо-, гипервентиляциялар.
| Тыныс алу жүйесін зерттеудегі визуальді диагностиканың тәсілдері, балаларды зерттеудің ерекшеліктері. Тыныс алу жүйесі ауруларының рентгенсемиотикасы.
| Әртүрлі өкпе патологиясындағы аускультативті көрінісі. | Бронхтардың өткізтігінің бұзылу синдромында қолданылатын дәрілер. Балаларда қолдану ерекшеліктері. |
3 | Өкпе тінінің тығыз-дану синдромының морфологиялық сипаттамасы. | Альвеола-капиллярлық жарғақшаның диффузиялық қабілеті төмендеуінің патогенездік механизмдері. Кіші қан айналым шеңберінің гипертензиясы. Балалардағы болатын ерекшеліктер. | Өкпе тінінің қатаюы және өкпедегі қуыс синдромдарының визуальді диагностикасы.
| Өкпе тінінің тығыздалу синдромы. Өкпеде қуыс пайда болуы синдромы. Плевра қуысына сұйықтық және ауа жиналу синдромы. Диагностиканың негізгі әдістері. Балалардағы ерекшеліктер.
| Тыныс алу жолдарының ауруларында қолданылатын антибактериалды дәрілер.Балаларға дозалау ерекше-ліктері. |
4 | Плевриттер. Өкпенің деструкциялық аурулары. Тыныс алу жетіспеушілігінің морфологиясы (жедел және созылмалы). | Бронх өткізгіштігі бұзылуы, плевра қуысында ауа және сұйықтық жиналуы, созылмалы тыныс алу жетіспеушілігі синдромдарының визуальді көріністерінің ерекшеліктері. | Бронх өткізгіштігінің бұзылу синдромы. Тыныс алу жетіспеушілігі синдромы (жедел және созылмалы). Диагностиканың негізгі әдістері. Балалардағы ерекшеліктері
| Тыныс алу жетімсіздігінде қолданылатын дәрілер.Балаларға қолдану ерекшеліктері.
|
7.2.3 «Тыныс алу жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Респираторлық дистресс-синдромының морфофункционалдық сипаттамасы. | Респираторлық дистресс-синдромы.
| Респираторлы дистресс-синдромының визуальді диагностикасы (рентгенография, КТ кеуде қуысы).
| Респираторлы дистресс синдромның клиникалы –зертханалық көріністері | Респираторлық дистресс-синдромының медикаментоздық терапиясы |
2 | Өкпенің артық ауа жиналу синдромының морфофункционалдық сипаттамасы. | Өкпенің үлпілдену синдромының патофизиологиясы. | Өкпе мөлдірлігінің жоғарылауы синдромының визуальді диагностикасы.
| Өкпеде артық ауа жиналу (эмфизема) синдромы.
| Қақырық айдайтын дәрілер. Балаларға қолдану ерекшелктері |
3 | Пневмонияның жасқа байланысты ерекшеліктері. | Бала, қарт және жүкті әйелдер тыныс алу жүйесі патологиясының визуальді диагностикасының ерекшеліктері | Балалармен мосқал жастағы адамдарда пневмонияның клиникалық көріністерінің ерекшеліктері | Жүкті әйелдердің, балалардың және қарт адамдардың тыныс алу жүйесінің патологиясында фармакотерапиясының ерекшеліктері. |
3 Қосымша
- «АС ҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІ»
- БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.3.1 «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия-2 | Гистология-2 | Физиология-2 |
1. | Асқазанның және ас қорыту бездерінің топографиялық анатомиясы және балалардағы ерекшеліктері. | Асқазан және өңештің гистофизиологиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Асқазанның моторлы, эвакуаторлы,секреторлы қызметін реттеу. |
2. | Жіңішке және тоқ ішектің топографиялық анатомиясы | Жіңішке және тоқ ішектің морфофункциональдық ерекшеліктері Асқорытудың гистофизиологиялық кезеңдері. | Ішектер мен ұйқыбездің ас қорытудағы маңызы. Асқорытудың жас шамалық ерекшелігі. |
3. | Бауыр мен ұйқыбездің топографиялық анатомиясы. | Бауыр мен ұйқыбездің морфофунк-циональдық ерекшеліктері. Жас шамалық ерекшеліктері. | Бауырдың асқорытудағы,өт түзудегі маңызы. |
- «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 |
1. | Асқазанның анатомиялық құрылысы және топографиясы, іш қуысындағы проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Асқорту түтігінің алдыңғы бөлігінің морфофункциялық ерекшеліктері. Жас шамалық ерекшеліктері. | Ас қорыту жүйесінің қызметін оқыту әдістері. Ас қорыту жолының жоғарғы бөліміндегі ас қорытудың физиологиялық негіздері. |
2. | Ішектің әр бөлімдерінің анатомиясы және топографиясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Асқазан мен ішектің морфофункцио-налдық ерекшеліктері. Жас шамалық ерекшеліктері. | Ішектің әр бөліміндегі асқорту физиологиясы. Ұйқы безінің ас қорытуға қатысуы. |
3. | Бауыр мен ұйқыбездің анатомиясы және топографиясы, дене беткейіндегі проекциясы. Балалардағы ерекшеліктері. | Бауыр мен ұйқы безінің морфофункционалды ерекшеліктері. Жас шамалық ерекшеліктері. | Ас қорытудағы бауырдың маңызы.
