Сабақ жоспары

Сабақ жоспары

1.7 Оқытушылар туралы жалпы мәлімет

Гистология, Цитология және Эмбриология кафедрасы

Кафедраның  меңгерушісі,   профессор  Кикимбаева Айсулу Айтыкеновна, биология ғылымдарының  докторы, ұстаздық стажы –  32 жыл

Ғылыми жұмыс саласы:  Адам  ұйқыбезінің  және бауырдың  морфологиясы.

Ғылыми мектебі:  докторлық диссертация тақырыбы: «Қант диабетінің әр түрлеріндегі ұйқыбез, бауыр және гипоталамус нейросекреторлы жасушалардың  құрылымдық-қызметтілік өзгерістері және олардың алдын алу жолдары»,  Алматы қаласында 2008 жылы профессор  Г.Г.Мейрамовтың жетекшілігімен қорғалған. 123 ғылыми жұмыстардың авторы.  2 медициналық ғылымдарының магистрін дайындады. Қазақ тілінде дәріс оқиды,  қазақ және орыс тілінде тәжірибелік сабақтарды жүргізеді.

– аға оқытушы Исаева Земфира Кахаровна, ұстаздық стажы –  32 жыл.

Ғылыми жұмыс саласы: Адам тінінің филогенезі. 23 ғылыми жұмыстардың авторы. Қазақ тілінде дәріс оқиды, қазақ және орыс тілінде тәжірибелік сабақтарды жүргізеді

– аға оқытушы Тулиева Алия Молдабаевна, медицина ғылымдарының магистрі, ұстаздық стажы – 7 жыл. 17 ғылыми жұмыстардың  авторы. Қазақ, орыс тілінде дәріс оқиды және тәжірибелік сабақтарды орыс және қазақ тілдерінде жүргізеді.

– аға оқытушы Қошыбаева Құралай Төлеуғажиновна, ұстаздық стажы –6 жыл. 6 ғылыми жұмыстардың  авторы.  Қазақ тілінде дәріс оқиды және тәжірибелік сабақтарды орыс және қазақ тілдерінде жүргізеді.

– оқытушы Қожахметова Ұлжан Абдуллаевна, ұстаздық стажы – 5 жыл. Тәжірибелік сабақтарды қазақ және орыс  тілдерінде жүргізеді.

– оқытушы Боксенова Салтанат Қайырбековна, жаратылыстану ғылымдарының магистрі. 10 ғылыми жұмыстардың  авторы.  Тәжірибелік сабақтарды қазақ және орыс тілдерінде жүргізеді.

– оқытушы Тлеубекқызы Перизат, жаратылыстану ғылымдарының магистрі, ұстаздық стажы – 1 жыл, 10 ғылыми жұмыстардың  авторы. Тәжірибелік сабақтарды сабақтарды қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде жүргізеді.

– оқытушы Қасымова Ботагоз Елубаевна, педагогика ғылымдарының магистрі, 2 ғылыми жұмыстардың  авторы. Тәжірибелік сабақтарды сабақтарды қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде жүргізеді.

1.8  Байланыс  ақпараты:

Оқу кестесіне сәйкес  сабақтар гистология, цитология және эмбриология  кафедрасында өткізіледі .  «АМУ» АҚ, №49 корпус, Бейбітшілік көш., 49,  телефон:  53-94-29

1.9 Пәннің  саясаты

Студенттер гистология, цитология және эмбриология кафедрасына оқу кестесіне сәйкес  дәрістерге, практикалық сабақтарға кешікпей келуге міндетті.

Студентте болуы тиіс: ауыстырып киетін аяқ-киім, медициналық ақ халат және колпак, гистологиялық препараттардың, сызбалардың, электронды микросуреттердің суретін салу үшін альбом және түрлі-түсті қарандаштар, дәріс жазатын дәптер  және қаламсабы.

Әрбір  студент аудиторияда болған уақытта кафедра мүлкіне (жиҺаз, интерактивті тақта, теледидар, микроскоптар, препараттар және т.б.) залал келтірген және шығын үшін жауапты.

