Жүктілікті көтере алмау. Емдеу жолдары
Әртүрлі авторлар бойынша жүктілікті көтере алмаушылық жиілігі әр елде 10% – 30% түзеді. Қазақстан Республикасында уақытынан бұрын босанудың жиілігі 7-10% құрайды. Түсіктердің жалпы жиілігі 40 жастан жоғары әйелдерде шамамен 75% түзеді. 80% жағдайда өздігінен түсік 12 аптаға дейін болады, мұның 70% хромосома ақауының нәтижесі болып табылады.
Жүктілікті көтере алмаушылық — ұрықтанудан бастап 37 аптаға дейінгі аралықта жүктіліктің өздігінен үзілуі.
- Түсік –22 аптаға дейін жүктіліктің үзілуі, ұрық салмағы 500гр Жасанды—дәрілік заттармен немесе инструментальді жолмен шақырылған түсік.
- Өздігінен түсік —табиғи себептерден туындаған түсік
- Криминальді (ауруханадан тыс, заңсыз) аборт —заңды құқығы жоқ адаммен, медициналық мекемеден тыс жерде жүргізілген түсік
- Медициналық түсік —12 аптаға дейін медициналық мекемеде әйел қалауы бойынша жүктінің ауруларына байланысты жүргізілген түсік.
- Ерте түсік —Жүктіліктің 16 аптасына дейінгі түсік.
- Дамымаған түсік —Эмбрион өліп, бірақ жатырдан шықпаған түсік.
- Үйреншікті түсік —3 және одан көп болған өздігінен түсік
- Кеш түсік —Жүктіліктің 16-22 апта мерзіміндегі түсік.
Жүктіліктің үзілуіне әкелетін факторлар:
- Аналық
- Плацентарлы
- Ұрықтық
- Орта факторлары
Себептері:
- Белгілі себептер 50-60% жағдайда
- Белгісіз себептер 40-50%
БДҰ (ВОЗ) жүктілікті көтере алмаушылықтың себебінің 6 тобын ажыратады:
- Инфекционды
- Эндокринді
- Генетикалық
- Анатомиялық
- Иммунды
- Идиопатиялық
Жүктіліктің І үштігіндегі себептер:
- Гормональді қызметтің жетіспеушілігі
- Гиперандрогения
- Гипотиреоз, гипертиреоз
- Жатыр даму ақаулары
- Иммунологиялық бұзылыстар
ІІ үштіктегі себептер:
- Плацентарлы жетіспеушілік
- Истмико-цервикальді жетіспеушілік
- Антифосфолипидті синдром
- Урогенитальді инфекция
ІІІ үштіктегі себептер
- Жүктілік асқынулары
- Экстрагенитальді аурулар
- Урогенитальді инфекция
Аналық факторы:
- Жасы (< 18 жас > 30 жас)
- истмико-цервикальді жетіспеушілік
- Жатыр даму ақаулары
- ЭГА
- Инфекционды аурулар (грипп, ВГ)
Ұрықтық факторы
- Тума ақаулар
- Гестация асқынуы
- Гестоз
- Резус-конфликт
- Плацентаның жолда жатуы
- ҚОПУБА
- Ұрық дұрыс орналаспауы
- Көп ұрық, су көптік
Жүктілікті көтере алмаушылық (ұрық салмағы 500 – 1000 грамм).
Негізгі себебі:
- ИЦЖ
- Инфекция
- Жыныс жолдарында инфекция
- Ұрықтың өкпесі жетілмеген, алдын алу тиімсіз
- Ұрық үшін нәтиже қолайсыз
28-33 апта (ұрық салмағы 1000-1800 грамм).
- 30% алғаш босанушылар
- Алдын алу эффектілеу (2-3 тәулік)
- Жүктілікті созу мүмкін және күту тактикасы жүргізіледі
- Ұрық үшін нәтиже қолайлы
34-37 аптада (ұрық салмағы 1900 – 2500 грамм).
- Инфекция ролі аз
- Алғаш босанушылар 50%
- Ұрық өкпесі жетілген
- Көбінесе күту тактикасы жүргізіледі
- УББ диагностикасы әйел шағымына негізделген.
- Қосымша тексеру әдісіне УДЗ жатады
УББ жүргізу
- Токолиз жүргізу
- Босану процессінің дамуына мүмкіндік жасау
- Күту тактика және жүктілікті созу
Токолизге көрсеткіштер
- Жүктілік мерзімі 37 аптадан төмен
- Жатыр мойын ашылуы 3см-ге дейін.
- Ұрық дисстресінің болмауы
- Амнионит, преэклампсия, қан кетудің болмауы
Латентті фазада 22-34аптада
- РДС алдын алуы
- Токолиз
- Эритромицин 0,25 – 4 рет күніне босануға дейін
- 3-деңгейге ауыстыру 32 аптаға дейін
- 32 аптадан жоғары 2 деңгейге ауыстыру
Активті фазада 22-34 аптада
- Ампициллин 2г к/т 4 рет босануға дейін
- Неонатологты шақыру
- Босандыру
Латентті фазада 34-37 аптада
- Токолиз транспортировкаға
- Эритромицин 0,25 – 4 рет күніне босануға дейін
- 2 деңгейге ауыстыру
Активті фазада 34-37 аптада
- Ампициллин 2г к/т 4 рет босануға дейін
- Неонатологты шақыру
- Босандыру
- Босанғаннан кейін инфекцияның белгісі болмаса антибактериалды ем жүргізілмейді
РДС алдын алу жүргізіледі 24-34 аптаға дейін
- Дексаметазон б/е 6мг дозада 12 сағат сайын /24мг 48 сағ аралығында/ немесе бетаметазон 12мг б/е 24сағат сайын /24мг 48 сағ арасында/
- 22-23 аптада әсері болмайды
- Кайталау қажет емес
Токолиз
- Нифедипин 10мг тіл астына 15 минут кейін 10мг қайталау.Содан кейін 10мг 3-8 сағат сайын 48 сағат ішінде. Мах-160мг күніне.
- Босану қызметі басылғаннан кейін токолиз қажет емес.
- Көтере алмаушылықта бета-миметиктер.
Амнионит белгілері
- Температура 37,8°С
- Лейкоцитоз 15 мың.
- Тахикардия 100 соқ/мин-нан көп
- Қынаптан бөліністер
- Жатыр ауырсынуы
- Тахикардия ұрықта 170 соққы/мин көп
Кесар тілігіне көрсеткіш
- Ұрық гипоксиясы
- Жамбаспен келу ұрыққа қауіп төнсе
Басталған жүктілікті көтере алмаушылық кезіндегі кесар тілігіне көрсеткіш
- Дұрыс орналаспауы ұрықтың
- Ұрық жағдайының нашарлауы
- Жатыр жыртылуы қаупі
- Қағанақ суы кеткенде толғақ қоздыру нәтижесіз болса
