Плевра куысына сұйықтық жиналу синдромы — плевра жапыракшалары закымдануыңнан немесе организмдегі су-электролит алмасуыньгң жалпы бүзылуынан туындайтын, плевра қуысына жиналатын сүйықтық себеп болатын клиникалық – рентгенологиялық және лабораториялық белгілердің жиынтығы. Плевра куысына 5-6 литрге дейін сүйықтық жиналуы ықтимал. 100 мл көлеміндегі сүйықтық клиникалық зерттеулер арқылы аныкталмайды, 100 мл ден артық сүйықтык рентгеноло-гиялық әдістер мен табылады. 500 мл ден көп сүйықтык физикалық тәсітдермен айқындалады. Алдымен сүйық диафрагма үстінде жин-алады, содан кейін кабырға-диафрагмалық куъіс толады, және де диафрагма үстінде 1500 мл дейін сүйықтық үсталынады. Плевра қуысына көп мөлшерде жиылған сүйықтық әсерінен тыныс алу және қан айналу кызметтері бүзылады. Тыныс жетіспеушілігінің пайда болу себептері өкпе қозғалғыштығының шектелуі, көп мөлшерде жиналған сүйықтық түсында компрессиялық ателектаз қалыптасуы және сау өкпені» викарлы (компенсаторлы) эмфиземасы. Жүрек кызметінщ бүзылуы оның сау жаққа қарай ығысуымен, одан басқа өкпе кан айналым-ының өзгеруімен байланысты болады. Плевра куысындағы сүйықтық экссудат, транссудат, қан немесе лимфа болып шығады.
Плевра қуысына ауа жиналу синлромы (пневмоторакс).Пневмоторакс – висцеральды және париетальды плевра жап-ыракшалары арасында ауа жиналуымен сипатталатын патологиялық жағдай. Пневмоторакс біржақты не екіжақты болады, ауа көлеміне қарай жартылай немесе толық (тотальды), осыған қарай өкпенің солуы (коллапсы) да жартылай немесе толық болады. Сыртқы ортадан ауа тыныс алғанда плевра қуысына еркін өтіп, тыныс шығарғанда — шығып отырса, пневмоторакс ашық деп аталады. Ауаның тыныс шығару кезінде сыртқа шығуына кедергі болғанда, тыныс алған сайын шіевра қуысына косымша ауа түсіп отырады да плевра қуысында қысым біртіндеп жоғарылайды — бүл пневмоторакс клапандык немесе вентильды деп аталады.Ат енді плевра қуысына ауа өткен тесік бітеліп қалып, ауа кері шықпай бітеу қуыста қалып отырса гшевмоторакс жабық деп аталады.Себебіне қарай пневмоторакс келесі түрлерге жіктеледі: жарақаттану салдарьшан қальштасқан, операциялық, жасанды және спонтандық (өзіндік).
Плевра куысына ауа жиналу мүтідағы қысымның жоғарылауына әкеліп соғады. Осының салдарынан газ алмасу және өкпенің кан айналымының. бүзылуымен сипатталатын өкпе солуы (коллапс) калыптасады. Жіті тыныс жетіспе\тшлігінін клиникалық көріністері орын алады. Атьвеолалық гипоксия нәтижесінде жіті өкпелік гипертензия пайда болады, бүл оң жақ карыншаға косымша жүк түсіреді. Кеуде ортасының сау жакка ығысуы ірі қан там-ырларынын иіліп, кысылуына себепші болады. Бүлар өкпелік гипертензияга кабаттаса келе жіті оң жақ қарынша шамасыздығының қалыптасуыиа ыкпал етеді.