Дәрістердің, практикалық сабақтардың және емтиханның кезінде студенттерге ұялы телефон, смартфон және басқада аудио, видео аппаратуларды пайдалануға тиым салынады.

Оқу нәтижелерінің бақылау және бағалануы «АМУ» АҚ қабылданған бірыңғайлау рейтинг әдісі бойынша өткізіледі. Оған кіреді:  күнделікті, аралық бақылау, СӨЖ және қорытынды-емтихан.

Гистология кафедрасында білімді бағалаудың қорытынды әдістеріне жатады: студенттердің өзіндік жұмыстары барысында орындалған ағзалар мен тіндердің гистологиялық препараттардың микроскопиялауы, электроннограмма және сызбалардың тапсырмаларын зерттеуі, тестілеу және    жағдаяттық тапсырмалардың шешуі, ауызша сұрауы, гистологиялық препараттардың диагностикасы және электрондық микросуреттердің диагностикалауы, тестілеу.

Студенттер СӨЖ тапсырмаларын күнтізбелік-тақырыптық жоспарға сәйкес тапсыру керек. Өз уақытында тапсырма орындалмаса студентке «0» (нөл) балл қойылады және оны қайта тапсыруға рұқсат етілмейді. Егер себепті болған жағдайда студент СӨЖ-ді мерзімінде орындай алмаса, онда ол деканаттан себебі көрсетілген рұқсатнама әкеліп 2 аптаның ішінде өтеуі тиіс.

Күнделікті және аралық бақылау кафедрада  өткізіледі. Қорытынды бақылау 2-кезеңде өткізіледі: 1-ші кезең (практикалық дағдылар) – гистологиялық препараттарды диагностикалау және жағдаяттық  тапсырмалардың шешімін табу;

2-ші кезең (теория) – ауызша тапсыру. Емтиханға СӨЖ, дәрістер және тәжірибелік сабақтардан қарыздары жоқ, жіберілу рейтингісі 50% кем емес студенттер жіберіледі.

Студенттердің дәріс және практикалық сабақтарға кешігіп келуі, сабаққа катыспауы және жоғарғы аталған талаптар орындалмауы жағдайда деканатқа хабар беріледі.

Себепті жіберілген СӨЖ, дәріс және  тәжірибелік  сабақтары толық өтелуі тиіс.

Себепсіз жіберілген дәріс  үшін баллдар шегеріледі. (әр келмеген сабаққа –минус 1 балл)

2.Бағдарлама

2.1 Кіріспе

Анатомия, гистология және физиология тіршілік процесстердің  құрылымдық және функциянальді қалыпты ұйымдасуы туралы жасушалық, ағзалық және  жүйелі деңгейлерде фундаментальді теориялық білімдерді студенттерде   қалыптастырады. Олардың даму заңдылықтарын  айқындайды, осыған байланысты  оларға мақсатты түрде әсер етуін  мүмкіншілігін тудырады.

2.2 Пәннің мақсаты:

Жасушалық және жүйелі дейгейлерде тіршілік процесстердің құрылымдық және функциянальді  қалыпты ұйымдасуы  туралы фундаментальді териялық білімдерді қалыптастыру. Клиникалық кафедраларда дәрігердің кәсіптік дағдыларын меңгеруінің әрі қарай жетікті оқытуын қамтамасыз ететін олардың даму заңдылықтарын қалыптастырады. 

2.3 Пәннің міндеттері:

• Өмірдің әр түрлі жас кезеңдері ағзалар құрамындағы тіндер гистогенезін, құрылысын, гистофизиологиясын және регенерациясын жалпы зандылықтарын анықтап білуін үйрету;
• Әр түрлі ағзалар құрамындағы дің жасушалар мен олардың орналасуы  туралы түсінікті қалыптастыру;
• Ә р түрлі ағзалар тіндерінің құрылыс ерекшеліктерін анықтай білуін үйрету;
• Ағзалар құрамындағы тіндердің микроскопиялық деңгейде зерттеу

дағдыларын және ептіліктерін қалыптастыру. 

