алғашқы медициналық көмек көрсетумен бірге зақымданушыларды екі топқа бөлеміз :
уланудың белгілері басым көрінген діріл, бронхоспазм,, кома, т.б бұлар алғашқы медициналық көмек көрсетілген соң, бірінші кезеңде,жатқызып эвакуацияланады
уланудың белгілері орташа көрінген (көру функциясымен бұзылған миоз, кеуденің ауырсынуы, жүйкелік синдромдар,)бұлар екінші кезкңде отырып эвакуцияланады..
Бірінші көмек өзіне немесе бір біріне , санитарлар мен санинструктарлар арқылы көрсетіледі және келксі шаралар кіреді:
Ошақта: потивогаз кию; терінің ашық жерлері мен оған тиген киімдерді арнайы химияғақарсы пакетпен өңдеу; (ИПП);
Зақымданудың алғашқы белгілері көрінгеннен бастап етішіне антидотты енгізу (будаксим или афин), алңашқы енгізуден эффект болмаса санитар қайта енгізуге міндетті;
Зақымдану аймағынан тез арада зақымданушыны алып шығу;
Ошақтан тыс жерде:
Улағыш заттың десорбциясын жоғалту үшін сырт киімді газдыжоятын силикагельді пакетпен өңдеу (ДПС)
Миоздың дамуында және көру төмендегенде, көзді сумен жуу, қабаққа атропин немесе амизил дәрісін жағу
Дәрігерге дейінгі көмекте, алғашқы көмекті толықтырып өмірге қауіпті бұзылыстарды болдырмау үшін баытталады (асфиксия, діріл, коллапс), ФОҚ зақымданушыларды екі топқа бөледі:
бірінші — өмір көрсеткештеріне байланысты медициналық көмекті қажет ететіндер (тыныс алудың, қан айналымының, жүйке психикалық бұзылыстары қатты көрінген, уланудың ауыр белгілерімен), көмек көрсетілгеннен кейін біріші ретте жатқызып эвакуацияланатындар;
екінші — дәрігерге дейінгі көмекті қажет етпейтіндер(әртүрлі ақзалармен жүйелердің қызметтері орташа зақымданған),әрі қарай екінші ретте эвакуацияланатындар.
Дәрігерге дейінгі көмекке келесі щаралар кіреді:
Бұлщықетке антидотты қайта енгізу;
Тыныс алудың өткір бұзылысында, тыныс алудың тоқтауында портативті аппараттармен өкпенің жасанды желдетуін жасау ( ДП-10);
аналептиктер енгізу (кордиамин 1 мл);
діріл кезінде феназепам (0,5—1 мл) бұлшықетке енгізу;
терінің ашық жерлері мен оған тиген киімдерді арнайы химияғақарсы пакетпен қосымша тағы өңдеу (ИПП);;
УЗ тың асқазанға түскеніне күдік болса асқазанды зондсыз тазалау .
Уланудың ауыр, өмірге қауіпті көріністерін жою үшін бірінші дәрігерлік көмек көрсетіледі. Жүйек сал қылып зақымдайтын УЗ пен зақымданушылардың барлығы, медициналық пунктке келген соң міндетті түрде снитарлық өңдеуден өтеді: өздігімен жүретіндер өздері (санинструктордың бақылауымен), санитарлық зембілдегілер медициналық пункттің жеке құрамының көмегімен. Кейінгілер жартылай санитарлық өңдеу киім кешектерін ауыстырумен және көрсеткіщтеріне қарай противогазды шешумен аяқталады.
Медициналық сұрыптау кезінде зақымданушыларды бірнеше топқа бөледі.
Бірінші топқа— алғашқы медициналық көмекті шұғыл түрде керек ететіндер кіреді. Оларға- діріл, бронхоспастикалық синдромдарымен, жедел тыныс алу жетіспеушілігі, жедел жүрек-қан тамыр жетіспеушілігі, коматозды жағдайда, УЗ тардың ақзаға тамақ су арқылы ішке түсуі анықталғандар жатады.
Екінші топқа— зақымданушыларда уланудың орташа белгілері болғанда кіреді. Бірінші дәрігерлік көмек оларға шегіндіруге немесе
