Сигма тәрізді ішектің бұралуы өте жиі кездеседі. Сигма тәрізді ішектің шажырқайының ұзын болуы, бұл ішектің бұралуының ізашары. Бұралуға тыртықты әжімдену (мезосигмоидит) алып келеді, оның әсерінен флексураның тізесі паралелдыі орналасады. Ішек сұйықтыққа толы болған жағдайда, іш төмен тартылады, ал ауаға толы ішектің бір жартысы жоғары көтеріледі. Содан ішек 180–360°С бұрыш жасап, бұралады. Бұл ішектің бұралуы көбінесе созылмалы іш қату, нәжісті массасының іркілісі және шажырқайдың қабыну процесүдерісіне алып келеді.
Симптомы. Бұл аурудың ағымы жедел өтеді. Ауру сезімі сол жағында ұстама тәрізді. Ішек тамырларының, жүйке талшықтарының қысылуы болады. Іш кебуі нәтижесінде іш қуысындағы ағзаларды және көкетті жоғары ығыстырады. Науқастарда тыныс алуы қиындайды, жүрек-қантамыр жүйесінде өзгерістер байқалады. Кейбір жағдайда іштің асимметриясы болып, жуан ішектің ісінгенін көруге болады («шар» симптомы).
Операцияға дейін ішектің бұралуы деген диагнозды рентгенді көргеннен кейін қояды. Жалпы шолу рентгенограммасында сигматәрізді ішектің көкетдеңгейіне дейін жоғарылауын, проксималды, дисталды бағытта орналасқан сұйықтықты көруге болады. Ирригографияда бұралған ішек орны «құстұмсық» белгісі болады. Осы белгі арқылы сигма ілмегінің кеңейген жерін көруге болады. Тұмсық бағыты оң жаққа бағытталса, ішек бұралуы сағат тілі жүрісі бойынша, сол жаққа бағытталса, кері бұралуын байқаймыз.
Диагностика. Ректалды зерттеу – тік ішек бос, ампула бөлігі саңылауланып тұрады. Қан зерттеуінде қанда хлоридтердің төмен-деуі. Жиек тоқ ішек өткізбеушілігі кезінде ирригоскопия немесе колоноскопияжасау тағайындалады.
Емі. Жеделдеу прогрессивті түрі кезінде консервативті емнен бастайды. Асқазанды шаю, А.В.Вишневский бойынша екі жақты паранефралды блокада жасау, сифонды клизма арқылы бұралуды қайта орнына келтіреміз. Бұралған ішектің декомпрессиясы ректо-романоскопия, фиброколоноскопия арқылы жүзеге асады. Осы кірісулерді жасау барысында ішектің бұралуының рецидиві болмау үшін 24–72 сағатқа интубациялық түтік кіргізіледі. Науқас ауыр хаәлден шыққаннан кейін 7–10 күн радикалды операция жасалынады. Операцияның мақсаты бұралған ішекті босату және ішек қалдықтарын алып тастау (декомпрессия). Профилактика ретінде Гаген–Торн бойынша мезосигмоплексия жасайды.
Ұзын шажырқайды түбінен ішекке дейін қысқартады да, шажырқайдың алдыңғы және артқы жапырақшаларына 3–4 паралелдіы тігіс салады. Сонымен, ішек саңылауы және көлемі кішірейеді. Сигмоплексияда ішекті бүйір париеталды іш қуысына тігеді (Nissbaum), ішек шажырқайын париеталды бүйір іш қуысына фиксациялайды (Roux), сигма тәрізді ішектің париеталды іш пердесінен жасалған қиындыны сол жақ алдыңғы іш перде қабырғасының төменгі квандрантты кеңістігіндегі қалташаға салады (Tahilian). Гангрена мен асқынған жағдайдасигма резекциясын біріншілік анастомозбен сирек жасайды, өйткені, салған тігістің босауы, арасынан ішек ішіндегі нәжіс шығып, перитонитке әкеледі. Жиі Гартман және Микулич операциясын жасайды. Бұл операцияда өмір сүруге қабілеті жойылған ішекке резекция жасайды. Гартман операциясында резекция некроздалған ішекті кесіп алып тастағаннан кейін дисталды бөлігін тігіп, проксималды бөлігін алдыңғы оң жақ құрсақ қабырғасынашығарады. Микулич операциясы бойынша сигматәрізді ішекке резекция жасалғаннан кейін ішектіңәкелгіш және әкеткіш ұшын 4–5 см аралықта бір-біріне тігеді де, оң жақ құрсақ қабырғасына екі бағаналы сияқты тігеді.3–4 айдан кейін науқас жағдайы жақсарғанда екінші кезеңді операцияда жыланкөз жабылады.
