Кардиологиядағы жүктемелік және функциялық сынамалар

Кардиологиядағы жүктемелер аурудың диагностикасы, болжамы, функциональды бағалауы үшін қолданылады.

Физикалық жүктемелер: динамикалық, статикалық, аралас, біріккен. Әсер ету механизмі организмнің (миокардтың) оттегіге қажеттілігін жоғарылатады. Негізгі тағайындалымы ЖИА диагностикасы, динамикада науқас жағдайын бақылау үшін.
Жүрекшелердің электрлік стимуляциясы: тура. Әсер ету механизмі миокардтың оттегіге қажеттілігінің жоғарылатады. Негізгі тағайындалымы ЖИА диагностикасы, ырғақ өткізгіштік бұзылыстарының сипаты, айқындылығын анықтау үшін қолданылады.
Психоэмоциялық сынамалар. Әсер ету механизмі гиперсимпатикотония. Негізгі тағайындалымы ЖИА диагностикасы, эмоциягендік бұзылыстарын анықтау үшін.
Жүрекке қанның веноздық қайтуын азайту моделі, ортостатикалық сынама: а) белсенді б) дененің төменгі бөлігіне теріс қысымды пассивті орнату. Әсер ету механизмі алдын ала жүктемені азайту. Тағайындауы жүректің гемодинамикалық және насостық қызметінің жағдайын нақтылау үшін.
Жүйке талшықтарына әсер ету: суықтау сынамасы, қолқа барорецепторына әсер ету. Негізгі тағайындалымы тәждік артериялар спазмын үдету, АҚҚ деңгейіне әсер ету. Тағайындауы вазоспазмды стенокардия, АҚҚ бұзылыстарын қалыптастыру үшін.
Сыртқы тыныс алуға әсер ету: Вальсальва сынамасы гипервентиляциялық сынама. Негізгі тағайындалымы миокард гипоксиясы мен ишемиясын үдету. Тағайындауы жалған оң сынаманың ажыратуы, стенокардияның вазоспазмдық компонентін анықтау үшін.
Гипоксемиялық сынама. Негізгі тағайындалымы миокард гипоксиясы мен ишемиясын үдету. Тағайындауы ЖИА диагностикасы үшін.
Дәрілік әсер ету провокациялық сынамалар:

эргометрин (эргоновиндік)
дипиридамол (курантил)
изопротеренол (изадрин)
добутамин
эпинефрин (адреналин)
эфедрин

Негізгі тағайындалымы коронарлы артериялар спазмын өршіту, миокард ишемиясының дамуымен «ұрлау» феноменін өршіту, гиперсимпатикотония және миокард ишемиясы және миокард қан айналымы мен метаболизмін жақсарту үшін. Тағайындауы ЖИА күдіктенгендегі ауырсыну синдромының ажырату диагностикасы, феохромоцитома диагностикасы, ЭКГ өзгерістері сипатының дифференциалды диагностикасы, синус түйінінің әлсіздігі, жүрек өткізгіштігі бұзылыстарының ажырату диагностикасы , ренин тәуелді АГ диагностикасы, AВ блокадасы, АГ анықтау үшін.

Рұқсат етілетін сынамалар:

нитроглицериндік
фентоламиндік (реджитиндік)
β-адреноблокаторлар
калийлік
атропиндік
каптоприлді
изопротеренолды (изадринді)
фуросемидті

Физикалық жүктемелердің түрлері

Сипаттамасы бойынша физикалық жүктемелер статикалық, динамикалық және комбинирленген деп бөлінеді.

Бұлшықеттердің изометриялық жиырылуымен (яғни, бұлшықет талшығының ұзындығының қысқаруынсыз) статикалық жұмыс жүкті ұстап тұруға бағытталған күштемемен жасалады. Статикалық күштеме кезінде (қысу, жүкті ұстап тұру, ауыр затты орнынан жылжытуға ұмтылу, денені тік қалыпта ұстау, кез келген дене тұрысын сақтау) бұлшықеттердің изометриялық ширығуы болады.

Статикалық жүктемемен сынамалар мынандай болады:

Қолдық (немесе білезіктік, білек бұлшықеттері үшін)
Аяқтық (күштемелер аяқпен орындалады);
Аралас (қолдық және аяқтық);
Комбинирленген (статикалық күштеме динамикалық күштемемен бірге өткізіледі).

Уақыт бірлігінде жасалатын жұмыс қуат деп аталады. Еңбек физиологиясы мен медицинада жиі 1 кгм/мин және 1 Вт сияқты бірліктерді қолданады. 1 Вт 6 кгм/мин сәйкес келеді, және керісінше 1 кгм/мин – 0,167 Вт.

Физикалық күштеме жүрек қызметінің физиологиялық ынталандырушысы болып табылатындықтан, мөлшерленген физикалық күштемемен сынама – велоэргометрия (ВЭМ) коронарлы жетіспеушілік диагностикасында кең таралған.

ЭКГ бақылау үшін түрлі тіркемелер жүйесін қолданады. Барлық 12 тіркемелерді, немесе жалпы қабылданған тіркемелердің жартысы ғана, Нэб бойынша, басқа биполярлы, ортогональды тіркемелерді (Франк, Мак Фи бойынша) қолдануға болады. Бірақ күштемелік сынаманы өткізгенде 12 тіркемеде тіркелетін барлық өзгерістердің 89% Вильсон бойынша кеуде тіркемелерінің біреуінде ғана -V5 тіркеледі. V3~V6 тіркемелерде 96% тіркеледі, ал II, aVF, V3-V6 тіркемелерде оң нәтижелердің 100% көрсетіледі. Осыны ескере отырып, электрокардиографтың канал санына байланысты, үш каналды құрылғымен III, aVF, V5 тіркемелерімен, көп каналды электрокардиограф болса – III, aVF, V2, V4, V5 тіркемелерімен жұмыс жасауға болады.

Жүктемелік сынама келесі жағдайда жүргізіледі :

кеуде қуысында орналасқан атипті ауырсыну синдромының болуы;
тыныштықта, ауырсыну синдромы жоқ кезде немесе оның атипті сипатында ЭКГ спецификалық өзгерістердің болуы;
коронарлы жетіспеушіліктің типті клиникалық көріністерінің болмауы кезіндегі липидті алмасу бұзылыстарының болуы: осы жағдайларда «жасырын» коронарлы жетіспеушілікті анықтау коронарлы артериялар атеросклерозы дамуының бастапқы сатысын көрсетеді;
халықты жалпы эпидемиологиялық тексеру және сау адамдарды профилактикалық қарау;
ЖИА ауыратын науқастардың физикалық күштемеге жеке толеранттылығын анықтау; емдік және реабилитациялық шараларлы таңдау мен бағалау.