|
7.3.3 «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 |
1 | Нәрестелерде және балаларда бауырдың құрылысы мен қызметінің ерекшеліктері. | Балалардағы ас қорту бездерінің гитоқұрылымының ерекшеліктері. | Нәрестелердегі физиологиялық сарғаю. |
2 | Өтқуық және өт жолдарының анатомиясы | Өт қабы мен өт жолдарының гистоқызметтік ерекшелігі. | Өттің құрамы мен қасиеті. |
3 | Ас қорыту жүйесі бойынша анатомиялық препаратты дайындау. |
|
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.3.1 «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Асқазан диспепсиясының этиология және патогенезі | Өңеш, асқазан және 12-елі ішек ауруларының патологиялық анатомиясы. | Асқорту жүйесі патологиясындағы визуальды диагностика әдістері. | Ас қорту жүйесінде патологи-ясы бар науқастардан шағым жинау және оларды қарау. Іштің беткей және терең палпациясы. Өңеш, асқазан, ішекті зертханалық-аспапты зерттеу әдістері | Асқазан диспепсиясында қолданылатын дәрілік заттар (эрадикациялық ем, қышқылдықты төмендететін дәрілер, антацидтер). |
2 | Ішек диспепсиясының этиология және патогенезі | Ішек және ұйқы безінің ауруларының патологиялық анатомиясы | Ас қорту жүйесі ауруларының сәулелік семиотикасы | Дисфагия және асқазан ішектік диспепсия синдромдары. | Ішек диспепсиясында ұйқы безі сөлінің сыртқы жетіспеушілігін-де қолданылатын дәрілік заттар (ферменттер, пробиотиктер, прокинетиктер) |
3 | Бауырдың патофизиологиясы | Бауыр ауруының патологиялық анатомиясы | Бауыр және ұйқы безі ауруларының визуальді диагностикасы | Бауыр және өт жолдарының аурулары кезінде қолданатын дәрілік заттар | Бауырды зерттеу тәсілдері. Сар-ғаю, бауыр жетіспеушілігі, ұйқы безінің сыртқы секреторлық жетіспеушілігі синдромдары. Себептері. Симптомдары. Диагностикасы |
- «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық физиология-2 | Патологиялық анатомия-2 | Визуальді диагностика | Фармакология-2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Ас қорыту жүйесінің бұзылуының патогенезі және жалпы этиологиясы | Жедел және созылмалы гастриттер мен эзофа-гиттердің патоморфо-логиялық мінездемесі. Асқазанмен он екі елі ішектің ойық жарасы. Соңы және асқынуы, өлім себептері. | Ас қорыту жүйесінің визуальді диагностика әдістері. Өңеш пен асқа-зан патологиясы кезін-дегі негізгі клиникалық синдромдардың визу-альді диагностикасы. | Дисфагия және асқазан диспепсиясы синдромдары кезінде қолданылатын дәрілік заттар. | Ас қорыту жүйесі пато-логиясы бар науқастарды жалпы қарау. Өңеш және асқазан аурулары бар науқастарды сұрастыру, қарау, пальпациялау. |
2 | Тоқ және аш ішек қызметінің бұзылуы. | Тоқ және аш ішек ауруларының патоморфологиялық мінездемесі. | Ішек ауруларының визуальді диагностикасы. | Ұйқы безінің сыртқы секреторлық жетіспе-ушілігі, ішек диспеп-сиясы синдромдары кезінде қолданылатын дәрілік заттар. | Ішек аурулары бар науқастарды сұрастыру және қарау. Іштің беткей және терең пальпациясы. |
3 | Бауырдың патофизиоло-гиясы. Ұйқы безінің секреторлық қызметінің бұзылуы. | Ұйқы безі және бауыр-дың патофизиология-лық мінездемесі. | Паренхималық мүшелер ауруларының (бауыр, өт қабы, ұйқы безі) аурулары кезіндегі визуальді диагностика. | Гепато-билиарлы патология кезінде қолданылатын дәрілік заттар. | Гепато-билиарлы ауруы бар науқастарды сұрастыру және қарау. Гепато-билиарлы жүйенің пальпациясы және перкуссиясы |
4 | Ас қорыту жүйесінің пато-логиясын зертханалы-инст-рументальды зерттеу диаг-ностикасы. Оларды қолдану-ға көрсеткіш және қарсы көрсеткіш. Науқастарды дайындау. | ||||
