Бөртпелердің негізгі элементтері
Бөртпенің біріншілік элементтерінің сипаттамасы
Бөртпе элементтері түрі | Клиникалық сипаттамасы |
Розеола | Өлшемі 5мм дейін болатын қызғылт, қызыл немесе пурпурлы түсті дөңгелек дақ, теріні тартқанда немесе басқанда жоғалатын, жергілікті қантамырлардың микроциркуляторлы ағымының толуынан қалыптасады. (ұсақ жайылған розеолозды бөртпе – ұсақ нүктелі |
Макула | үлкен өлшемді бөртпе розеолаға жақын және дұрыс емес формалы бөртпе ↔ ұсақ дақты (диметр – 5-10 мм) және ірі дақты (диаметр – > 10 мм)
|
Эритема | терінің қызарған жерінің көп бөлігі, дақты элементтердің бір-бірімен қосылуынан қалыптасады немесе жеке терінің зақымдалу формасы |
Папула (узелок) | әртүрлі өлшемді (1-20мм) тығыз элемент, терінің бетінен шығып тұраты, продуктивті қабынудан, беткей дерма қабаттарының клеткалық инфильтациясынан қалыптасады; екінішілік элементтер – пигментация, отрубевидное шелушение (мельчайшие чешуйки) |
Бугорок | дерманың терең қабаттарының арнайы қабынулық гранулемалар түзілуінен дамитын, шамалы тығыз консистенциялы папула;екіншілік элементтер – жара → тыртық |
Узел (түйін) | дерманың терең қабаттарының және теріасты клетчаткаларының клеткалық инфилтрация дамуынан пайда болатын, тығыз шектелеген, диаметрі 1-10см немесе одан жоғары болатын, дөңгелек немесе сопақша пішінді түзіліс. |
Күлдіреуік (Волдырь) (уртикариия) | әр түрлі өлшемді ( 2см дейін және жоғары) қуысты тығыз экссудативті элемент, қызығылт немесе бозғылт ( қантамыр тарылуында) түсті, дөңглек немесе сопақша пішінді, жиі тері қышумен жүреді, терінің емізікшелі қабатының жедел ісінуінен дамиды |
Везикула (пузырек) | беткей орналасқан куполтәрізді ұсақ (5-10мм) қуысты жемчуг-сұр түсті элемент, серозды немесе серозды-геморрагиялық экссудатпен толған, эпидермистің тікнекті қабатының баллонирлеуші дистрофиясынан дамиды; біркамералы және көпкамералы везикулалар; екіншілік элементтер – беткей эрозия →қабыршық (корка)→ тұрақты емес депигментация алаңы (экссудат іріңдегенде пустулуға транформация жасауы мүмкін)
|
Булла (пузырь) | ірі көпіршік (диаметрі – 1см жоғары), серозды, серозы-геморрагиялық немесе іріңдікпен толған, біріншілік немесе везикулдардың қосылуынан пайда болады. |
Пустула (гнойничок) | инфилтративті негізі бар, іріңді немесе іріңді-геморрагиялық экссудатпен толған, ауырсынатын қуысты элемент; везикул құрамының іріңдеуінен пайда болады; біркамералы немесе көпкамералы пустула; екіншілік элементтер – қабыршық → тыртық |
Геморрагиялар | теріге әртүрлі көлемді және мөлшерлі қан құйылулар, теріні тартқанда жоғалмайтын элемент; тамырлық өткізгіштіктің кенет жоғарылауынан және қантамырлы-тромбоцитарлы жүйедегі гемостаз тізбектің бұзылуынан диапедез дамуынан қалыптасады. Біріншілік және екіншілік петехиялар; екіншілік элементтер – пигментации, эрозии, корки, тыртық геморрагилар ↔ петехилар (нүктелі қан құйылулар, диаметр – 1-2 мм), пурпура (диаметр – 2-5 мм) және экхимозы (диаметр – > 5 мм) |
Бөртпенің екіншілік элементтерінің түрлері
Бөрпе элементтерінің түрлері | Клиникалық сипаттамасы |
Эпидермистің әр түрлі түсті (ақ,сұр,сары) сылынып алынатын мүйізді пластинкаларының болуы қабыршықтану ↔ тыртықтану (ұсақ қабыршықтар), пластинка тәрізді (қабыршық диаметрі 1-3 мм) және жапырақ тәрізді (қабыршық диаметрі > 5 мм) | |
(қабыршық) Корочка, корка | Терідегі қан немесе ірің , серозды экссудаттың кебуінен пайда болған түзіліс қабыршақ ↔ серозды (сұр түсті), іріңді (сары немес сарғыш түсті) және геморрагиялық (қою-қызыл) |
Пигментация | бөртпе аймағында біріншілік элементтен кейін меланин пигментінің жиналуынан немесе эритроцит және гемоглобин ыдырауынан тері түсінің өзгеруі |
Жара(Язва) | тері тінінің ақауы, тіндерге терең таралады ( тыртық қалумен жазылады) |
Тыртық(Рубец) | теріде ақауы бар жерде талшықты дәнекер тіннің өсуі |
Сонымен қатар бөртпелердің ажырату диагностикасын оқи кетіңіз