Сынаманы жүргізуге абсолютті қарсы көрсеткіштер: миокард инфарктісінің жедел сатысы (ауру басталғаннан 3 аптадан аз уақыт), тұрақсыз стенокардия, инсульт алды жағдай, жедел тромбофлебит, ІІБ және ІІІ дәрежедегі қан айналым жетіспеушілігі, айқын өкпелік жетіспеушілік.

Салыстырмалы қарсы көрсеткіштер: жүрек немесе тамыр аневризмасы, айқын гипертония (систолалық АҚ 220 мм с.б көп немесе диастолалық АҚ 130 мм с.б. және одан да жоғары), анықталмаған генезді тахикардия (пульс жиілігі 100 рет/мин артық), анамнезінде жүрек ырғағы бұзылыстарының немесе естен таңу жағдайларының бар болуы. Қызбасы бар науқастарға жүктемелік сынамаларды өткізуге болмайды. Гисс шоғыры аяқшаларының кедергісі салыстырмалы қарсы көрсеткіш болып табылады,себебі күштеме кезінде қарыншалық кешеннің соңғы бөлігінің өзгерістерін бағалауға мүмкіндік болмайды.

Сынама науқастың ершікте (седло) отыру қалпында велоэргометрде жүргізіледі. Зерттеу күннің бірінші жартысында өткізіледі, таңғы астан кейін 1,5 – 2 сағат жүргізілу керек. Аш қарынға сынаманы жүргізуге болмайды.

Зерттеу жүргізілетін бөлмеде таза ауа мен тыныштық, бөлме температурасы 18 – 20°С жоғары болмау керек. Сынаманы жүргізуге бір сағат қалған кезде науқас шылым шекпеу керек және физикалық жүктемелерді орындамаған дұрыс. Зерттеуге 24 сағат қалғанда физикалық күштемелерге толеранттылықты өзгертетін препараттарды (депонитроглицерин препараттары, бета-адреноблокаторлар, транквилизаторлар және ЭКГ қарыншалық кешенінің соңғы бөліміне әсер ететін басқа препараттар – жүрек гликозидтері, диуретиктер, калий препараттары, кордарон, хинидин) қолдануға болмайды.

Сынаманы стенокардия ұстамасы болғаннан кейін немесе нитроглицерин қабылдаудан кейін 1 сағат өткен соң ғана жүргізеді.

Зерттеуді қуаттылығы 150 мкг/мин (25 Вт) аспайтындай 3 минут бойы минимальды жүктемеден бастайды. Келесіде үздіксіз жұмыс кезінде сынаманы тоқтатуға корсеткіштер пайда болғанша жүктеме біртіндеп ұлғаяды. Сынаманы зерттелушінің ЖСЖ субмаксимальды сандарға (75 немесе жастық максимальды жиіліктің 85 %) жеткенде немесе сынаманы тоқтатуға клиникалық және электрокардиографиялық көрсеткіштер пайда болғанда тоқтатылады.

ЖИА ауыратын науқастарда жасалған жұмыс қуаттылығы -150-450 кгм/мин (25-75 Вт) жүктемеге төмен толеранттылық деп есептеледі; 600-750 кгм/мин (100-125 Вт) – орташа; 900 кгм/мин (150 Вт) одан да жоғары болса – жоғары деп қарастырылады.

Велоэргометриялық сынама жүрек соғу жиілігінің, қан қысымының және науқастың жағдайының үнемі ЭКГ-бақылауымен жүргізіледі.

Сынаманы тоқтатуға клиникалық көсеткіштер:

Стенокардия ұстамасының пайда болуы;
Бастапқыдан қан қысымының 25-30% төмендеуі;
Артериалды қан қысымының 230/130 мм с.б.дейін жоғарылауы;
Тұншығу ұстамасының, айқын ентігудің пайда болуы ;
Жалпы айқын әлсіздіктің пайда болуы;
Бас айналу, жүрек айну, қатты бас ауырудың пайда болуы;
Сынаманы одан әрі өткізуге науқастың бас тартуы (қорқу, дискомфорт, балтыр бұлшық еттеріндегі ауырсыну салдарынан).

Науқас сынаманы өз еркімен кез келген уақытта тоқтатуы мүмкін.

Ауырсынудың пайда болуы қолданылатын оттегі көлемінің шектелуінен миокард ишемиясы салдарынан болады. Одан басқа, ЖИА ауыратын науқастарда жүктеме сол қарынша дисфункциясын тудыруы мүмкін: сол қарыншада соңғы диастолалық қысымның жоғарылауы немесе төс артында ауырсынудың болмауынсыз лақтырысы көлемінің төмендеуі. Осыған байланысты ЖИА ауыратын науқастарда күштемеге туатын реакциясы ауырсыну симптомдарымен ғана емес, сонымен қатар ентігу және шаршағыштықпен білінуі мүмкін.

Сынаманы тоқтатуға электрокардиографиялық көрсеткіштер:

ST сегментінің 1 мм аса төмендеуі;
ST сегментінің 1 мм аса жоғарылауы;
Жиі экстрасистолалардың (1:10), пароксизмалды тахикардияның, жыпылық аритмиясының және миокард қозғыштығының басқа бұзылыстарының пайда болуы;
Атриовентрикулярлы және қарынша ішілік өткізгіштіктің бұзылыстарының пайда болуы;
QRS кешенінің өзгеруі: R тісшесі вольтажының күрт төмендеуі, бұрын болған Q және Q S тісшелерінің тереңдеуі және кеңеюі, Q тісшесінің QS ауысуы.

Жүрекшелерді өңеш арқылы электрлік стимуляция сынамасы

ЖӨЭС жүрек ырғағының бұзылыстары және синусты түйінінің әлсіздік синдромы бар науқастарда ЖИА диагностикасында таңдамалы әдіс болып табылады, себебі қатарынан оның қызметі туралы ақпаратты алуға көмектеседі. Осы әдістеме көмегімен антеградты атриовентрикулярлы өткізгіштікті бағалап, Венкебах нүктесін (физиологиялық жағдайда атриовентрикулярлы түйінде бақыланатын ІІ дәрежелі өтпелі атриовентрикулярлы кедергінің пайда болуы) анықтауға болады. Минутына 130 рет немесе одан аз ынталандырғанда пайда болатын Венкебах феномені атриовентрикулярлы түйін дисфункциясының көрсеткіші болып табылады.

ЖӨЭЫ ырғақ бұзылыстарының кейбір пароксизмалды түрлерін ынталандырады, сонымен қатар түрлі дәрілік препараттардың осы параметрлерге әсерін бағалауға көмектеседі.

ЖӨЭЫ сынама ЖИА ауыратын науқастарда ЭКГ мен ЭхоКГ мәліметтері бойынша сезімталдығы 73-96 және 87 %, спецификалығы 50-78 және 80-100 % болатын мөлшерленген физикалық күштемеден ешқандай кем емес болып табылады.

