Кастрациядан кейінгі синдром (ККС)
Аналық бездерді толығымен оперативті жолмен алып тастағаннан соң немесе сәулелендіру арқылы бірден қызметінің өшіп қалуынан организмдегі циклдық өзгерістердің тоқтап қалып, вегетативті-тамырлық, жүйелік – психикалық және эндокринді зат алмасу симптомдарының комплексі пайда болады. ККС гонадаларды алып тастау операциясынан кейін 60-80 % әйелдерде кездеседі.
Этиологиялық факторлар:
- аналық бездерді алып тастағаннан кейін дамиды аурудың ағымына әсер ететін жағдайлар:
- психикалық жарақаттар;
- жүйелік;
- психикалық және созылмалы аурулар;
- туберкулез, гипертиреоз, бауыр, бүйрек аурулары.
Даму себептері: Эстрогендердің бірден төмен түсуінен және гонадотропиндердің секрециясының жоғарылауынан бас миының қыртыс асты қозғыштығы артады, бүйрек үсті безінің глюкокортикоидты функциясы төмендеп, қалқанша безінің функциясы жоғарылайды.
Кастрациядан кейінгі синдром клиникасы
1.Вегетативті – тамырлы бұзылыстар:
- Гипергидроз
- Бастың ауруы
- Бастың айналуы
- Құйылулар
- Жүректің ауруы мен қысылуы
2.ОЖЖ-нің бұзылыстары 2 жылдан кейін дамиды:
- Қозғыштық
- Жылауықтық
- Ұйықтамау
- Есінің нашарлауы
3.Эндокринді – зат алмасулық бұзылыстар:
- Семіздік
- Остеопороз
- Атеросклероз
- Гиперхолестеринемия
- Гипергликемия
Диагностика:
- Анамнез;
- Клиникалық көріністер;
- Жалпы, арнайы және қосымша зерттеу әдістері (функционалды диагностика тестілері, гормоналды зерттеулер, ЭЭГ, краниография) т. б.
Кастрациядан кейінгі синдром емі
Емді әйелдің жасына, ЭГП, операцияның көлеміне байланысты жүргізеді
- Тыныштандыратын, жалпы күшейткіштер, физиопроцедуралар, витаминотерапия, транквилизаторлар қолданылады;
- Жас әйелдерге гормоналды емес терапиямен қоса гормоналды терапия тағайындалады;
- Емдеу өте ұзақ, қалыпты менопауза уақытына дейін жүргізіледі.