5 | Дисфагия және асқазан диспепсиясы синдромдары. Зертханалы-инструменталь-ды зерттеу диагностикасы. | ||||
6 | Ішек диспепсия синдромы. Зертханалы-инструменталь-ды зерттеу диагностикасы. | ||||
7. | Ұйқы безінің сыртқы секре-торлық жетіспеушілік синдромы. Зертханалы-инструментальды зерттеу диагностикасы. | ||||
8. | Сарғаю, бауыр жетсіпеуші-лігі синдромдары. Зертхана-лы-инструментальды зерттеу диагностикасы. |
7.3.3 «Ас қорыту жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық физиология -2 | Патологиялық анатомия-2 | Визуальді Диагностика | Фармакология-2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Гастро-эзофагеальды рефлюксті ауруының патофизиологиясы. | Баретт өңешінің патоморфологиялық сипаттамасы. | Гастро-эзофагеальды рефлюксті ауруының визуальді диагностикасы. | Гастро-эзофагеаль-ды рефлюксті ауруының фармакотерапиясы. | Гастро-эзофагеаль-ды рефлюксті синдром. |
2 | Әртүрлі сарғаю кезіндегі билирубин алмасуының бұзылуы. | Гемолитикалық, паренхималық, механикалық сарғаюдың пато-морфологиялық мінездемесі. | Сарғаю кезіндегі визуальді диагностика түрін таңдау. | Өт айдайтын шөптен жасалған дәрілер. | Сарғаюдың дифференциальды диагностикасы. |
3 | Тәуліктік рН-метрия. | ||||
4 | Тітіркенген ішек синдромы. | ||||
5 | Балалардың ас қоры-ту жүйесі аурулары ағымының ерекшеліктері. |
4 Қосымша
- «ЭНДОКРИНДІ ЖҮЙЕ»
- БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.4.1 «Эндокринді жүйе модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. |
| Эндокринді жүйенің морфо- функционалдық жалпы сипаттамасы. Эндокринді жүйе мүшелерінің жіктелуі. |
|
|
2. | Гипофиздің, қалқанша және қалқанша маңы бездерінң гистофизиологиясы. | |||
3. |
| Бүйрек үсті безінің гистофизиологиясы. |
|
|
- «Эндокриндік жүйе» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Эндокринді аппараттың морфологиялық сипаттама-сы, жіктелуі. Эндокринді бездер құрамының жас ерекшеліктері. | Гипоталамо-гипофизарлық-бүйрек үсті бездерінің морфофункционалды сипаттамасы. Эндокринді жүйенің орталық және перифериялық бөліктерінің генетикалық жіктелуі. | Гипоталамо-гипофизарлық-бүйрек үсті бездері жүйесі-нің ағза жұмысын реттеудегі маңызы. Өзара кері байла-ныс механизмі. Қалқанша және қалқаша маңы бездері гормондар-ының жалпы сипаттамасы, олардың жас ерекшеліктері. | Эндокринді жүйе мүшелерін тексерулер әдістері. Қалқан-ша безі пальпациясы. |
2. | Гипофиз. Құрамының дамуы, кейбір бөліктерінің құрылымдық ерекшеліктері, топографиясы, қан айналы-мы. Бүйрекүсті бездері: дамуы, құрамы, топография-сы, қан айналымы. | |||
3. | Қалқанша және қалқаншамаңы бездерінің анатомиясы және топографиясы. | Қалқанша және қалқанша маңы бездерінің морфофун-кциялық сипаттамалары. |
|
7.4.3 «Эндокриндік жүйе» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Эндокринді және эндокринді емес функциялары бар ағзалар анатомиясы. | Жайылмалы эндокринді жүйе. | Эндокринді және эндокрин-ді емес функциялары бар мүшелер физиологиясы және олардың организм жұмысына әсері. |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.4.1 «Эндокриндік жүйе» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Гормонды препараттардың жіктелуі. Гормонды ем қағидалары. Гипо- және гипертиреоз синдромдарда қолданылатын гормондар. | ||||
2 | Гипергликемия және гипогликемияда қолданылатын гормонды препараттар. | ||||
3 | Гипо- және гиперкортицизм синдром-дарында қолданылатын гормонды препараттар. |