ЖӨЭЫ қолдануға көрсеткіштер:

Қосымша аурулардың немесе осы сынаманы өткізуге қарсы көрсеткіштердің болуына байланысты (соның ішінде тұрақсыз стенокардия) физикалық күштемемен сынамаларды өткізе алмау;
Физикалық күштемемен сынамалардың аз мәліметті болуы (сынама ЭКГ бойынша диагностикалық критериилерге дейін немесе ЖСЖ субмаксимальды жиілігіне дейін жеткізілмеуінен- науқастың дұрыс жаттықпауынан, жоғары қан қысымынан, тірек-қимыл аппаратының ақауларынан);
Жүрек ырғағының және өткізгіштігінің бұзылыстарымен байланысты ауруларды анықтау, соның ішінде синус түйінінің әлсіздік синдромы;
Оптимальды антиаритмиялық терапияны таңдау қажеттілігі;
Физикалық күштемені қолдануға мүмкіншілік бермейтін тоқыраулы жүрек және тыныс жетіспеушілігі.

Қарсы көрсеткіштер

Сынаманы науқастар салыстырмалы түрде жақсы көтереді. Кейбір науқастарда эпигастрий және төстің төменгі 1/3 бөлігінде ашу сезімі пайда болуы мүмкін. Осы жағдайлар сынаманы диагностикалық критериилерге дейін жеткізуге кедергі тудырмаса да, ауырсыну синдромын бағалауға кедергі келтіреді. Сынама өңеш аурулары бар науқастарға қарсы көрсетілген.

ЖӨЭЫ ЖИА диагностикалау мақсатында өткізу жыпылық аритмиясының тұрақты формасында немесе ІІ-ІІІ дәрежелі атриовентрикулярлы блокада кезінде көрсетілмеген, себебі бұл кезде керекті ЖСЖ орнатуға мүмкіндік болмайды, сонымен қатар Гисс шоғыры сол аяқшасының блокадасы салдарынан ЭКГ өзгерістері, айқын миокард гипертрофиясы, Вольф-Паркинсон-Уайт синдромы бар науқастарға ST сегментінің өзгерістерін интерпретациялауға мүмкіндік болмайтындықтан, көрсетілмеген.

ЖӨЭЫ өткізу әдістемесі

ЖӨЭЫ өткізу үшін электрод, электрокардиостимулятор, электрокардиограф (көпканалды осциллоскоппен), шұғыл көмек көрсетуге арналған медикаменттер жиынтығы болуы қажет.

Зерттеу аш қарынға немесе тамақтан кейін 2 сағат өткен соң өткізілгені дұрыс. Зерттеу басталар алдында АҚҚ мен ЭКГ тіркеледі. Тіл түбірі мен жұтқыншақ сақинасын жансыздандыру мақсатында 10% лидокаин аэрозолі қолданылады. Өңеш арқылы ынталандыруға арналған зонд-электрод мұрын немесе ауыз арқылы енгізіліп, өңеште тістерден 25-32 см ара-қашықтықта бекітіледі. Электродтың дистальды полюсін электрокардиографтың кеуде тіркемесіне қосып (өңештік электрокардиограмма), осциллоскоп экранында үздіксіз бақылау арқылы электродты Р тісшесінің максимальды оң амплитудасын тіркелуін қамтамасыз ететін позицияда (сол жүрекшенің төменгі бөлігінің деңгейіне сәйкес келеді) орнатады. Тыныштықтағы ЭКГ тіркегеннен кейін өзінің жүрек соғу жиілігінен 10-15 импульске асатын жасанды жиілікті орнатады. Жиі ынталандыруды импульстардың амплитудасы 10 мА болғанда бастайды, оны керек кезде 30-35 мА дейін өсіреді. Кейіннен ынталандыру жиілігін сатылап әр минут сайын ЖСЖ 160 рет/мин дейін жеткенше10-20 имп/мин жоғарылатады.

Ынталандыруды науқас жасына сәйкес жүрек соғу жиілігінің субмаксимальды деңгейге жеткенде, типті ангинозды ауырсынулар пайда болғанда, ЭКГ мәліметтері бойынша ишемиялық реакциялар дамығанда тоқтатады. ЭКГ-да горизонтальды немесе қиғашынан төмендейтін ұзақтығы 0,08 с аспайтын ST сегментінің депрессиясы сақталса, сынама оң болып есептеледі. Зерттеу кезінде осциллоскоп экранында ЭКГ үздіксіз тіркеліп отырады. 12 стандарттық тіркемелерде ЭКГ жазуы күштеменің әр сатысында және электрокардиостимуляторды бірден өшірген кезде жүргізіліп отырады. АҚҚ өңешке электродты орнатқаннан кейін жасанды жиіліктің әр бір жаңа деңгейі орнатылған кезде және сынама аяқталғаннан кейін 10 минут өткен соң өлшенеді.

Бағалау критериилері.

Егер ынталандыру шыңында ST сегментінің 2 мм-ден аса ишемиялық төмендеуі (горизонтальды немесе қиғаш төмендеген) пайда болса, сынама нәтижесі оң болып есептеледі . Бірақ сынаманың оң нәтижесінің неғұрылым спецификалық критериі болып, постстимуляциялық кезеңнің ЭКГ-дағы бірінші және келесі қарыншалық кешендердегі ұзақтығы j нүктесінен 0,08 с болатын, ST сегментінің 0,1 мВ аса ишемиялық төмендеуі саналады.

Провакациялық фармакологиялық сынамалар. Эргометринмен (эргоновинмен) сынама.

Эргометриннің (эргоновиннің) әсер ету механизмі және сынаманы өткізуге көрсеткіштер. Эргометрин (эргоновин) спорынья алколоиды болып табылады. Ол альфа-адренорецепторлардың ынталандырылуын күшейтіп, соның нәтижесінде тамырлар спазмын тудырады, сондықтан да эргометринді сынама коронарлы артериялар спазмына күдік туып, бірақ объективті түрде көрінбейтін жағдайда қажет. Бұл сынама көбінесе коронарография кезінде стенозды өзгерістер көрінбейтін, стенокардия клиникасы бар науқастарға көрсетілген. Жергілікті спазмдарға жоғары бейімделушілік бар жағдайда коронарографияны өткізу процесінде эргометринді енгізу маңызды диагностикалық критерий болып табылатын, индуцирленген спазмды визуализациялауға мүмкіндік береді. Коронарлы артериялар спазмын анықтау үшін эргометринмен сынаманы тек қана мамандандырылған ғылыми-зерттеу орындарында ғана қолданады, себебі өте қатерлі асқынулар дамуы мүмкін.

Сынаманы жүргізуге қарсы көрсеткіштер: миокард инфарктісінің жедел кезеңі , айқын, көптеген стеноздаушы коронарлы атеросклероз, бас ми қан тамырларының айқын атеросклерозы, жүрек жетіспеушілігі, жүрек ырғағының айқын бұзылыстары, артериалды гипертония.

