Сүт бездерінің қатерсіз дисгормоналды аурулары
Диффузды фиброзды – кистозды мастопатия
- Безді компоненті басым фиброзды – кистозды мастопатия;
- Жоғары дифференцияланған, бөлінбеген сүт бездерінің бөліктерінің гиперплазиясы;
- Сүт бездері аурулары, ісінуі , әсіресе етеккір алды кезеңінде;
- Сүт бездерінің барлық немесе кейбір бөліктері диффузды тығыздалған;
- Аденоз жас қыздарда және жүктіліктің басында, өткелі жағдай ретінде кездеседі.
- Фиброзды компоненті басым фиброзды – кистозды мастопатия деп сүт бездерінің бөлік аралық тіндерінің фиброзды өзгерістерімен тін аралық өзектерінің кішірейуімен, облитирациясымен сипатталатын жағдайды айтады.
- сүт бездері ауырады;
- пальпация кезінде сүт бездерінде құрылымдар анықталады;
- фиброзды өзгерістер үлкен жастағы әйелдерде, пременапаузалді кезеңде кездеседі.
- Кистозды компоненті басым фиброзды – кистозы мастопатия дегеніміз сүт бездерінде басқа тіннен жақсы шектелген, көптеген тығыздығы эластинді кистозды құрылымдар анықталады.
- сүт бездері ауыршаң болады, әсіресе етеккір алдында;
- кистоз құрылымы 54 жастан асқан әйелдерде жиі кездеседі;
- 25% әйелдерде кисталары кальцинацияланады , бұл қатерлі ісік айналу процесінің белгісі.
- Аралас түрі. Диффузды фиброзды – кистозды мастопатияның таза түрлері сирек кездеседі, олар көбінесе аралас түрде болады.
Түйінді фиброзды – кистозды мастопатия
Сүт бездеріндегі өзгерістер локалды сипатты, жалғыз немесе бірнеше түйіннің болуымен сипатталады.
- бұл мастоматияның түрінде сүт безінің ауруы анық білінеді, ауру сезімінің иррадиациясы жауырынға иыққа беріледі;
- кейде қолтық асты түйіндер үлкейеді;
- мастодония немесе масталгия – еттеккір кезінде сүт безінде болатын патологиялық өзгерістермен сипатталады, бұл кезде сүт безінің стромасының ісінуі , венозды қан тұрып қалу байқалады.
Диагностикасы:
- Анамнезінде – бұл аурулардың жақын туысқандарына, әсіресе анасы жағынан онкологиялық аурулар бар екенің анықтауға болады;
- Сүт бездерінің гормоналды ауруларының алдында етеккір циклының бұзылыстарын анықтауға болады;
- Көп әйелдерде бұрын немес қазіргі кезде гинекологиялық аурулардың бар екенін анықтауға болады (жатыр қосалқыларының созылмалы ауруы, жатыр лейомиомасы,эндокринді полипозды, аналық бездерінің ісіктері т.б)
- Объективті тексергенде – сүт бездерінің орналасу симметриялығын, олардың көлемі мен формасын, контурларының дұрыстығын, сүт бездерінің ұштарының жағдайы мен формасының терінің түсі мен жағдайын, тамырлардың кеңеюін анықтау керек.
- Пальпация жасау керек, әйел өзін – өзі тексеруі қажет.
- Термография, мамография (контрасты-дуктография ) УДЗ, радиоизатопты диагностика, лимфография, биопсия.
Емі.
- Емді бастағанда патологиялық процестің сипатын, аналық бездердің гормоналды сипатын, пролиферативті процестің дәрежесін, ісік тінінде жыныстық хромотиннің деңгейін білу керек.
- Ошақты мастопатия – хирургиялық жолмен емделеді, алынып тасталған ісікті гистологиялық зерттейді.
- Кистозды түйінді мастопатиядан тек кистаны алып тастайды, оның құрамын тез зерттеп, қуысты йодконтрасты затпен толтырып содан кейін ғана операция көлемін анықтайды.
- Диффузды түйінді мастопатия кезінде консервативті ем жүргізеді, гормоналды дәрілерді қолданып, аналық бездің қызметін реттейді.
- Емді онколог қармағына өткізеді.
