Гипоталамус – гипофиз жүйесінің анатомиясы мен физиологиясы Гипофиз – сына тәрізді сүйектің түрік ершігінің гипофизарлы ойығында орналасқан ішкі секреция безі. Гипофиз массасы 0,5–0,7 г, өлшемдері 1,3 х 0,6 х 1,0 см, бірақ өлшемдері адам жасы мен жынысына байланысты өзгеруі мүмкін (ер адамдармен салыстырғанда әйел адамдарда үлкендеу). Гипофизді екі бөлікке бөлуге болады: алдыңғы (аденогипофиз) және артқы …
Ішкі секреция (сөлініс) бездері немесе эндокринді бездер Адам ағзасында көптеген процесстер тек жүйке жүйесінің қызметімен шектеліп қана қоймай,эндокринді жүйемен де қамтамасыз етіліп отырады. Денедегі барлық құрылымдар арасында үздіксіз, уақыт және кеңістік тәртібімен түрлі жолдар мен тетіктер арқылы үнемі кең көлемде мәлімет алмасу гуморалды жолмен жүріп отырады. Қызметтердің гуморалды реттелуінде маңызды ролді ішкі сөлініс бездері, яғни …
Диффузды токсикалық зоб –органспецификалық аутоимунды аурулар қатарына жатады. Ол негізінен тиреоидты гормондардың жоғарылауымен көрініс береді. Науқас балалар арасында 5-8% жуығы осы аурумен ауырады. Қыз балалар ұлдарға қарағанда 6-8 рет жиі аурырады. Диффузды токсикалық зоб этиологиясы Этиологиясында ауру генетикалық жағынан HLA жүйесімен байланысты. Жиі HLA антигендері А1, В8, DR3 антигендері бар балаларда дамиды. Қазіргі уақытта 40 …
Қант диабетімен ауырудың қарқынды өсуі – әлемдік денсаулық сақтау ұйымдарының жаһандық проблемалардың бірі. Бүгінде ғаламшардың шамамен 200 млн. тұрғыны осы аурумен қасірет шегуде. БДСҰ-ның сарапшыларының болжамына сәйкес қант диабетімен ауыратын аурулардың саны 2015 жылға 300 млн. адамға артады. Қант диабеті неғұрлым елеулі медициналық-әлеуметтік әлемдік проблемаға айналып отыр, атап айтқанда Еуропадағы қант диабетімен ауру-сырқау 2-5 % …
Семіру -майдың артық мөлшерде жиналуымен көрінеді.Бұл энергетикалық баланыстың ұзақ уақыт бойы бұзылуы нәтижесінде дамиды.Бұл кезде тағаммен түсетін энергия мөлшері оның шығынына қарағанда жоғары,мысалы,физикалық жүктеме жеткіліксіз болады.Семіруге ықпал ететін маңызды факторларға тағамдық рационда майдың мөлшерінің қалыптан жоғары болуы және гиподинамия жатады. Дененің артық салмағына генетикалық бейімділіктіде ескерген жөн.Сонымен қатар,психикалық және нейроэндокринды факторлар,жасы маңызды рөл атқарады. Семіру …
Гиперосмолярлы кома – абсолютті инсулин тапшылығы көрінісінде айқын дегидратация мен гипергликемия нәтижесінде дамитын, жоғары өлім көрсеткішімен сипатталатын қант диабеті 2 түрінің сирек жедел асқынуы. Гиперосмолярлы гипергликемиялық жағдай– қант диабетінің метоболитикалық декомпенсациясында пайда болады қандағы глюкоза (55,5 ммоль/л және одан да жоғары) гиперосмолярлық сәкестілік ( 330-550 мосмоль/л), кетоз және ацидоз болмайды, және айқын дегидратациямен қатар жүреді. …
Қантсыз диабет – бұл бүйректік каналшалардың вазопрессин әсеріне сезімталдығының төмендеуінің немесе антидиуретикалық гормонның жетіспеушілігінің арқасында бүйректердің зәрді концентрлеу мүмкіндігінің азаюымен жүретін клиникалық синдром. Қантсыз диабеттің себебі (этиологиясы): Гипоталамус немесе гипофиз ісіктері Гипоталамус пен гипофиз жұмысына әсер ететін мидағы зиянды өсінділердің метастаздары Гипоталамо-гипофизарлы жүйенің патологиясы(зақымдану супраоптико-гипофизарлы тракте болса немесе гипофиздің артқы бөлігі мен гипоталамус ядроларының қан …
Гипогликемия – қан плазмасындағы глюкоза мөлшерінің төмендеп, симпатикалық жүйке жүйесінің белсенді қызметімен немесе орталық жүйке жүйесінің дисфункциясымен сипатталатын клиникалық синдром. (плазмадағы глюкоза концентрациясы 2,2 – 2,8 ммоль/л төмен) Гипогликемиялық команың негізгі себептері (этиологиясы) Гипогликемия ауырлығына байланысты: Жеңіл гипогликемия аурудың айқындылығына және субъективті симптоматиканың жалғасуына қарамастан науқас көмірсуды қабылдай алады. Ауыр гипогликемияда естен танады және емдеуге …
Жеделдеу тиреоидит немесе Де Кревен тиреоидиті, гранулематозды тиреоидит Деструктивті тиреотоксикоздың жедел инфекциялық аурудың симптоматикасы мен мойын аймағындағы ауыру сезімі синдромының тіркелуімен сипатталатын, вирусты этиологиялы қалқанша безінің қабыну ауруы. Де Кревен тиреоидиті (жеделдеу) этиологиясы: Вирусты инфекция : Коксаки вирусы, аденовирус, эпидемиялық паротит вирусы, тұмау вирусы және Эпштейна-Барр вирусы Генетикалық бейімділік HLA-Bw35 антигенін тасымалдаушыларда Эпидемиологиясы: Таралу жиілігі белгісіз Жиі әйелдерде 30-60 …
Гипоталамо-гипофизарлы жетіспеушілік (пангипопитуитаризм) – аденогипофз деструкциясы әсерінен , перифериялық эндокринді бездер және троптық гормондар төмендеуімен көрінетін клиникалық синдром. Гипоталамо –гипофзарлы жетіспеушіліктің бір формасы Симмондс ауруы. Бұл кезде көп жағдайда босанғанан кейінгі септико –эмболиялық некроз әсерінен кахексия және ішкі ағзалар инволюциясымен көрінеді. Шиен ауруы – салыстырмалы түрде жиі кездесетін босанғанан кейінгі пангипопитуитаризмнің түрі. Пангипопитуитаризм этиологиясы Гипофиз …