Жанама әсерлер. Кейбір науқастарда ЭКГ-да ST сегментінің көтерілу фонында жүрек айнуы, құсу, кеуде қуысындағы ауырсыну, аритмиялар (қарыншалық экстрасистолия, политопты экстрасистолия, бигеминия, қысқа уақытты қарыншалық тахикардия) дамуы мүмкін.

Сынаманың оң нәтижесінде нитроглицеринді тамыр ішіне, ұзаққа созылған спазм кезінде оны коронарлы тамыр ішіне енгізеді.

Тәжірибеде қолдану. Эргометринмен сынаманың оң нәтижелері дәрілік препараттарды (кальций антагонисттері, нитраттар) таңдау кезінде көмектесетін, стенокардия ұстамаларының генезінде мүмкін болатын ангиоспазмның рөлін көрсетеді.

Өткізу әдістемесі.

Эргометринді сынаманы стационарлардың маманданырылған кардиологиялық бөлімдерінде өткізеді. Коронарлы артериялардың контрастты ангиографиясы оң сынама кезінде спазмды және ангиограммаларда оның таралуын бекітеді. Алайда сынама ангиографиялық бақылаусыз ақ, жай зертханаларда жүргізілуі мүмкін. Эргометринді көк тамырға өспелі дозаларда қайталамалы болюстер түрінде көк тамырға енгізіледі: 0,05; 0,1; 0,2 және 0,3 мг әр 5 мин сайын. Сынаманы ЭКГ-ны үздіксіз бақылау арқылы, препаратты енгізу кезінде және ақырғы дозаны енгізгеннен кейін 5 мин өткен соң немесе эргометринмен шақырылған стенокардия ұстамасын басқаннан кейін жүргізеді.

Сынаманы бағалау критериилері.

ST сегменті изоэлектрлік сызықтан 1 мм және одан да төмен ығысса, сынама оң болып есептеледі. Науқаста вазоспастикалық стенокардия болса, эргометринді сынама , миокард инфарктісінің жедел кезеңіндегі монофазды қисықты немесе «зақымдалу тогы» көрінісін еске түсіретін, ST сегментінің айқын көтерілуімен жүретін, стенокардияны шақырады. Стенокардия ұстамасы пайда болса, оң нәтиженің дұрыстығы одан әрі айқындалады.

Дипиридамолмен сынама

Дипиридамолдың әсер ету механизмі. Дипридамолдың әсерінен (синонимдері: курантил, персантин) миокардта кальций иондарының клетка ішілік тасымалдануын тежеу арқылы коронарлы артериялардың күшті дилатациясын тудыратын, тамыр тонусының табиғи реттеушісі болып табылатын – аденозиннің түзілуі күшейеді.

Қолдануға көрсеткіштер: Дипиридамолмен сынама ЖИА бар-жоқтығын диагностикалау үшін жүргізіледі, әсіресе мөлшерленген физикалық жүктемемен сынаманы өткізуге кейбір себептер салдарынан мүмкін болмағанда немесе ол аса ақпаратты болмаса (сынама ЭКГ бойынша диагностикалық критериилерге дейін немесе ЖСЖ субмаксимальды жиілігіне дейін жеткізілмеуінен- науқастың дұрыс жаттықпауынан, жоғары қан қысымынан, тірек-қимыл аппаратының ақауларынан).

Дипиридамолмен сынаманы жүргізуге қарсы көрсеткіштер мөлшерленген физикалық күштемелік сынамалардағыдай: 1 айдан аспаған уақыттағы миокард инфарктісі, алғаш пайда болған (ұзақтығы 1 ай) және үдемелі стенокардия, жүрек ырғағының айқын бұзылыстары (жиі, политопты, топтық, ерте қарыншалық экстрасистолия, пароксизмалды қарыншалық тахикардия); IIБ-III сатыдағы қан айналымының жетіспеушілігі; жүрек немесе қолқа аневризмасы; қолқа сағасының тарылуы).

Әдістеме.

Дипиридамолды 5 минут бойы (4 мл/мин) 0,75 мг дене салмағының 1 кг есеппен көк тамырға енгізеді. Дипиридамолды енгізуді зерттеудің кез келген уақытында тоқтатады, егер ЭКГ-да миокард ишемиясының белгілері, күші орташа стенокардия ұстамасы, жүректің ырғағы мен өткізгіштігінің айқын бұзылыстары, жанама реакциялар (қатты бас ауыру, жүрек айну, жалпы әлсіздік) пайда болса.

Дипиридамолмен сынаманы бағалау критериилері физикалық күштемемен сынамадағыдай.

Бірақ сынаманың оң нәтижесінің неғұрылым спецификалық критериі болып, постстимуляциялық кезеңнің ЭКГ-дағы бірінші және келесі қарыншалық кешендердегі ұзақтығы j нүктесінен 0,08 с болатын, ST сегментінің 0,1 мВ аса ишемиялық төмендеуі саналады.

Сынаманың оң нәтижесі ретінде изосызықтан ST сегментінің 1 мм горизонтальды немесе қиғаш-төмен ығысуы және 2 мм қиғаш-жоғары төмендеуі саналады.

ST сегментінің горизонтальды және қиғаштөмендеген түрлері стеноздаушы коронарлы атеросклерозды анықтауда оның қиғаш-жоғарылаған төмендеуіне қарағанда неғұрылым мәліметті болып табылады. Сирек жағдайларда ST сегментінің өтпелі жоғарылауы болуы мүмкін.

Сақтық шаралары:

Дипиридамолды сынаманы науқастар жақсы көтереді, бірақ кейбір жағдайда өтпелі жүрекшелік және қарыншалық экстрасистолия, бас ауыруы, ентігу, қызу сезімі түріндегі реакциялар болуы мүмкін.

Симпатомиметикалық аминдерді қолданып жүргізізілетін провакациялық фармакологиялық сынамалар

Изопротеренолмен сынама

Изопротеренолдың әсер ету механизмі. ЖИА диагностикасында бұл препаратты таңдау, оның бета-адреностимулдаушы әсерімен анықталады, ол ЖСЖ жоғарлауына, миокардтың жиырылу қасиетін және жүрек жұмысын арттырады. Изопротеренолмен шақырылған коронарлы жетіспеушілік кезіндегі жүрек жұмысының артуы, миокардтың оттегіге қажеттілігімен мен оның жеткізілуі арасында сәйкес келмеушілікке әкеліп, ол өтпелі миокард ишемиясының дамуына,стеноздалған коронарлы артериялар перфузиясын тудырады.Изопротеренолмен сынама кезінде ЖСЖ субмаксималды жоғары көрсеткіштергежеткізуге болады , сонымен қатар , тұрақты немесе аздап төмендеген диастолалық АҚҚ (орташа 8-10 мм. сб. б.)фонында аздап систолалық АҚҚ жоғарылайды. АҚҚ өзгеруі жалпы шеткі қан тамырдың қарсылыстығының төмендеуіне байланысты.

Изопротеренолмен жүргізілетін сынама көрсеткішімен қарсы көрсеткіші дипиридамолмен сынама кезіндегідей.