2.4  Оқытудың  соңғы нәтижелері : 

     А. Білуге және түсінуге тиісті:

• нерв жүйесі ағзаларының гистологиялық құрылымын және қалпына келуін;
• сезім ағзаларының гистологиялық құрылымын;
• эндокринді жүйенің гистологиялық құрылымын және эндокринді ағзалардың эмбриональді даму заңдылықтарын;
• жүрек және қантамырлардың гистологиялық құрылымын;
• иммунды қорғаныс жүйе және қан жасаушы ағзалардың гистологиялық құрылымын;
• асқорыту жүйесінің гистологиялық құрылымын;
• бронхтар мен өкпенің гистологиялық құрылымын, респираторлы бөліктің және тыныс алу жолдары қабырғасының құрылымдық компоненттерінің өкпенің тыныс алу қызметінде атқаратын ролін;
• несеп шығару мен жыныс жүйелерінің гистологиялық құрылымдарын;

В. Білімдерді және түсініктерді қолданып, білуге тиісті:

• микропрепараттарда микроскопиялық деңгейде нерв жүйесінің әртүрлі бөлімдерінің құрылысын айыра білуді.
• микропрепараттарда микроскопиялық деңгейде сезім ағзаларының әртүрлі бөлімдерінің құрылысын айыра білуді.
• микропрепараттарда эндокринді жүйесі тіндерінің жасушалық құрамдарын микроскопиялық  және ультрамикроскопиялық деңгейде айыра білуді;
• микропрепараттарда жүрек және қантамырлардың тіндік , жасушалық және жасушаемес құрылымдарын айыра білуді;
• иммунды қорғаныс жүйенің және орталық және шеткі қан жасаушы ағзаларының құрылымдық құрамын айыра білуді;
• микропрепараттарда асқорыту жүйесі тіндерінің жасушалық құрылымдарын айыра білуді;
• микропрепараттарда бронхтар мен өкпенің тіндік , жасушалық және жасушаемес құрылымдарын айыра білуді;
• микропрепараттарда бүйрек, несеп  шығару  жолдары мен жыныс ағзалары тіндерінің жасушалық және жасушаемес құрылымдарын айыра білуді; 

 С. Дағдыларды меңғеріп алуға міндетті:

• ағзалардан дайындалған гистологиялық препараттарды микроскопиялық зерттеуін;
• гистологиялық препараттарды диагностикалауды және суреттерін салуды;
• хаттама құрастыруды.

1. Қабілеттілікті көрсету және білуге тиісті:

• зерттелінетін объектілердің құрылысын және функциясын гистохимиялық ерекшеліктерін микроскопиялық және ультрамикроскопиялық деңгейде түсіндіруді;
• ағзалардың гистологиясы және гистофункциясы туралы алған білімін клиникада диагнозды дұрыс қоюға және аурудың алдын алуға мүмкіндік беретіндігін.
• интернетті қолдануды, отандық заманауи және шетел әдебиеттерімен жұмыс істеуді.

Е. Коммуникативтік қабілетіліктері болуға тиісті:

• пән аралық топтарда жұмыс істей білуге;
• өзінің зерттеулерін және әдебиеттердегі ізденісінің нәтижесін медицина және биология саласы мамандарына жеткізе білуге. 

2.5 Реквизитке дейінгі:  анатомия, физиология.

2.5 Реквизиттен кейінгі: патологиялық анатомия, патологиялық физиология 

2.6 Пәннің  қысқаша мазмұны

Пән мазмұны, гистология, цитология және эмбриологияның  ғылым ретінде дамуы. Ғалымдардың қосқан үлесі. Зерттеу әдістері.  Гистологияның басқа пәндерімен байланысы. Жасуша –  тіннің негізгі құрылымдық компоненті. Адам эмбриологиясы. Тін туралы ұғым. Эпителий, қан және лимфа, қанның түзілуі, дәнекер, қанқа, бұлшықет және  нерв тіндері.  Сезім ағзалары.