7.4.2 «Эндокриндік жүйе» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар Пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Ішкі секреция бездері-нің патологиялық анатомиясы. Гипо- және гипергликемия, гипо- и гипертиреоз, гипо- и гиперкортицизм синдромда-рының морфология-лық өзгерістері. | Эндокринді жүйенің патологиялық физи-ологиясы. Эндок-ринді өзгерістердің негізгі түрлері. Гипо- және гипер-гликемия, гипо- және гипертиреоз, гипо- және гиперкортицизмнің патофизиологиялық механизмдері. | Эндокринологиядағы диагностикалық визуальді тексеру әдістері (рентгенологиялық, УЗИ, КТ, МРТ, РИД және басқ.). Ішкі секреция бездерінң сәулелік анатомиясы. | ||
2 |
| Гипоталямо-гипофи-зарлық-бүйрек үсті жүйе бездерінің визу-альді диагностикасы. | Гипер- және гипогли-кемия, гипо- және гиперкортицизм син-дромдарының клини-калық белгілері, олардың балалардағы ерекшеліктері. | Гормондар белокты-пептидті құрамдар. Қалқанша безі функ-циясы төмендегенде және жоғарылағанда қолданылатын гор-монды препараттар. | |
3 |
| Қалқанша және қалқанша маңы, ұйқы бездері ауруларының визуальді диагностикасы. | Гипер- және гипоти-реоз синдромдары-ның клиникалық бел-гілері. Қалқанша без пальпациясы. Балала-рдағы ерекшеліктері. | Гипер-, гипоглике-мияда қолданылатын гормонды препарат-тар. Бүйрек үсті безі жетіспеушілік синд-ромында қолданыла-тын дәрілер. |
7.4.3 «Эндокриндік жүйе» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия 2 | Патологиялық физиология 2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология |
1 | Балалардағы қантты диабеттің морфологиялық ерекшеліктері. Мориак синдромы. | Балалардағы эндокрин-ді өзгерістердің ерекше-ліктері. | Балалардағы эндокрин-ді патологиялардың визуальді диагностика әдістерінің ерекшелік-тері. | Балаларда қантты диабеттің клиникалық ағымының ерекшелік-тері. Мориак синдро-мы. | Балаларда инсулин препараттарын мөл-шерлеу ерекшелік-тері. |
2 | Гипоталямо-гипофиза-рлық семірудің визуа-льді диагностикасы. | Семірудің эндокринді түрлері, жіктелуі, қауіпті әсерлері. | Семіру түрлерінің фармакотерапиясы. |
5 Қосымша
- «НЕРВ ЖҮЙЕСІ»
7.1 БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.5.1 «Нерв жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | – | Жүйке жүйесі. Жұлынның гистологиясы. | Жүйке жүйе қызметінің физиологиялық зерттеу әдістері. | – |
2. | – | Бас миы сабауының гистологиясы. Мишық. | Жұлын физиологиясы | – |
3. | – | Бас миының үлкен жарты шарларының гистологиясы. | Үлкен жартышар қыртысының интегративті қызметі. | – |
7.5.2 «Нерв жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
· | Жұлынның топографиясы. Жұлын қабықтары. | Жұлын түйіні, шеткері жүйке. Жұлын. | Үлкен ми қыртысының қызметін зерттеу әдістері. | Неврологиялық статустарды зерттеу әдістері. Жұлын-ми сұйықтықтарын зерттеу және бағалау әдістері. Балалар жасындағы неврологиялық зерттеу ерекшеліктері. |
· | Ми тамырларының анатомиясы. Жүйке жүйесінің жастық ерекшеліктері. | Орталық жүйке жүйесі. Мишық. | Бас ми баған құрылымының физиологиясы. Жұлынды зерттеу әдістері.
| Негізгі неврологиялық синдромдар. Геморрагиялық және имемиялық инсульт синдромы. Қалтырау синдромы (эпилепсия). Минингиттер. Лабораториялық диагностика. |
1. | Мидың ликворлық жүйесінің анатомиялық ерекшеліктері. | Орталық жүйке жүйесі. Бас миының үлкен жарты шарларының қыртысы. | Цереброспинальді сұйықтық: қызметтік мағынасы, үзілуі, циркуляциясы, реабсорбциясы.
|
7.5.3 «Нерв жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Балалардың жүйке жүйесінің анатомиясы. | Балалардың жүйке жүйесінің морфофункциональдық сипаттамасы | Бір жасқа дейінгі балаларда психомоторлы даму ерекшеліктері. | Балалар неврологиясын зерттеудің негізгі әдістері.