Жүргізу әдісі. Науқас жатқан күйінде 12 әкетулерде ЭКГ монитор бақылауында жүргізіледі. АҚҚ басында, сосын инфузия кезінде 2мин сайын және препаратты енгізуді тоқтатқаннан кейін 10мин көлемінде өлшеніп отырады.

Сонымен бірге, науқастың жалпы жағдайын және мүмкін болатын жағымсыз әсерлерін бақылау керек. Изопротеренолды (новодрин, изупрел, изадрин) 0,5 мг мөлшерінде, 200 мл изотоникалық натрий хлорид ертіндісінде ерітеді. Алынған ертіндіні бастапқы кезде 1мин.10-20тамшы жылдамдықпен енгізеді, бұл кезде науқастың препаратқа жалпы реакциясын бақылайды. Изопротеренол мөлшерін келесі 2-3мин жоғарылата отырып, ЖСЖ 130-150ге жеткізеді, алынған ЖСЖ 3минуттай ұстай отырып, сосын дәріні енгізуді тоқтатады. Сынаманы жүргізу инфузионды насосты қолданғанда жеңілдетіледі, ол дәріні нақты мөлшерлеуге мүмкіндік береді.

Сынаманы тоқтату критерилерімен бақылау дипиридамоломмен сынама кезіндегідей.

Добутаминмен сынама

Бұл сынама, физикалық жүктемеге бейімделмеген немесе қосымша аурулары, ортопедиялық мәселелері бар науқастарға жүргізіледі. Миокард ишемия механизмі изопротеренолмен сынама жүзгізілгендегідей.

Әдісі.

Науқасқа жатқан күйінде жүргізіледі. Добутаминді көк тамырға біртіндеп мөлшерін жоғарылата отырып енгізеді: 5, 10, 15, 20, 30 мг 1кг салмағына енгізу, интервалы 3мин аралығында (автоматтық инфузомат көмегімен). Үнемі 12 әкетулерде ЭКГ мониторланады және АҚҚ бақыланады. Сынама әсері эхокардиографиялық мониторлау немесе қосымша радионуклидты әдістерді (вентрикулография, миокард сцинтиграфиясы) жүргізгенде байқалады.

Сынаманы тоқтату критерилері: стенокардия; субмаксималды ЖСЖ жеткізу(максималдыдан 85% дейін); айқын қарыншалық немесе суправентрикулярлы экстрасистолиялардың пайда болуы; гипотензия, ST сегментінің 2 мм аса ишемиялық төмендеуі (көлденең немесе қиғаштөмен). Кейбір науқастарда субмаксималды ЖСЖ жеткізу үшін 0,5 мг көктамырға атропин енгізіледі(егер ЖСЖ добутаминнің 15 мг/кг/мин мөлшерінде бастапқы мөлшерден 25% аспайды).

Сынаманы бағалау критериі. Сынаманың оң әсерін миокард ишемиясының объективті белгілері пайда болғанда байқалады(ST сегментінің ишемиялық өзгерісі электрокардиографиялық бақылауда). Миокард ишемиясының объективті белгілерімен қоса көрінбейтін, ауырсыну синдромы сынаманың оң критериі болып саналмайды.

Сынама нәтижесін бағалау критерилері

ЭКГ функционалды сынама жүргізгенде ST сегментінің өзгеруі
ВЭМ сынама жүргізгенде QRS кешенінң өзгеруі
Функционалды сынама жүргізгенде Т тісшесінң өзгеруі
Функционалды сынама жүргізгенде жүрек ырғағымен өткізгіштігінің бұзылысы

Қазіргі кезде функционалды сынаманы бағалауда келесі бақылау түрлері қолданылады: сынама кезінде зерттелушінің клиникалық жағдайын бағалау, АҚҚ және ЖСЖ анықтау, ЭКГ классиялық және модифирлеуші әкетулерде тіркеу. Соңғы жылдары эхокардиографияның кеңінен тәжірибеге енуіне байланысты, үнемі ЭхоКГ функционалды сынамаларды жүргізуде маңыздылығы артты.

Осы уақытқа дейін ЭКГ әртүрлі критерилерінің ішінде, миокард ишемиясын анықтауда ұсынылғаны, ST сегментінің өзгерісін бағалау, өйткені, бұл өзгеріс ЖИА мен жүрек қантамыр жүйесінің басқада патологияларында ең мәліметтірегі болып келеді. SТ сегментінің бастамасы S тісшесінің SТ сегментімен кіреберіс табалдырығында түйісуі нүктесінде басталады. Бұл нүкте, түйісу нүктесі немесе ағылшынша j нүктесі деп аталады.

ST сегментінің ығысу ара қашықтығы изоэлектрлік сызыққа салыстырмалы түрде өлшенеді. Егер, SТсегменті бастапқыда изоэлектрлік сызыққа қатысты жоғары немесе төмен ығысқан болса, оның ары қарай өзгерісі бастапқы жағдайына қарап бағаланады. ST сегментінің динамикасын бағаламас бұрын, нүктені тауып алу қажет және оның изоэлектрлік сызыққа салыстырмалы қатынасын бағалау керек. Ол дегеніміз, бұл сегменттің патологиялық динамикасы болуы мүмкін деп, j нүктесі бастапқы жағдайдан 0,1 мВ (яғни 1 мм кем емес) ығысатын болса қайталаймыз.

Диагностикалық маңызы бар ығысуға, ST сегментінің изоэлектірлік сызықтан горизонталды 1 мм төменге немесе одан көбірек ығысуы жатады, (1, а. сур. қарау.) Бұл кезде, арақашықтық изоэлектірлік сызықтан j нүктесі, i нүктесіне тең, 1 мм немесе одан жоғары келеді (hj=hi >1 мм). ST сегментінің қиғаш төмен ығысуы 1 сур. мысал ретінде келтірілген.

ST сегментінің төмен ығысуы, ишемиялық деп қаралып, ғаламдық күдік тудыратын ишемия қатарына жатады. Маңыздылығы бойынша бұндай депрессия қатарына, біріншіден, ST сегментінің қиғаш жоғарылауы жатады, Т тісшесінің теріс немесе екі фазалы төмендеуімен, ST сегментінің горизонталды 1 мм және одан көп төмендеуі және біртіндеп қиғаш төмендеуі, бұл кезде i нүктесі изоэлектрлік сызықтан 1 мм және одан көп төмен орналасады. ЭКГ қалыпты әкетулерде тіркегенде II, III, aVF әкетулерде өзгерісі сол қарыншаның төменгі аймағы қабырғасы, bV-,-V3-алдыңғы септалды, I, aVL, V4 – V6 – алдыңғы латералды емес сол қарынша қабырғасы миокард ишемиясы.

