Year archives: 2015

Адамның табиғи ырғақтары. Биоритмология

Адамның табиғи ырғақтары. Биоритмология Биологиялық жүйелерде тіршіліктің барлық деңгейінде кездесетін оралымды құбылыстар біртұтас организмнің бірлестірілген әрекеті ретінде байқалады. Негізгі табиғи құбылыстардың ішінде организмге оқтын- оқтын маңызды ықпал жасайтын тәуліктік ырғақ. Маусымдық оралым климатқа бейімделу әсерленістерін тудырады. Күннің оралымдығы жеке организмнің және олардың топтары мен популяциясының арнамалы бейімділісіне жағдай жасайды. Қазіргі кезде биологиялық тербелістерді тексеретін ғылым …

Адам психикасы. Психика функциялары

Психика – ми қасиеті. Организмнің психикалық әрекеті көптеген дене мүшелерінің қызметі арқасында жүзеге келеді.Олардың бірі әсерлерді қабылдайды, екіншілері оларды сигналға айналдырып, іс – әрекетті жоспарлап, қадағалап отырады, ал үшіншілері – бұлшық етттерді әрекетке келтіреді.Осы күрделі жұмыстардың бәрі қосылып, қоршаған ортада адамның жол тауып жүруінің белсенді құралы болмақ. Психикалық әрекеттің қалыптасу заңдылықтарын психология ғылымы зерттейді. Жан …

Гистология және цитология даму тарихы

Гистология (грекше histes — ұлпа, logos — ілім, ғылым) жануарлар ұлпаларының құрылысын, қызметін, дамуын зерттейтін ғылым. Жалпы организмді ұлпаларға бөлу жөніндегі алғашқы пайымдаулар Аристотельдің, Галеннің, Ибн Синаның, Везалийдің, Фаллопийдің, тағы басқа ғалымдардың еңбектерінде кездеседі. Гистология ұлпаларды зерттейтін ғылым саласы ретінде микроскопты зерттеулердің негізінде әр түрлі ұлпалар мен құрылымдарды бір топқа топтастырып қарау қате еді. Бұл …

Холера

Холера ауруы. Холера қоздырғышы. Тырысқ жайлы қазақша ұғым Холера (тырысқақ) – Vibrio cholerae қоздырғышымен шақырылатын, экзотоксиннің әсерінен сулы-электролитті диареямен және оның нәтижесінде туатын сусыздану синдромымен жедел өтетін аса қауіпті ішек антропонозды инфекциясы. Холера жайлы тарихи мәліметтер 1817 ж-ға дейін холера тек қана Оңтүстік-шығыс Азияда, көбінесе Индияда тараған ауру болған. 1817-1936 жж – Азияттық холераның 6 …

Адамның иммундық жүйесі. Антигендер

Қазіргі иммунология және оның мақсаттары. Иммундық жүйе жайлы түсінік, оның ұйымдастырылуы мен қызмет атқаруының негізгі принциптері. Антигендер жайлы ұғым Қазіргі уақытта иммунология негіздерін білу барлық саладағы дәрігерлер дайындаудағы керекті құрам бөлігі болып табылады. Казіргі кезде иммунология клиникалық медицинадағы көптеген сұрақтарды шешуге мүмкіндік беретін ғылымдар қатарына шықты. Иммунологияның жетістіктері – жаңа, тиімділігі жоғары диагностикалық және емдік препараттардың …

Адам генетикасын зерттеу әдістері

Адам генетикасы Адам генетикасының ерекшеліктері Генетика ғылымы қарастыратын тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің барлық заңдылықтары адамға да тән болып есептеледі. Себебі ол да тіршіліктің бір түріне (Homo Sapіens) жатады. Тұқым қуалаушылығы мен өзгергіштігі жағынан адамның басқа жануарлардан айтарлықтай өзгешелігі жоқ. Бәрінде де тұқым қуалайтын қасиет ұрпақтан-ұрпаққа хромосома құрамында болатын гендер арқылы беріліп отырады. Адамның жануарлардан айырмашылығы …

Аурухана ішілік инфекция

Аурухана ішілік инфекция (немесе нозокомиальды, госпитальды) – дегеніміз бұл науқастың ауруханада емделуі барысында өз сырқатынан басқа сырқатты жұқтырып алуы. Көбінесе үш тәуліктен аса мерзімде дамыса немесе ауруханадан шыққан соңғы үш тәулік бойында байқалса бұл ауруханаішілік инфекция ретінде қарастырылады.. Медициналық қызметкері жұмыс істеу барысында қадай да бір жұқпалы аурумен ауырып қалуы (кәсібіне байланысты) да осы топқа …

Жұқпалы аурулар

Жұқпалы аурулар (латын сөзі infection – жұқтыру)- бір топ патогенді қоздырғыштармен шақырылатын; жоғары жұғуымен, цикл түрінде өтуімен сипатталатын, арнайы иммунитет құратын, кең таралған аурулар. Жұқпалы аурулардың әлеуметтік- экономикалық маңыздылығы. Әлеуметтік- экономикалық мағынасы 2 фактордан құралады Сырқаттану деңгейі Өлім көрсеткіші деңгейі Адам патологиясының ішінде үлес салмағы 60-70 % ( ДДҰ жүрек тамыр және онкологиялық аурулардан кейін …

Сәулелі диагностика әдістері

Сәулелі диагностика – қалыпты және патологиялық өзгерген адам ағзалары мен жүйелерінің құрылымы мен қызметін зерттеу, ауруларды тану және алдын алу үшін сәулені қолдану туралы ғылым. Сурет деп оптикалық диапазонда түзілген кез келген сәулелену түрінің таралуын көзбен қабылдай алуды түсінеміз. Рентгендік кескінді алу негізі: Рентген сәулелері науқастың денесі арқылы өтіп, тіндердің тығыздықтарына байланысты жұтылады. Рентгенограммада көлеңкелі кескін туындайды. Көлеңкелердің …

Терінің жасқа сай ерекшеліктері

Тері (cutis)- ағзаны сыртынан жауып жатқан жабынды. Ересек адамда көлемі 1,5-2м 2, ал балаларда 2,5 есе артық. Тері эпидермис (эпителий тіні) пен дермадан (дәнекер тіні) тұрады. Бұлардың астында терінің май қабаты тері астындағы клечатка немесе гиподермасы бар. Адам денесінің әр бөліктерінде терінің қалыңдығы әр түрлі, алақанда және табанда қалың тері, ал дененің басқа жерлерінде жұқа …