2.7  Тақырыптық жоспар

2.7.1  Дәріс тақырыптарының жоспары

2.7.2 Практикалық сабақ тақырыптарының  жоспары:

2.7.3 Суденттердің өзіндік жұмыс  (СӨЖ) жоспары:. 

 Консультация уақыты

2.8. Суденттердің өзіндік жұмыс  (СӨЖ) тапсырмалары.

2.10  Оқыту әдістері

Дәрістер:  шолу және проблемді, интеграцияланған.

Практикалық сабақтар: Гистологиялық препараттарды микроскопиялау және суретін салу, электронды микросуреттерді оқу, жағдаяттық есептердің шешімін табу және тестердің сұрақтарына жауап беру, мультимедиялық базалар мәліметтерімен, компьютерлік  модельдермен және бағдарларымен жұмыс жасау. Кіші топтарда жұмыс жасау: түрлі жағдайларды талдау және талқылау, ситуацияларды  модельдеу.

Студенттердің өз бетінше  жұмыс жасауы: Әдебиетпен жұмыс, электрондық базалар мәліметтерімен және компьютерлі оқытатын   бағдарларымен жұмыс жасау; жағдаяттық есептердің шешімін табу, тест тапсырмаларының шешімін табу, рефераттардың дайындауы және қорғауы, кеңес беру.

2.11 Білімдерді бағалауының критерийлері және ережелері:

Ағымдық бақылау: Тестілеу, ауызша сұрауы, жағдаяттық есептердің шешімін табу, студенттердің гистологиялық препараттарды микроскопиялау, электрондық микросуреттерді және сызбаларды орындауындағы берілген тапсырмаларды тексеру.

Аралық бақылау: тестілеу , ауызша сұрауы, жазбаша бақылау.

Қорытынды бақылау: Емтихан 2-кезеңде өткізіледі: 1)гистологиялық препараттарды диагностикалау және жағдаяттық  тапсырмалардың шешімін табу; 2)  ауызша сұрауы, аралық бақылаудың нәтижелері бойынша, СӨЖ тақырыптарының сұрақтарын қосқанда.

Оқудағы жетістіктерді бағалаудың балдық-рейтингілік жүйесі

Білім алушыларды дәстүрлі бағалау шкаласымен қоса     

РРБ-на әрбір себепсіз қатыспағаны үшін 1 балл шегеріледі.

Білім алушылар рейтингісінің бағасы ағымдық және аралық бақылаудың бағаларынан құралады.

Пән бойынша рейтинг келесі формуламен есептеледі:

РРБ=(АББх0,5 +РББх0,3 + СӨЖх0,2)

РРБ- рұқсат рейтингісінің бағасы. Сабаққа немесе емтиханға рұқсат рейтингінің бағасы.  Бұл практикалық сабақтан, аралық бақылаудан алған және СӨЖ- ден алған балының орташа көрсеткішін есептегендегі алынған орташа бағасы.

АББ – практикалық сабақтан алған орташа баға (ағымдық бақылаудың бағасы) СӨЖ – СӨЖ- дің орташа бағасы

Рұқсат рейтингісі-студенттің қорытынды бағасы,  кемінде 50 балл болуы керек.

Рұқсат рейтингісінде 50 балдан төмен болса, қорытынды баға есептелмейді.

Білім алушылардың семестрлік балы 50 не одан жоғары болса емтиханға кіруге рұқсат беріледі.

Пән бойынша қорытынды бағаға рұқсат рейтингісінің және қорытынды бақылаудың бағалары қоса есептеледі. Қорытынды бағаны есептегенде әрбір компоненттің үлесі есептеледі:

рұқсат рейтингісінің бағасы – 60%-ды құрайды, қорытынды бақылаудың бағасы – 40%-ды құрайды.