ST сегментінің жүктемелік сынамаға сипат беретін патологиялық ығысу маңыздылығы келесі факторларды күшейтеді: жүктеме басында, лезде ST сегменті ығысуының пайда болуы, аз мөлшердегі жүктеме кезінде ST сегменті ығысуы, көп емес ЖСЖ, ST сегменттерінің төмендеуі бір уақытта бірнеше әкетулерде төмендеуі, оның төмендеуі 1-2минуттан жоғары сақталуы, сонымен қатар, бастапқы қалыпқа келген уақыттада. Жүктеменің бастапқы сатыларында және жүктемеден кейінде ST сегментінің төмендеуінің ұзàқ уақыт сақталуы, көптеген коронарлы артериялардың көптамырлы зақымдалуының белгісі.

ЖИА бар науқастарда жүктемелік сынама кезінде ST сегментінің көтерілу механизмі қандай болмасын, ол жүректің жағымсыз жағдайын көрсетеді, сондықтан ол, сынаманы тоқтатудың нышаны болып табылады.

R тісшесінің өзгерісі. Функционалды жүктеме кезінде Я тісше (Q тісшесісіз және QS кешенінде) амплитудасының өгерісі туралы әдебиет мәліметтерінде қарама қайшылық туындаған. Бір авторлар, R тісше амплитудасы ЖИА бар науқастарда сынама кезінде жоғарылайды десе, басқалары R тісше амплитудасының жоғарлауы миокард ишемиясының емес, басқа себептерге байланысты деген. Бұл себептерге, сынама кезіндегі жүректің анатомиялық орналасуы, жүрек ішілік көлемнің өзгеруі, сол қарынша қабырғасымен жылжуы, миокард қалыңдығы, қарынша ішілік өткізгіштіктің жылдамдығы жатады.

Q тісшесінің өзгерісі. Q тісшесінің өзгерісін бағалау QRS кешенінің бастапқы көрінісіне немесе патологиялық Q тісшесінің болуына байланысты, Q тісшесінің пайда болуы миокардтың ошақты зақымдалуының белгісі.

10% ірі ошақты миокард инфарктін бастан кешкен науқастарда, жүктемелік сынамаларды жүргізгенде QRS кешенінің келесідей өзгерістері байқалады:

QRS кешенінің (1 мм астам R тісшесінің болуы)QS кешеніне ауысуы;
Сынамаға дейін болмаған ұзақтығы 0,03 с, амплитудой 1 мм және одан көп Q тісшесінің пайда болуы;
Q амплитудасының 2есе жоғарлауы( бастапқыда, сынамаға дейін , Q тісшесі2 мм аса);
Q тісшесінің немесе QS кешенінің 0,02с немесе одан аса кеңуі;
R тісше амплитудасының 50% төмендеуі және одан көбірек, бастапқы R тісшеге қарағанда 5-10 мм тең немесе 25% төмендеуі және одан көбірек, бастапқы, 11 мм немесе одан көбірекке тең болғанда;
R тісше амплитудасының 100% төмендеуі және одан көбірек, бастапқы R тісшеге қарағанда 5-10 мм тең немесе 50% төмендеуі және одан көбірек, бастапқы, 11 мм немесе одан көбірекке тең болғанда;

Т тісшесінің амплитудасының бастпапқымен салыстырғанда жүктемеге дейін және жүктемеден кейін 25% төмендеуі ЖИА бар екенін көрсетеді. Тісше амплитудасының 50% төмендеуі коронарлы жетіспеушілікке әкеледі.

Сонымен, бұл белгілерінің пайда болуы миокардтың басқада ишемиялық немесе диссинергиялық көріністері мамандарға күмән тудыру керек, науқасқа қосымша зерттеулер тағайындау қажет. Осы тісшелермен Т тісшесінің өзгерісі ST сегментінің ишемиялық өзгерісіменен қосарланса айқындалады. Т тісшесінің жекеленген өзгерісі сирек күш түсу стенокардиясына тән.

ЖИА Т тісшесінің реверсиясы ( яғни, терістен оң нәтижеге ауысуы) жиі кездесетін және бастапқы жылдары ол сынаманы тоқтатудың критериі болып саналатын. Қазіргі уақытта бұл көрініс, көптеген мамандардың ЖИА қатысты аса қауіптілігін тудырмайды. Оның даму механизмі белгісіз, полиэтиологиялық болып қалуда. Ерекше көңіл аударатыны, жүктеме кезінде миокардқа симпатикалық әсердің жоғарлауы.

Постэкстрасистолиялық кешеннен кейін теріс Т тісшесінің пайда болуы, экстросистолияның өзімен түсіндіріліп, миокард ишемиясының көрінісі болып табылмайтыны мәлім.

Жүктемелік сынама кезінде, әртүрлі жүрек ырғарғы мен өткізгіш бұзылыстары тіркеледі. Олардың ішінде экстрасистолия жиі кездеседі, қосымша ЭКГ ишемия белгілері, кейде қосымшасыз. Бірінші уақытта, жүрек ырғағы бұзылысы, ишемиялық генезі анықталмаған, екінші жағдайда-аритмия (жиі , жоғарғы көрсеткішті – В. Lown бойынша) жүрек қан тамыр аурулары ішіндегі толық танылмаған және науқасты кеңінен тексеруді қажет етеді.

Функционалды сынама нәтижесін бағалау

Функционалды сынамалардың пайда болуынан бастап, оны қолдану біршама кеңінен таралды, қазіргі кезде бұл сынама жасырын коронарлы жетіспеушілікті немесе күмәнді жағдайларда диагнозды қоюда қолданылады. Осыған байланысты алынған мәліметтер нәтижесі маңызды болып табылады. Осыған орай, ажырата білу керек, жайт:

Теріс сынама: а) салыстырмалы теріс, б) теріс, бірақ, кейбір ерешеліктермен;
Күмәнді;
Оң;
Ақпараттық емес (аяқталмаған) сынама.

Салыстырмалы теріс (екі ойлы) сынама деп, мына жағдайда айтамыз, зерттелушіде ЖСЖ бастапқы жағдайға жеткізілсе, бірақ, шаршауына қарамастан, не клиникалық, не объективті инструменталды критерилері, не ишемия немесе миокард дисфункциясы байқалмағанда.

Теріс сынама барысында атап көрсететіні, ерекшеліктеріне байланысты, ЖСЖ бастапқы жағдайға жеткенде айқын клиникалық белгілері немесе миокард ишемиясының ЭКГ- критерилері болмайды, бірақ, жиі емес экстрасистолия (4 мин кем емес), коллаптоидты жағдай, бас айналу немесе бас ауру, аздап АҚҚ жоғарлауы(250/120 мм рт. ст. жоғары), Т тісшесінің реверсиясы немесе инверсиясы, айқын ентігу, аяқ бұлшық еттерінің ауырсынуы, ол ЖИА көрінісі, көп жағдайда физикалық жүктемеге бейімсіздікпен байланысты. Артынша ол, ЖИА диагностикасының ВЭМ- критериі болып табылмау керек.

