Эпидемиология ғылымы жайлы материалдар.
Туа біткен гипотиреоз – балалардағы қалқанша без ауруларының арасында өте жиі кездесетін ауру. Осы аурудың жиілігі 1 науқастың 3,5-4 мың жаңа туылған нәрестелермен 1-нің 6-7 мың нәрестеге шаққандағы аралығында кездеседі. Ауру ер балалармен салыстырғанда қыздарда екі есе жиі кездеседі. Этиологиясы: Туа біткен гипотиреоз 75-90% жағдайда қалқанша бездің даму ақауының – гипо- немесе аплазиясының нәтижесі …
Жұмыр құрттар Жұмыр құрттар түрі 5 класcқа бөлiнедi: құрсақ кiрпiкшелi құрттар нематодалар түктi құрттар класы коловраткалар киноринхилар Жұмыр құрттар немесе нематодтар (Nemathelmіnthes) – төменгі сатыдағы құрттар типі. Жер шарында кең тараған (теңіздер мен мұхиттарда, тұщы суларда, топырақта, биосферада), кездеспейтін жері жоқ, сондықтан оларды космополиттік жануарлар қатарына жатқызады. 27 мыңдай түрі белгілі. Бұлардың жалпақ құрттардан айырмашылығы …
Медициналық арахноэнтомология Инфекциялық аурулардың қоздырғыштарын тасымалдаушы арнайы және механикалық таратушылар. Табиғатта кездесетін жұқпалы инфекциялық аурулардың басым түрі жануарлар арқылы адамдарға тарайды. Жұқпалы аурулар — зардапты вирустардың, микоплазмалардың, хламидийлердің, риккетсиялардың, спирохеталардың организмге еніп, онда өсіп-өну және өмір сүру салдарынан туатын аурулар. Жұқпалы ауруларды кейде тек «инфекция» деп те атайды. Олар: ішектің; жоғарғы тыныс жолдарының; қанның; сыртқы …
Сарышаян Сарышаяндар (лат. Scorpiones) — өрмекші тәрізділер классының (Arachnida) бунақ аяқтылар отрядына жатады. Тек құрлықта және ыстық елдерде тіршілік етеді. Барлығы 1750-дей түрі бар, бірақ улы және адамға зиян 50 түрі бар. Адамға ең қауіптісі тропикалық түрлері. Сарышаяндар Орта Азия, Кавказ, Қырым және Қазақстанның Оңтүстігінде кездеседі. Сарышаяндар шөлейт жерлерде, ескі қыстақтарда мекендейді. Киім, төсектерге, үй ішіне кіріп, түнгі …
Өрмекшілер (Araneі) Жалпы өрмекшілердің 27 мыңдай түрі бар. Қазақстанда 19 тұқымдас, 400-дей түрі кездеседі. Өрмекшілерді оқытатын білім арахнология деп аталады. Бұлардың денесі бас – кеуде және бунақталмаған құрсақ бөлімінен тұрады. Осы екі бөлімі сабақшамен байланысқан. Хелицераларының ұшы қозғалмалы тырнақ тәрізді буынмен аяқталады. Оның түбінде улы безінің тесігі орналасқан. Бездерден бөлінетін сөлімен қорегін өлтіреді. 4 жұп …
Биттер және оларды жою әдістері Адамда Pediculus тобының 3 түрлі биттері кездеседі: Бас биттері Киім биттері Шат немесе қасаға биттері Биттер (орысша Вши, лат. Anoplura басқаша сірке деп те атайды.) —эктопаразиттер отряды, адамның және сүтқоректілердің қанын сорып тіршілік ететін ұсақ жәндіктер. Ауыз мүшесі теріні тесу арқылы иесінің қанын соруға арналған. Бұл паразиттер кейбір жануарлар денесінде …
Қандалалар топтамасы (Heteroptero) Қандала (Hemіptera орысша полужесткокрылые, членистохоботные) – жәндіктер класының бір отряды. 40 мыңдай түрі бар. Қазақстанда 32 тұқымдас, 370 туыс, 1,5 мың түрі бар. Негізгі тұқымдастары: су қандалалары, ескекшілер, төсек қандалалары, т.б. Ауыз аппараты шаншып-соратын тұмсыққа айналған. Негізгі мекені жапырақты ормандар. Кеудесі бірнеше хитинды қабықшамен жабылған.Бұндай қорғаныш қабаты жәндікті сыртқы орта зақымдалуынан қорғайды. …
Кенелер Кенелер –олар неліктен қазір көп және неге жиі шағады? Жылы және көктемнің ылғалды ауа райы кенелердің көбеюіне ықпал етеді, олардың белсенді уақыты маусым және шілде айлары. Ерте уақытта өмір сүрген адамдар өз жас кездерінде күзгі уақытқа дейін орманға барып жалаң аяқ жүріп ешқандай кене шақпағанын айтады. Олардың көбі шаққан кенені денесінен пинцет арқылы немесе …
Жәндіктер топтамасы Жәндіктер, немесе бунақденелер немесе шыбын-шіркейлер Insecta класы –буынаяқтылар ішіндегі ірілерінің бірі. Денесі басынан бөлінген, кеуде және құрсақ бөліктері бар. Көбі ұшуға арналған. Көп жағдайда бұлар белсенді жануарлар түрі. Жер шарында кең тараған 1 млн-дай түрі анықталған (барлығы 1,5 – 2 млн. түрі болуы мүмкін). Денесін тығыз кутикула (эпителий клеткаларынан бөлінетін тығыз қабықша) жапқан. …
Бүргелер Бүргелер (синонимдары лат. Suctoria, лат. Aphaniptera, орысша блохи) — қан соратын толық өзгерген, адамдар мен жануарлар арасында ауру тарататын паразит насекомдардың бір түрі. Бүргелер қанатсыз болып келеді және арнайы жіңішке шағуға, соруға икемделген тұмсықты болып келеді. Денесі бүйір жақтарынан тарылған, жылтыр және мұртшалары мен тікенектері бар. Басы мен денесінде тісті арқылығы бар. Дене ұзындығы 1 ден 5 мм дейін, …