Білім алушының пән бойынша (ҚБ) академиялық рейтингісі білім алушы рұқсат рейтингісінен де, қорытынды бақылаудан да оң баға алған жағдайда ғана есептеледі. (ҚБ) есептеуде емтихан қабылдаушы келесі формулаға сүйенеді:

ҚБ = РРБ*0,6 + ҚББ*0,4 

Қорытынды бақылау 2- кезеңде өткізілген жағдайда 1 және 2- кезеңдегі емтихан бағалары ведомостың тиісті графаларына жеке-жеке қойылады және ҚБ келесі формулаға сәйкес есептеледі:

                   ҚБ= РРБ* 0,6 +(ҚББ₁ + ҚББ₂)/2* 0,4 

Пәндер бойынша ҚБ қорытынды бақылаудың әрбір кезеңдері бойынша  тек оң баға (ҚББ≥50 бал) алған жағдайда ғана есептеледі.

Аттестация кезеңдерінің бірінде қорытынды бақылаудан (ҚБ) қанағаттанарлықсыз баға алған жағдайда қорытынды баға (ҚББ) есептелмейді.

ГИСТОЛОГИЯ, ЦИТОЛОГИЯ ЖӘНЕ ЭМБРИОЛОГИЯ

КАФЕДРАСЫНДАҒЫ РЕФЕРАТҚА ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАРЫ МЕН

СӨЖ   БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙЛЕРІ 

                                     Рефератқа  қойылатын талаптар 

1) Титулды парақ: жоғарғы  жолда жеке сөйлемдермен ЖОО, кафедраның атауын, парақтын ортасында  рефераттың тақырыбын (үлкен әріппен) жазу керек. Реферат тақырыбының  астында – факультетті, курсты, топты және орындаушының аты-жөнін, сондай-ақ тексеруші оқытушының аты-жөнін жазу керек.  Парақтың төменгі жолында қаланы және жылды жазу керек. Титулды парақтың безендіруі студенттің қалауына қойылады.

2) Реферат жоспары (екінші парақта жазылады) – кіріспе, рефераттың қорғауына қолданылатын үш ережеден тұратын  негізгі бөлім, тұжырым, қорытынды, әдебиеттің тізімін (пайдаланылған парақтарды көрсету). Реферат құрастырылған жоспарға сәйкес болу керек.

3) Көлемі – компьютермен терілген мәтін  6-8 парақ, «Times New Roman» шрифті 12-ші кегілмен, 1,0  интервалымен жазылу керек. Парақтың сол шеті – 3см., үстіңгі және астыңғы шеттері – 2см. Егерде реферат қолымен жазылса (оқытушының келісімімен) – 12-16 парақ. Сызбалар, таблицалар, диаграммалар, суреттер, реферат бойынша графиктер – қосыла есепке алынады.

4) Сауаттылығы: грамматикасы, пунктуациясы, стилистикасы, терминологиясы мұқият тексерілген болу керек.

5) Мәтінде әдебиеттің түпдеректеріне сүйену туралы: әдебиеттің түпдеректерін міндетті түрде дұрыс пайдалану. Келтірілген әдебиет тізімі бойынша мәтінде пайдаланылған түпдерек нөмірінің реттілігі текшелі тік жақшаларда [**] көрсетіледі.

6) Әдебиеттер тізімі: 3-5 қазіргі заманның әдебиеттерінің  көзі болу керек. Интернет сайтынан мәліметтер оқытушының келісімі болғанда ғана алынады. Қолданылған монографиялардың, еңбекжинақтарының, жорналдардағы мақалалардың  және басқа жарияланымдардың тізімі библиография ережелеріне сәйкес беріледі.

7) Алдын-ала алынған тақырыпқа кез-келген еңгізілген өзгеріс оқытушымен келісіледі.

Рефератты бағалау критерийлері

«О» балл  қойылады: реферат болмаса, рефераттың жазылуында                     принципиальді қателер, рефераттың жоспарының сұрақтары толық ашылмаса, оқытушының келісімісіз, тақырып өзгертілсе, реферат толықтыруға қайтарылады.