Сынама күмәнді деп саналады, егер оны жүргізуде науқаста:

Стенокардияға тән немесе соған ұқсайтын(атипті) кеуде қуысындағы ауырсынудың пайда болуы, бірақ, оған қарамастан ЭКГ-да ишемиялық өзгерістердің болмауы;
ST сегментінің 0,5 мм горизонталды төмендеуі, ақырындап SТ сегментінің 1 мм дейін төмендеуі;
Жүрек ырғағы мен өткізгішінің бұзылыстары байқалған (жиі немесе политопты экстрасистолия, атриовентрикулярлы немесе қарынша ішілік өткізгіштіктің бұзылысы, қарынша үстілік пароксизмдер немесе қарыншалық тахикардия);
АҚҚ 20 сб.б. төмендеуі және одан төменірек, әсер етуші факторлар есебінде.

Сынама оң нәтиже берді деп, сынама кезінде объективті белгілер пайда болғанда, біріншіден ЭКГ-да миокардтың ишемия белгілері, бір уақытта оған байланыссыз дамуы немесе стенокардия ұсамаларының болмауы.

Жүктемелік сынаманың диагностикалық құндылықтары оның сезімталдығымен (әдістің аз мөлшерде жалған теріс нәтиже беру мүмкіншілігі) және арнайылығымен (әдістің аз мөлшерде жалған теріс нәтиже беру мүмкіншілігі) анықталады, ол жүктеменің күшіне және ЭКГ өзгерісін бағалау критерилеріне байланысты. Сынаманың арнайылығы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым шынайы теріс нәтижелер анықталады және ол, аз мөлшерде жалған теріс нәтижелер береді. Сонымен бірге, жоғары сезімталдық, жалған теріс нәтижелерден сақтануға және көп жағдайда шынайы оң нәтижелерді анықтауға мүмкіндік береді.

Стресс-эхокардиография

ЭхоКГ зерттеуін жүктемелік және фармакологиялық сынамалар кезінде қолдану стресс-эхо-кардиография атын алды.

Казіргі кезде стресс-эхокардиграфия кезінде келесі жүктемелік сынамалардың түрін қолданады:

динамикалық физикалық жүктеме- тредмил, отырған қалыптағы велоэргометрия, жатқан қалыптағывелоэргометрия;
жүрек электростимуляциясы- өңеш арқылы жүрекшелік электростимуляция;
добутаминмен, дипиридамолмен, аденозинмен фармакологиялық сынама. Бұл сынамалардың әр қайсысының өз артықшылығы мен кемшілігі бар.

Миокардтың жергілікті жиырылу қасиетінің бұзылысы ЭКГ-да ишемиялық түрдегі өзгеріспен және ангинозды ауырсынумен көрінеді. Бұл дәлелдеме маңызды тәжірибелік мағына береді: біріншіден, бұл ангинозды ауырсыну және ЭКГ өзгерістер жоқ кезінде миокард ишемиясын тіркеуге мүмкіншілік береді, екіншіден, жүктемелік сынамаларды өткізу қауіпсіздігін арттырады, өткені, ST сегментінің төмендеуіне және стенокардия ұстамаларының пайда болуына дейін жүктемені тоқтатуға мүмкіншілік береді. Ескеретін жайт, миокардтың жергілікті жиырылу қасиетінің бұзылысын ЭКГ бастапқы өзгерген жағдайында бақылауға болады, бұндай көрініс әсіресе бастан кешкен миокард инфарктысы бар науқастарда кездеседі. ЭКГ –да сол қарыншының жергілікті жиырылу қасиетінің бұзылысы ишемияның сезімталдырақ маркері болып табылады, ST сегментінің өзгерісіне қарағанда. Сонымен қатар, стресс-ЭхоКГ жақсы іске асатын әдіс болып табылады.

Сол қарыншаның жиырылу қасиеті бұзылысының орналасуы коронарлы анатомияға қатысты. Жүктеме кезіндегі сол қарыншаның жергілікті жиырылу қасиетінің бұзылысы коронарлы артерияның зақымдалуына сәйкес және сол артерия бассейніндегі қан айналым бұзылысын көрсетеді.

С. F. Presti және авт. (1988 ж.) ойынша физикалық жүктеме шыңында жасалған ЭхоКГ, сезімталдырақ, физикалық жүктемеден кейін лезде, жасалған ЭхоКг қарағанда, әсіресе, коллатерал және аортокоронарлы шунты бар науқастарда.

стресс-ЭхоКГ көмегімен жүрек ишемиялық ауру диагнозын қойып қана қоймай, коронарлы қан айналымның зақымдалу ауырлығын бағалауға болады. стресс-ЭхоКГ мен ӨАЭС коронарлы артерияның зақымдалу белгілерін анықтауда сезімталдық 87% жетеді, диагностикалық арнайылығы 88-100% аралығында. Жұмыс барысында жүрек қан тамырларының зақымдалу дәрежесімен жүктеме кезіндегі ЭхоКГ-ғы ишемия аумағының көлеміне арасындағы тура байланыс табылды.

ЖИА диагностикасы кезіндегі добутаминге сезімталдылық пен тән қасиет әртүрлі авторлар бойынша 76 дан95% және 82 ден 93% аралығына тән. М. Previtali және авт. (1991 ж.), ЖИА диагностикасында дипиридамолмен добутаминді салыстырағанда, екі сынамада бірдей сезімталдықпен тән қасиетке ие екендіктерін көрсеткен.

Соңғы жылдары тері арқылы ангиопластикадан кейінгі коронарлы артерияның қайта стеноздалуын анықтауда стресс-ЭхоКГ қолдану мүмкіншіліктері көрсетілген. Бұл ретте, жоғары сезімталдық, тән қасиет, қайта стеноздауды анықтау дәлділігі, ВЭМ және ӨАЭС стресс-ЭхоКГ кезіндегі сезімталдылық және тән қасиетпен бірдей екендігі байқалады.

S. G. Sawada және авт. (1989 ж.) ойларынша аортокоронарлы шунттаудан кейінгі науқастарда ишемияны анықтауда стресс-ЭхоКГ, мықын сцинтиграфиясы, компьютерлі томографияға қарағанда альтернативті әдіс болып табылады.

Стресс-ЭхоКГ миокардтың өмір сүру мүмкіншілігін анықтауда.

ЖИА бар кейбір науқастарда сол қарыншаның систолалық дисфункциясының дәрежесіне сәйкес, ол миокардтың қайтымсыз некрозымен немесе фиброзымен шақырылса, кейде қайтымды, сол қарыншаның ерекше түрлі дисфункциясымен көрінеді

Яғни, сөз «ұйқыдағы, немесе гибернирленген» және «сөндірілген» миокард жайлы. Е. Braunwald и R. Kloner 1982ж алғаш болып миокард қызметінің тоқтап қалып, қайта қалпына келуіне көңіл аударған, (10-15 мин) қысқа уақыттық ишемияға ұшырап, кейіннен реперфузиямен оған «сөндірілген» миокард атауын берді(stunned myocardium) .

