Қарының ішкі жағындағы пердені құрсақтың көкеті дейді.Көкеттің қабынуын перитонит ауруы дейді.Ірің бүкіл қарын құрсақ қуыстарына жайлып кетсе басқа аурудың аскыну салдарынан перитонит ауруы пайда болады.
Классификациясы:пайда болу себептеріне байланысты 2 түрі:
1.Микробсыз перитонит
2.Инфекциялқ перитонит. Ауруға душар ететін микробтардың түрлеріне қарай стафилококк,стрептококк не ішек таякшасы перитониті болып бәрнеше түрге бөлінеді.іріңнің құрсақ қарын қуыстарына жайылу көлеміне б-ты жергелікті, диффузды,жалпы перитонит болып бөлінеді.Перитонит мүше тесіліп кеткенде ,перфорация,мүше жараланғанда,операцидан кейін пайда болады.
Клиникалық сипаты мен белгісіне қарай перитониттер жедел не созылмалы перитонит қарын қуыстарына жайылған сұйық затка байланысты
1.Жалқаяқ серозды
2.Жалқаяқ фибринді
3.Іріңді
4.Қан аралас перитонит
5.Шіріген перитонит.
Перитонит жағдайына ұшыраған дам шөлдегіш келеді.Ішім шыдатпай ауырып бара жатыр деп дөмбекшіп,әлсіреп,жүдеп қалады.Тынысы тарылып,ауа жетпейді көңіл күйі төмендеп,біреудің сөзін көтере алмайды.Баяу сөйлейді.көзі кіртійіп ішке қарай кіріп кетеді,беті қуарып терісі сұрғылт тартып дем алысы жиілей түседі.Іші қатайып,іші кеуіп кетеді.Еріні кезеріп,тілі құрғап,тіл үсті күрен тартады.Адам ыкылык атып,локсып,кайта кайта кусып есі шығады.Емі:операциялық жол,Перитониттің кай түріне ұшырасада жедел түрде операция жасалынады.ол үшін наркоз беріліп карынды кескеннен кейін перитонит жағдайына әкеліп соқтырған іріңді аппендицит,іріңді холециститті кесіп алып тастайды.