Рубрика «Теориялық білім»

Тау ауруы. Төменгі қысымда тыныс алу

Төменгі атмосфералық қысым жағдайында тыныс алу. Тау ауруы кезінде ырғақты тынысты туындататын себептер Биік тауға шыққанда, кабинасы бүлінген ұшақтармен, ауа шарларымен биіктікке көтерілгенде немесе атмосфералық қысымды төмендететін барокамераларға орналасқанда адам организміне төмен барометрлік қысым әсер етеді. Төмен барометрлік қысым организмге екі түрлі ықпал етеді: Барометрлік қысымның төмендеуі. Қалыпты немесе жоғарғы барометрлік қысымнан төмен қысымға тез …

Жасушаның биологиялық мембранасы. Заттар тасмалы

Биологиялық мембрана анықтамасы. Құрылысы, ерекшеліктері Латынша “membrana” – жарғақ, үлпек деген сөз. Ол қалындығы 6-11 нм жасушаны ішкі ортадан бөліп тұратын майысқақ құрылым. Мембрана кез келген жасуша құрамын қоршаған ортадан бөліп, оның бүтіндігін және жасуша мен қоршаған орта арасындағы байланысын қамтамасыз етеді. Жасушаішілік мембрана клетканы арнайы тұйықталған бөліктерге – компартмент немесе органеллаларға бөледі. Осы құрылым …

Нуклеопротеидтер және нуклеин қышқылы

Нуклеопротеидтер — нуклеин қышкылдарының белоктармен қосылуынан пайда болатын күрделі құрамалар. Нуклеопротеидтерге жасушалардың хромосомалары мен рибосомалар жатады. Нуклеопротеидтердің негізгі қызметтері: Генетикалық ақпаратты сақтау және іске асыру Белоктардың синтезін қамтамасыз ету Нуклеопротеидтердің компоненттері. Нуклеопротеидтердің құрылымдық компоненттері ретінде нуклеин қышқылдары полинуклеотидті тізбектен құралған. Полинуклеотидті тізбектің құрылымдық бірлгі – мононуклеотидтер болып табылады. Нуклеоидтер: 1) пуринді; 2) пиримидинді болып келеді. Пурин нуклеотидтердің биосинтезі …

Сүйек аралық байланыстар. Буындар

Адам қаңқасының сүйек аралық байланыстарын зерттейтін ірі тұлғалы ілімді артрология-artrologia, деп атайды. Сүйек аралық байламдар, буындар, шеміршектік және сүйектік ткандар байланысы мен адам қаңқасын құрайтын сүйектер жиынтығы, құрылысы мен қызметі өте күрделі жүйені құрайды. Бұл жүйенің негізгі қызметі: адам қаңқасының дара орналасқан сүйектерін бір-бірімен жақындастыру, байламдар мен буындар арқылы сүйектердің азды көпті қозғалысын қамтамасыз ету. …

Тимус (айырша без) патологиялары

Тимус (айырша без) анықтамасы, патологиялары Тимустың негізгі қызметтері: Иммундық. Негізгі иммундық өнімдері: Т-лимфоцит; Т-эффектор,хел пер;супрессорлары арқылы тікелей иммундық процестерге қатысады. Секрециялық. Тимустың эпителиальды жасушаларының негізгі гормондары:тимозин, тимопоэтин, тимикалық сарысулық фактор т.б. Жас өткен сайын тимус жастық инволюцияға ұшырап, оның тіні майлы жасушалармен алмаса бастайды. Бірақ қай жаста болмасын май тіндері арасында айырша бездің паренхимасы сақталады. Тимикалық гормондар секрециясы, …

Жүйке (нерв) тіні

Жүйке тіні, ұлпасы, құрылысы, ерекшелігі Организмдегі нерв тiнiнiң маңыздылығы нерв жасушаларының (нейрондар) тiтiркендiргiштi қабылдау, қозу, импульсті түзу және оны өткiзу сияқты негiзгi қасиеттерiмен айқындалады. Нерв тiнi нерв жүйесi мүшелерiнің құрылысының негiзi болып табылады. Жүйке тінін әрбір әдебиетте әртүрлі, көпшілігі жүйке деп ал басқалары болса нерв тіні деп аударып жүр. Сондықтан біз осы материалда екі ұғымда …

Ақуыздар, белоктар

Ақуыздар құрылымы, міндеттері, биологиялық маңызы Табиғатта 1010-1012 есе түрлі белокты молекулалар кездеседі,олар вирустан бастап адамға дейінгі тірі ағзалардың тіршілігін қамтамасыз етеді.Ішек таяқшасы 3000 түрлі белокты молекулалардан, ал адам ағзасы шамамен 5 млн белок молекулаларынан құралған. Белоктың биологиялық қасиеттері: Биокаталитикалық Тасымалдаушы Қорғаушы Жиырылу Құрылымдық Реттеуші Трофикалық Белоктар туралы алғашқы мәліметтер. 20-ғасырдың 30-шы жылдарында кристалды түрдегі алғашқы белоктар …

Ми жұлын сұйықтығы айналымы. Ликвор

Ми жұлын сұйықтығының айналымы. Ликвор, құрамы, қалыпты көрсеткіші Жұлын ми сұйықтығын зерттеу тарихы. Цереброспиральды сұйықтығын зерттеуді 2 кезеңге бөлуге болады: Сұйықтықты тірі адамнан және жануардан алғанға дейін; Алғаннан кейін. Бірінші кезең анатомиялық болып табылады. Ол кезде физиологиялық көзқарастар сұықтықпен тығыз байланысты жүйке жүйесінің анатомиялық қарым-қатынасына негізделген. Бұл қорытындылар негізінен мәліметтерге жүргізілген зерттеулерге сүйген. Бұл кезеңде …

Медицинадағы латын тілі

Латын тілі тарихы. Медицинада қолданылуы Латын және грек тіліндегі ежелгі римдік медициналық шығармалар. Б.з.б. 754 жылы негізі қаланған Ежелгі Рим мемлекеті Батыста б.з.б. 476 жылға дейін өмір сүрді. Негізгі тілі латын тілі болды, ең бірінші таратушы латындар – Алоннин түбегінің орталық бөлігіндегі Лацияда тұрған тайпа. Рим ірі жерорта теңіз державасына айналды, ол б.з.б. IIғ. ортасында …

Буындардың жасқа байланысты ерекшелігі

Буындар және тірек қимыл жүйесінің жасқа байланысты ерекшеліктері Омыртқа жотасы Жаңа туған нәрестеде омыртқа аралық дискілердің мөлшері үлкен болады, омыртқалардың буындық өсінділері, омыртқа денелеріне, көлденең және қылқан өсінділеріне қарағанда айқын көрінед. омыртқааралық дискілердің жоғарғы және төменгі беткейлерін жауып тұратын сіңірлік қабат, бкалаларда ересектерге қарағанда қалыңырақ болып келеді. Фиброздық сақина жақсы дамыған. Омыртқааралық дискілердің ерекшелігі қанмен …