Гистогормондар

Гистогормондардын гормондардан айырмашылыгы:

а) эндокриндік емес, «кәдімгі» жасушалар өндіреді;

б) кан аркылы таралмай, жасушааралык кеністікке диффузняланады;

в) сондыктан да жергілікті әсер етеді, яғнн жақын орналаскан жасушаларга әсер етеді.

Гистогормондардын нысанага жеткізілуіне байланысты екі жағдай қалыптасады:

-паракриндік әсер ету-гистогормонды өндірген жасуша айналасындагы жасуша-нысаналарга әсер етсе;

-аутокриндік әсер ету-жасушаарлық ортаға бөлініп шыккан гистогормон өзін өңдірген жасуша мембранасынын рецепторларымен байланысып өзіне әсер етеді.

Гистогормондарға-цитокиндер және өсу факторлары жатады. І-Цитокиңдер-қабыну, иммундык және ағзанын баска да қорғаныстык реакцияларына қатынасады. Сондыктан да олар үнемі өндіріле бермейді, мысалы:

а) Интерлейкиндердд (ИЛ)-активтенген лейкошптер бөліп шыгарады және олар жоғарыда айтылған үдерістерде (кабыну, иммундык реакциялар) жасушалардың өзара әрекетгесулерін қамтамасыз етеді:

-ИЛ-1 көмегімен макрофагтар (моноциттер) кабыну үдерісінде эндотелиоцитгерді және гуморалдық иммундық реакцияларда-Т-хелперлерді активтендіреді.

-ИЛ-2 гуморалдық иммундық реакдияда аутокриндік жолмен Т-хелперлердін бластгрансформашіялануын немесе Т-хелперден ИЛ-4, ИЛ-5 түзілуін стимулдайды;

-ИЛ-4-В жасушалардың бластрансформациялануын стимулдайды;

-И Л-5-В жасушалардан пайда болған плазмоциттерде JgM синтезделуін стимулдайды.

б) Цитокиндердің келесі тобы – интерферондар – вирустармен зақымданған жасушалар бөліп шығаратын кішкентай сигналдык акуыздар. Өзін өндірген жасушаға және көрші жасушаларга әсер етіп, интерферондар ақуыз синтезін тежейді, осылайша жасушада вирустың жаңа түйіршіктерінің пайда болуы бастырмаланылады.