Бұл ауруды жеке ауру ретінде Де Кервен сипаттаған. Ол барлық қалқанша безі ауруларының 0,3-1%-ын құрайды. Жиі 40-50 жас аралығындағы әйелдерде кездеседі. Ауру сонымен қатар, гигантты жасушалы тиреоидит деп те аталады.
Этиологиясы және патогенезі. Де Кервен тиреоидитінің дамуын вирусты жұқпамен байланыстырады. Қабыну үрдісінің салдарынан фолликулярлы жасушаладың деструкциясы дамиды, олардың мембраналары және фолликулдары зақымдалады. Қанға осының салдарынан тиреоглобуллин түседі, ол антиген болып табылады, оған қарсы антиденелер түзіледі. Осы уақытта қанда Т3 және Т4 концентрациясы жоғарылайды.
Клиникалық көрінісі. Ауру жедел басталады. Мойын аймағындажұтынғанда пайда болатын, құлаққа берілетін ауру сезімі байқалады. Көп жағдайда үрдіске бүкіл без кіріседі. Дене қызуы субфебрилды. Пальпация кезінде науқаста диффузды ұлғайған, ауру сезімді, жұмсақ консистенциялы без анықталады.
Кейбір авторлар жеделдеу тиреоидит Риделдің созылмалы тиреоидитіне өтеді деп пайымдайды.
Жеделдеу тиреоидит ағымында 4 сатысын ажыратады:
І – ерте тиреотоксикалық сатыда (без гиперфункциялы жағдайда);
ІІ- ауыспалы сатыда (без қызметі қалыпты);
ІІІ- уақытша гипотиреоз;
ІV- қалпына келу(без қызметі қалыпты).
Диагностикасы. Аурудың ерте сатысында қанда Т3, Т4 мөлшері көбейеді. ІІ -сатысында қалыпты лейкоцитоз және лейкоцитарлы формуладаЭТЖ жоғарылайды (70-80мм/сағ).І131-дің безде жиналуы төмен. Қабыну үрдісі басылғанда без қызметі қалпына келеді.
Емі-консервативті. Қабынуға қарсы препараттар (аспирин, индометацин, метиндол), глюкокортикоидтар қолданылады. Гормо-нотерапияныүлкен дозада (30-40мг/тәул.) бастап, 1ай көлемінде біртіндеп төмендетеді.