|
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.5.1 «Нерв жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия – 2 | Патологиялық физиология – 2 | Визуалды диагностика | Фармакология – 2 |
1. | Мидың ишемиялық жєне геморрагиялық инфарктісі, қан құйылу жєне гематомасы. Патанатомиясы, ақыры. Балалардағы ерекшеліктері. | Милық қанайналым бұзылыстарының патофизиологиялық механизм-дері. | – | Нейропротекцияның фармакологиялық стратегиясы. Регенераторлы-репараративті үрдістерді жақсартуға бағытталған терапия. Ишемиялық және геморрагиялық инсульттерді емдеу. |
2. | Эпилепсиядан мида дамитын өзгерістердің патоморфологиялық ерекшеліктері. | Қалтырау синдромы дамуының патогендік механизмдері. Эпилепсия. | – | Құрысу (эпилепсия) синдромдарының емдеу қағидалары. |
3. | Жүйке жүйесінің жұқпалы аурулары. Патоморфологиясы, ақыры, µлім себептері. Балалардағы ерекшеліктері. | Нейроинфекциялардың патофизиологиялық механизмдері. Менингиттер. | –
| Нейроинфекцияларды (менингиттер) патогенетикалық және симптоматикалық емдеу.
|
7.4.2 «Нерв жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия – 2 | Патологиялық физиология – 2 | Визуалді диагностика | Фармакология – 2 |
· | Ми тамырлары ауруларының ұғымы. Олардың атеросклерозбен жєне гипертония ауруымен байланыстылығы. Ми атеросклерозы. | Милық артериялардың тығындалуы және миға қан құйылу кездеріндегі милық қанайналым патофизиологиясы. | Бас миы мен жұлын құрылысының рентген анатомиясы. Жүйке жүйесі патологиясын зерттеудің қазіргі заманғы визуалді әдістері | Мидың қан айналымының бұзылыстарында қолданылатын заттар (ишемиялық және геморрагиялық түрлері). Құрысу синдромында қолданылатын заттар. Эпилепсия терапиясының негізгі қағидалары. |
· | Энцефалиттер. Менингиттер. Патанатомиясы, ақыры, µлім себептері. | Қалтырау жағдайлары, олардың түрлері және механизмдері. Эпилепсияның даму факторлары және дамуының әртүрлі патогендік концепциялары. Менингиттің патогендік механизмдері. |
7.4.3 «Нерв жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия – 2 | Патологиялық физиология – 2 | Визуалды диагностика | Фармакология – 2 |
· | Жүйкелік команың патанатомиясы. | Коматоздық жағдайлардың патофизиологиясы. | Кома кезіндегі визуалді диагностика. | Неврогенді команың фармакотерапиясы.
|
6 Қосымша
- «ҚАН ТҮЗУШІ ЖҮЙЕ»
7.1 БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.6.2 «Қан түзуші жүйе» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Патология-лық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1. | Қан түзетін ағзалар. Сүйек кемігі: құрылысы, дамуы, жастық ерекшеліктері. | 1.Қан түзетін орталық және шеткі ағзаларының гистологиясы. Қан жасушаларының құрылысы. | 1.1 Қанның негізгі физикалық-химиялық константтары. | 1. Қан түзуші ағзалардың визуальді диагностика әдістері. Қан түзуші ағзалардың рентгенанато миясы. | 1. Қан түзуші ағзалар патологиясы бар науқастардың клиникалық тексеру әдістері | |||
1.1 Қанның қорғаныстық қасиеті. Жасқа байланысты ерекшеліктері. | ||||||||
2. | 2. Жедел және созылмалы анемиялар ке-зіндегі макро- және микроскопиялық өзгерістері. | 2. Анемиялық синдромы кезінде физиологиялық қызметінің бұзылыстары. | 2. Анемиялық синдромының клиникалық-зертханалық сипаттамасы.
| |||||
3. |
| 3.Жедел және созылмалы лейкоздардың патологиялық анатомиясы. Балалардағы ерекшеліктері.
