Қыз балаларды зерттеу тәсілдерінің ерекшелігі (ВОЗ бойынша)
Жалпы тексеру.
- Шағымдары.
- Анамнез жинау (ең алдымен сұрастыруды анасынан бастайды, кейін ғана қыз баланы сұрастырады) келесі сұрақтарды сұрастыру керек: экстрогениталды аурулар, анаснда және жақын туыстарындағы тұқым қуалаушылық аурулар, анасында жүктілік ағымын босану ағымын; қыз баланың балалық кезіндегі ауруларын, тұрмыс жағдайын, тамақтану режимін, мектепте немесе коллективте қимыл – қылықтарын сұрастыру. Қызда етеккірдің реттелуін, етеккірдің сипатын, екіншілік жыныс белгілерінің дамуын тексеру.
- Жыныстық жетілуді анықтау үшін морфотип: сүт бездері (Ma), қолтық астында жүн өсуі (Ах), шаттың үстінде жүннің өсуі (Р), менархе уақыты(Ме).
Әр белгіге 4 балл беріледі.
Негізгі ағзалар мен мүшелерді тексеру (жүрек-қан тамыр жүйесі, тыныс алу жүйесі, асқорыту жүйесі т.б)
Арнайы тексеру.
Гинекологиялық тексеру балардың қуығынан зәрді шығарып, ішекті тазалағаннан кейін жасайды. Қыз балаларды қарау келесі қадамдармен жүргізіледі:
- Сыртқы жыныс мүшелерін қарау.
- Жүннің өсуін қарау, шошақай , қыздық перде, үлкен және кіші ернеулердің құрылысын тексеру, жыныс жолдарынан шығатын бөлінділердің сипатына жағынды алу;
- Бимануалды тексеру қыз балаларды тік ішек іш пертесі арқылы қарайды.Алдымен жатырды , оның ауырлығын, қозғалғыштығын, орналасуын тексереді, содан кейін жатыр мойынының жағдайын тексереді, қыз балаларда жатыр мойнының денесінің ½ немесе1/3 бөлігін құрайтынын ескеру керек.
- 3-4жасар балаларда тік ішекті зерттеуді , жарақаттар кезінде, ісіктерді қарағанда тек наркоз арқылы жүргізіледі.
Қосымша тексеру.
- Зондтау (қынаптың ішінде бөгде дене кезінде, гематома, пиометра, жыныс мүшелерінің аномалиясы кезінде жүргізіледі)
- Сынақтық пункция – үлкен адамдарда сияқты қынаптың артқы күмбезі арқылы жүргізілмейді, оны қыздық перденің атрезиясы кезінде гематокольпосқа жасайды
- Кольпоцитологиялық зеттеу- аналық бездердің гормоналды қызметін зерттеу үшін қолданады, жағындыны қынаптың бүйірлік күмбездерінен алады.
- Жатыр қуысын қыру – консервативті ем нәтижесіздігінде жатырдан қан кету кезінде қолданады
- Цитологиялық зерттеу – ауыз қуысының шырышты қабатының эпители торшаларының ядросында жыныстық хроматинді анықтау.
- Жыныс жетілу бұзылыстарында, гонадтар дегинирациясында т.б жағдайларда жүргізіледі.
- Функционалды диагностика әдістері – кольпоцитологиялық әдіс, «қарашық» симптомы, «папоратник» симптомы, базалды температураны өлшеу, қандағы гонотропты және стеройдты гормондарды анықтау.
- Ренген, газды ренгенопельвиография, вагинография , компьютерл3 томография, МРТ.
- Эндоскапия – вагиноскопия, кальпоскопия, гистероскопия, лапароскапия, УДЗ метросальпингография, доплерография жасалады.