«50-74» балл қойылады, егер төменде көрсетілген пункттарға сәйкес болса:

1) Рефераттың көлемі жеткілікті;

2) Жұмысты безендіруде елеусіз қателіктер;

3) Рефераттың таңдалған тақырыбына сәйкестігі;

4) Тақырыптың  сұрақтары толық ашылған;

5) Материалдың баяндауында сауаттылығындағы және бірізділігіндегі елеусіз ауытқулар;

6) Түпдеректер қарапайым түрде келтірілгенде, яғни материал өзбетінше талдалмағанда;

7) Материалды ауызша түрде  баяндағанда және  және рефератты қорғағанда сұрақтарға жауап берген кезде елеусіз қиындықтар болса;

8) Жұмысты қорғауға берілген уақыттан -5 минуттан ауытқуы.

«75-89» балл қойылады, егер төменде көрсетілген пункттарға сәйкес болса:

1) Рефераттың көлемі жеткілікті;

2) Жұмысты безендіруде жеке қателіктер;

3) Рефераттың таңдалған тақырыбына сәйкестігі;

4) Тақырып бойынша барлық қойылған сүрақтары тереңімен ашылған;

5) Жұмыс жоспарына сәйкес материал сауатты және бірізділігмен берілген;

6) Жүмыста түпдеректердің материалын бергенде жекелеген өзбетінше талдау және интерпретациялар болғанда;

7) Материалды ауызша баяндағанда және реферат тақырыбы бойынша қойылған сұрақтарға  толық немесе жартылай жауап беру

8) Рефератты ауызша қорғаған кезде баяндама материалын сауатты ұсынылуы, берілген сұрақтардың көбісіне дүрыс жауап беру;

9) Жұмысты қорғауға берілген уақыттан -5 минуттан елеусіз ауытқуы.

«90-100» балл қойылады, егер төменде көрсетілген пункттарға сәйкес болса:

1) Рефераттың көлемі жеткілікті;

2) Жұмыс безендіруінде жекелеген дәл еместігі;

3) Таңдалған тақырыбына рефераттың сәйкестілігі;

4) Тақырып барлық сұрақтарының максимальді толығымен  ашылуы;

5) Жұмыс жоспарына сәйкес материал сауатты және бірізділігмен берілген;

6) Жұмысты орындағанда түпдеректер зерттеген материалдың салыстырмалы анализ негідерін келтіргенде, өзбетінше қорытындыларды және интерпретацияларды жасағанда;

7) Материалды ауызша баяндағанда  сауатты ұсыну;

8) Қосымша көрнекі материалды қолдану (сызбаларды, таблицарды, суреттерді, диаграммаларды, графиктерді). Өзбетінше орындаған көрнекі материалында сауатты хабарда болу;

9) Жүмысты қорғаған кезде қойылған сұрақтардың көпшілігіне түпдеректерге сүйене отырып сауатты жауап беру;

10) Рефераттың  қорғауына берілген уақытынан асырмау- 5минут;

11) Материалды  көпшілік алдында  баяндаған кезінде

кафедра,  кафедрааралық, универститеттік, (пленарлық) СҒК отырыстарында

2. Пән бойынша толтырылған альбомның бағалау критерийлері

«0» балл гистология  альбомына (оқытушының қалауына) қойылады, егерде:

1) альбомы болмаса;

2) альбомды ұқыпсыз ұстаса;

3) суреттердің 20%-ы болмаса;

4) суреттердің сапасы төмен, атаулары және белгілеулері жоқ болса.

«50-74» балл гистология  альбомына қойылады, егерде:

1) альбом ұқыпсыз ұсталса;

2) суреттердің 10%-ы болмаса;

3) суреттердің сапасы төмен, атаулары және белгілеулері  дұрыс емес және толық болмаса;

4) барлық суреттерге оқытушының қол таңбасы қойылған.

«75-89»  балл гистология  альбомына қойылады, егерде:

1) суреттердің бірлі-жарымы болмаса;

2) суреттері сауатты салынған, атаулары және белгілеулері  болса;

3) барлық суреттерге оқытушының қол таңбасы қойылған.

 «90-100»  балл гистология  альбомына қойылады, егерде:

1) салынған суреттердің  жиынтығы толық, атаулары және белгілеулері максимальді нақтыланған;

2) барлық суреттерге оқытушының қол таңбасы қойылған.