| 3.Әртүрлі лейкоз түрлерінде қан түзетін және қанның шеткі қанның жасушалық құрамының патофизиологиялық ерекшеліктері. Гемостаздың бұзылыстары. | 3. Геморрагиялық, миело- және лимфопролиферативті синдромдарының клиникалық-зертханалық сипаттамасы. | 3. Анемиялық, геморрагиялық, миело- және лимфопролиферативті синдромдарын дәрімен емдеуінің принциптері. |
7.6.3 «Қан түзуші жүйе» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының
интеграцияланған тақырыптық жоспары
Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
Иммуногенездің орталық және шеткі ағзалары. | Постэмбрио нальді иммуноцито поэз. | Қанның иммундық қызметі. | ТШҚҰ-синдромының патоморфологиясы. | ТШҚҰ-синд-ромы кезіндегі қантамырлық-тромбоцитарлы және коагуляциялық гемостаздың негізгі өзгерістері. | Балалар жасындағы қан түзетін ағзалардың визуальді диагностикасының ерекшеліктері. | ТШҚҰ-синдромның негізгі клиникалық көріністері. | ТШҚҰ-синдромы терапиясының негізгі принциптері. |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.6.1 «Қан түзуші жүйе» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Физиология – 2 | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 |
1. | 1.1 Қан жүйесі туралы түсінік. Қанның негізгі қызметтері мен физиологиялық қасиеттері. | 1. Анемиялық синдром. Патоморфология, жіктелуі. Нәтижесі, асқынуы. | 1. Анемия дамуының патофизиологиялық механизмдері. |
1.2 Қанның формалық элементтері. | |||
1.3 Қанның қорғаныстық қасиеттері. | |||
2. | 2. Тромбоцитопениялар мен тромбоцитопатиялар. Балалардағы ерекшеліктері. | 2. Гемостаз жүйесі бұзылыстарының патофизиологиясы. | |
3. | 3. Миело- и лимфопролиферативті үрдістер. Гемобластоздар. Жіктелуі, патоморфологиясы. Нәтижесі, асқынулары және өлім себептері. Балалардағы ерекшеліктері. | 3 . Гемобластоздар патофизиологиясы. Жалпы сипаттамасы. Балалардағы ерекшеліктері. |
7 Қосымша
- «ТІРЕК ҚИМЫЛ ЖҮЙЕСІ»
7.1 БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.7.2 «Тірек қимыл жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 |
1. | Тірек-қимыл аппаратының биомеханикасы
| Шеміршек – мүше, сүйек – мүше, қаңқа бұлшық еттері – мүше. Буындар, тіндік құрамы. | Жүйке құрылымының қимыл қызметіндегі ролі. |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.7.1 «Тірек қимыл жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Визуальды диагностика |
1. | Тірек-қимыл жүйесінің визуальды диагностика әдістері. |
2. | Сүйек-буын жүйесінің қалыпты жасқа байланысты рентгеноанатомиясы. |
3. | Буындардың қабыну және дистрофиялық өзгерістерінің рентгенологиялық суреті. |
7.7.2 «Тірек қимыл жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Буындар қабыну және дистрофиялық сырқаттарының патоморфологиялық сипаттамасы.
| Тірек-қимыл аппараты мен терінің патофизиологиясы | Тірек-қимыл жүйесінің қалыпты жағдайдағы және жастық ерекшеліктерінің рентгенанатомиясы.Тірек-қимыл жүйесін зерттеудегі қазіргі кездегі визуальді анықтау әдістері. | Тірек- қимыл аппаратын зерттеу әдістері. Зертханалық диагностикасы.
| |
2 | Тірек-қимыл жүйесінің қабынулы және дегенеративті-дистрофиялық зақымдануларының визуальді диагностикасы. | Тірек-қимыл аппаратының қабыну аурулары. Жас балаларда аурудың даму ерекшеліктері.
| Буындық синдромдарда қолданылатын қабынуға қарсы заттар. Жасқа байланысты қолдану ерекшеліктері. | ||
3 | Тірек-қимыл аппаратының дистрофиялық аурулары. Жас балаларда аурудың даму ерекшеліктері.
| Қаңқа қалыптасуына және кальций-фосфор алмасуының реттелуіне әсер ететін препараттар. Балалар тәжрибесінде қолдану ерекшеліктері. |
7.7.3 «Тірек қимыл жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Тақырып | Пән | Сағаттары |
1 | Тірек-қимыл аппаратының және визуальды диагностика әдістерінің жасқа байланысты морфо-функционалдық ерекшеліктері. | Анатомия-2 | 2 |
Гистология – 2 | 1 | ||
Физиология – 2 | 2 | ||
Визуальды диагностика | 2 | ||
2 | Рахиттің патоморфологиясы мен патофизиологиясы. Диагностикасы. Рахитқа қарсы дәрілік заттар. | Патологиялық анатомия-2 | 1 |
Патологиялық физиология-2 | 1 | ||
Визуальды диагностика | 2 | ||
Ішкі аурулар пропедевтикасы | 2 | ||