«Сөндірілген» миокард ЖИА бар науқастарда келесі клиникалық жағдайларда күдіктенуге болады: тұрақсыз стенокардия, тромболизиспен ангиопластикадан кейінгі, ауыр жүктеме немесе коронарлы артерия спазмынан кейінгі жағдай.

«Сөндірілген» миокардты «ұйқыдағы немесе гибернирленген» миокардтан ажырата білу қажет.

«Ұйқыдағы немесе гибернирленген» миокард резидуалды қан айналым арқасында іске асады, ол өз кезегінде миокардтың өлуіне мүмкіншілік бермейді, бірақ, ол перфузиялаушы миокардтың қарқынды жиырылуына жеткіліксіз.

«Ұйқыдағы немесе гибернирленген» миокард өзінің өмір сүру мүмкіншілігін сақтайды, ол оның қызметінің реперфузиядан және уақытша қалпына келу немесе нитроглицериннен, оң инотропты әсерлерден, физикалық жүктемеден кейінгі жақсаруымен түсіндіріледі.

Тыныштықта эхокардиографиялық зерттеу кезінде созылмалы ишемияланған «гибернирленген», сонымен қатар ишемиядан кейінгі «сөндірілеген» миокард, аздаған жиырылу қасиетінің бұзылған аумақтарымен көрінеді. Тыныштықта систолалық қалыңдауға қабілетті миокард сегменттері және гипокинезия жағдайындағы ( акинетикалық сегменттермен салыстырғанда) сегменттер өмір сүру мүмкіншіліктері артығырақ.

Добутаминмен стресс-эхокардиография кезінде миокардтың өмір сүру мүмкіншілігін анықтаудың ерекшеліктері

Қазіргі кезде добутаминмен стресс-эхокардиография хаттамасында кеңінен екі әдісті қолданады:

добутаминді аз мөлшерде қолдану – 2,5 немесе 5 тен 10 немесе 20 мгк/кг/мин;
Добутаминді жоғарғы мөлшерде қолдану -д 40 мкг/кг/мин дейін

қажетті жағдайда атропинді қосу арқылы.

Добутаминмен стресс-эхокардиографияның диагностикалық маңыздылығы.

Микардтың өмір сүру мүмкіншілігі сол қарыншаның қызметінің бұзылысының жақсаруына негізделеді.

Егер, «гибернирленген» миокард жағдайында қарынша қызметі реваскуляризациядан кейін жақсарса, «сөндірілген» миокард жағдайында жақсару бірнеше күн мемесе аптадан кейін байқалады.

Добутаминмен стресс-эхо кардиография арқылы миокардтың өмір сүру мүмкіншілігін бағалау.

Клиникада, сонымен қатар, миокардтың өмір сүру мүмкіншілігін анықтауда дипиридамоломен фармакологиялық сынама кезіндегі стресс-эхокардиография әдісі қолданылады. Миокардтың өмір сүру мүмкіншілігін анықтауда добутаминнің дипиридамолға қарағанда артықшылығы инотропты дозаларды дәл бөлу мүмкіншілігі болып табылады, ол миокардтың өмірсүру мүмкіншілігін анықтап( 10 мкг/кг/мин дейін), және жоғарғы мөлшерде ( 40 мкг/кг/мин дейін) ишемияны тудырады.

Жақын арада, миокард өміршеңдігін анықтау үшін жаңа хаттама ұсынылды, добутаминнің (5 және 10 мкг/кг/мин) артынан дипиридамолды (0,28 мг/кг/мин) енгізу. Бұл хаттаманы қолданғанда 30 жергілікті жиырылу қасиетінің бұзылысы және коронарлы артерия ангоиграфиялық зақымдалған гемодинамикалық айқын стенозбен, реваскуляризацияға ұшыраған науқастарда, миокардтың өміршеңдігін анықтауда стресс-эхокардиографияға сезімталдық 92% құрады, ал добутамин және дипиридамолды бөлек енгізгенде сезімталдық 72 және 67% құрады.

Соңғы жылдары миокард өміршеңдігін анықтауда эноксимонмен стресс-эхокардиография жайлы хабарламалар шыға бастады (оң инотропты әсері бар препарат) , оның артықшылығы кері әсерінің болмауы, ал добутаминнің ( 10 мкг/кг/мин дейін ) аз дозасында ол бірден байқалады. Эноксимон гликозидті емес және симпатомиметикалық емес препарат оң инотропты әсері бар, сөйте отырып, ЖСЖ мен АҚ әсер етпейді.

Эноксимон III фосфодиэстераздың ингибиторы өзінің инотропты әсерін клетка ішілік циклды АМФ арқылы жүзеге асырады. Көк тамырға болюсті, бірақ 1 мг/кг мөлшерінде 5мин ішінде екі ретті эхокардиографиялық зерттеу бақылауымен 10мин соң препарат енгізілген соң жүргізіген.

Миокард инфарктысы болған және аластау фракциясы 40% төмен науқастарда эноксинмен стресс-эхокардиография кезінде сезімталдық пен арнайылылық добутаминнің аз мөлшерін қолданғандағыдай (71 және 93% қарсы76 және92% сәйкес). Эноксимонды енгізгенде ЖСС мен АҚҚ ешқандай өзерісі мен кері әсері байқалмады.

Сонымен, стресс-эхокардиография миокард өміршеңдігін анықтауда жоғары сезімтал және арнайы әдіс болып табылады.

Коронарлы артерияларға қантамырішілік реконструктивті кірісулердің қарқынды дамуына байланысты миокардттың өміршеңдігін анықтауды диагностикалау маңыздырақ мәселе.

Стресс-эхокардиография қолайлы және салыстырмалы түрде қымбат емес, бұл мәселені шешуге өз септігін тигізетін әдіс.

Жүктемелік ЭхоКГ, ЭхоКГ-сыз жүргізілетін қалыпты жүктемелік әдістерге қарағанда, үлкен диагностикалық және болжамдық мәлімет бере алады, зақымдалған миокард қызметінің мүмкіншіліктерін бағалауға толық мүмкіндік береді.

Сонымен қатар стресс-ЭхоКГ жергілікті миокард жиырлығыштығы бұзылуында маңызды рөл атқаратынын ескеру керек, өйткені миокард ишемиясымен шақырылған жиырылғыштықтың бұзылысы жүктемелік сынамаларда артып және асинергиялық корреляциямен коронарлы анатомияны анықтауға мүмкіндік береді.

Кейбір жағдайларда изотопты зерттеулерді жүргізу мүмкін емес немесе қиындық тудырады, ал стресс-ЭхоКГ жүрек ишемилық ауруын анықтауда ең тиімді инвазивті емес әдіс болып табылады.

Ұқсас материалдарды қарай кетіңіз:

Кардиологиядағы жүктемелік және функциялық сынамалар