Фармакология | 2 | ||
3 | Тері мен оның қосалқылары жағынан болатын өзгерістердің диагностикалық маңызы. | Ішкі аурулар пропедевтикасы | 2 |
Фармакология | 1 |
8 Қосымша
- «НЕСЕП ЖЫНЫС ЖҮЙЕСІ»
7.1 БІРІНШІ КЕЗЕҢ
7.8.1 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Несеп шығару жүйесінің дамуы және құрылысы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Зәр шығару жүйесінің гистофизиологиясы. Жасқа сай ерекшеліктері. | Бүйректің физиологиясы. Несеп түзілуі мен несеп шығарылуының реттелуі. Несеп түзілуі мен несеп шығарылуының жас ерекшелігіне қатысты өзгерістері. | |
2. | Ер адамның жыныс ағзалары-ның құрылысы және дамуы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. | Аталық жыныс жүйесі. Жасқа сай ерекшеліктері. | Адамның ұрпақ өрбіту әрекетінің физиологиялық негіздері. Аталық жыныс мүшелерінің физиологиясы. | |
3. | Әйел адамның жыныс ағзаларының құрылысы және дамуы. Жасқа байланысты ерекшеліктері. | Аналық жыныс жүйесі.. Овариалды-менструалды цикл. Жасқа сай ерекшеліктері. | Аналық жыныс мүшелерінің физиологиясы. Адамның ұрпақ өрбіту әрекетінің жас ерекшелігіне қатысты өзгерістері. | Зәр шығару және жыныс жүйесін физикалық тексеру әдістері. Зәр шығару және жыныс жүйесін физикалық зерттеудің балалардағы ерекшеліктері. |
7.8.2 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1. | Несеп шығару жүйесі. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Бүйректің гистологиялық құры-лыс ерекшеліктері. Нефронның гистологиясы. Бүйректің жасқа сай ерекшеліктері. Қуықтың, несепағардың қабаттарының құрылысы мен тіндік құрамы. Бүйректің қан айналым ерекше- ліктері. | Шумақтық сорылу мен кері сіңірілу механизмдері. Түтікшелердегі сөлініс үрдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | Зәр шығару және жыныс жүйесін физикалық тексеру әдістері. Зәр шығару және жыныс жүйесін физикалық тексерудің балалардағы ерекшеліктері. |
2. | Ер адамның жыныс ағзалары. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Аталық жыныс жүйесінің гисто-логиялық құрылыс ерекшелікте-рі. Аталық жыныс жүйесі мүше-лерінің жасқа сай ерекшеліктері. | Жыныстық даму физиологиясы. Еркектердің жыныстық функцияларының жасқа байланысты өзгерістері. | Зәр шығару және жыныс жүйесі патологиясын диагнос-тикалаудың зертханалық әдістері. Диагностикалық маңызы. |
3. | Әйел адамның жыныс ағзалары. Құрылысы, қызметі, топографиясы. Жасқа байланысты ерекшеліктері.
| Аналық жыныс мүшелерінің гис-тологиялық құрылыс еркшелік-тері. Аналық жыныс жүйесі мүшелерінің жасқа сай ерекше-ліктері. | Әйелдердің жыныстық даму физиологиясы. Әйелдердің жыныстық функцияларының жасқа байланысты өзгерістері. |
7.8.3 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Анатомия – 2 | Гистология – 2 | Физиология – 2 | Ішкі аурулар пропедевтикасы |
1 | Бүйректің даму ақаулары. | Аномальді бүйректің гистомор- фологиялық сипаттамасы.
| Әр түрлі туа біткен бүйрек ақаулары кезінде байқалатын бүйрек функциясындағы бейімдеуші өзгерістер. | Зәр шығару-жыныс жүйесі бойынша алгоритмдер құра отырып практикалық дағды-ларды өздігімен орындау |
2 | Шатаралық бұлшықеттері мен шандырлары. Ер адаммен әйел адамдағы шатаралық құрылысы-ның ерекшеліктері Жасқа байланысты ерекшеліктері. | Жыныс жүйесі. Эмбрионалдық даму жолы және шығу тегі. Жыныстық дифференцировкасы- ның факторлары. | Жыныстық ажыратылу физиологиясы. |
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ
7.8.1 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша дәрістердің интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальды диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Бүйрек аурулары. Жіктелуі. Гломерулонефрит. Интерстициалды нефрит. Тубуло-интерстициалды нефрит. Салдары, асқынулары, өлім себептері. Балаларда-ғы бүйрек патология-сының ерекшеліктері. | Бүйрек қызметтері бұзылыс-тарының жалпы этиология-сы мен патогенезі. Бүйрек-тердің функционалдық зерт-теу ұстанымдары. | Несеп шығарғыш және жыныс мүшелері дерттерінің зерттеу тәсілдері.
| Зәр шығару жүйесі патологиясының негізгі клиникалық синдромдары.
| Зәр шығару жолдарының инфекцияларында қолданылатын дәрілік заттар.
|
2 | Бүйректің жіті және созылмалы жетіспеу-шілігі. Бүйрек-тас ауруы. Салдары, асқынулары, өлім себептері. Балаларда-ғы бүйрек патология-сының ерекшеліктері. | Созылмалы бүйрек жеткілік-іздігінің патофизиологиясы. | Педиатриядағы несеп шығарғыш және жыныс мүшелері дерттерінің зерттеу тәсілдері. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің визуальды диагностикасы. | Созылмалы бүйрек жетіспеушілік синдромы. | Несеп айдайтын заттар. |
3 | Қабыну аурулары: жіті және созылмалы эндометрит, себепте-рі, патогенезі, морфо-логиясы, асқынулары. | Жыныс жүйесінің эндо-ринді бұзылыстарының жалпы сипаттамасы. | Жыныс мүшелерінің визуальды диагностикасы. | Жыныс жүйесі дамуы бұзылғандағы негізгі клиникалық синдромдар. | Жыныстық жетілуге әсер ететін заттар. |
7.8.2 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша практикалық сабақтардың
интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальды диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Гломерулонефриттің морфологиялық типтері. Пиелонефрит. | Бүйрек дертінің кейбір түрлерінің (жедел және созылмалы, гломерулонеф-риттер, нефроздық синдром) патофизиология-лық сипат-тамасы.
| Бүйрек, несеп ағар жолдарының визуальды зерттеу тәсілдері (УДЗ, аумақты урография, экскреторлы урография, КТ, цистография, бүйрек тамырларының ангиографиясы, изотопты динамикалық ренография). | Бүйрек және зәр шығару жүйелері ауруларында науқастарды сұрастыру, қарау, пальпация, перкуссия және аускультация жасау. Диагностика әдістері. Балалардағы ерекшеліктері. | Гломерулонефриттің, нефротикалық синдромның әр түрлі формаларының фармакотерапиясы.
|
2 | Созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің морфологиялық сипаттамасы. Балалардағы ерекшеліктері. | Созылмалы бүйрек жеткілік-сіздігі, балалардағы даму жолдарының көріністері, ерекшеліктері. | Педиатриядағы несеп шығарғыш және жыныс мүшелері дерттерін зерттеудегі ерекшеліктері. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігінің визуальды диагностикасы. | Созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі синдромы. Диагностика әдістері. Балаларда созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі синдромының өту ерекшеліктері. | Бүйректің созылмалы жетіспеушілігі жетіспеушілік синдромының фармакотерапиясы. Балаларда бүйректің созылмалы жетіспеушілігінің фармакотерапиясының ерекшеліктері. |
3 | Жыныс жүйесінің дисгормональды аурулары: жатыр шырышты қабығының желе тәрізді гиперплазиясының морфологиялық сипаттамасы. | Жыныстық даму бұзылыс-тары синдромының патофи-зиологиясы. | Жыныс мүшелерінің іштен туа біткен ақауларының визуальды диагностикасы. | Жыныс жүйесі дамуы бұзылғандағы негізгі клиникалық синдромдар (анорхизм, монорхизм, қуық экстрофиясы, дисменоррея). Диагностика әдістері. | Жыныстық жетілудің бұзылуы синдромының фармакотерапиясы.
|
7.8.3 «Несеп жыныс жүйесі» модулі бойынша студенттердің өзіндік жұмыстарының интеграцияланған тақырыптық жоспары
№ | Патологиялық анатомия-2 | Патологиялық физиология-2 | Визуальді диагностика | Ішкі аурулар пропедевтикасы | Фармакология-2 |
1 | Нефротикалық синдром. Липоидты нефроз, мембранозды нефропатия. Фокальды сегментарлы гломерулярлы гиалиноз. | Экстракорпоральдық және ішастарлық диализ кезіндегі бүйректер қызметтерінің патофизиологиялық бұзы-лыстары. | Бүйректік трансплантаттың визуальды диагностикасы. | Экстракорпоральді және перитонеальді диализ кезіндегі асқынулардың клиникалық көріністері. | Экстракорпоральды және перитонеальды диализдің асқынуларының фармакотерапиясы. |
2 | Бүйрек амилоидозы. Морфологиялық ерекшеліктері, салдары, асқынулары. | Қондырымды бүйректің тойтарылу патогенезі. | Нефро және уролитиаздың визуальды диагностикасы | Алмастырылып салынған (трансплантация) бүйрек организмге сәйкес келмей аластатылуының клиникалық симптомдары | Алмастырылған бүйректің фармакотерапиясының принциптері. |
3 | Бүйрек-тас ауруы. Салдары, асқынулары, өлім себептері. Балалардағы бүйрек патологиясының ерекшеліктері. | Бүйректе тастар түзілуінің себептері мен даму тетіктері. | Несептас ауруының клиникалық көріністері. Диагностика әдістері. | Бүйрек шаншуында жедел жәрдемнің алгоритмі. |