Іріңді тиреоидит Іріңді тироидит– салыстырмалы сирек кездесетін, бактериальды флорамен, жиі пиогенді стрептококкпен немесе алтын түсті стафилококкпен шақырылатын ауру. Патогенез. Қабыну процесі бездің бір бөліктік аймағын немесе түгел бөлігін қамтиды және қабыну стадияларынан өтеді: пролиферация, экссудация, альтерация. Пиогенді өзгерістер жиі жергілікті зақымдауға ие және көбіне сол жақ бөлігін зақымдайды. Кейде олар тез сіңіріледі, кейде абцесс түзіледі. Іріңдеудің …
Тиреотоксикалық аденома Тиреотоксикалық аденома (Пламмер ауруы) – гипертиреоидты жағдай, ТТГ деңгейіне байланыссыз, қанда тиреоидты гормондардың Т3 және Т4 жоғарылауымен жүретін және қалқанша безінің қызметін жоғарылататын автономды аденома ( сирек бірнеше аденома) қызметімен байланысты. Тиреоиды гормон (Т3 пен Т4) секрециясының белсендірілуі аденома ішінде болады (тиреоидты жасушада G – протеин мутациясымен байланысты). Т3 пен Т4 жоғарылауы, гипофиздегі …
Ауырсынусыз және босанудан кейінгі тиреоидит «Ауырсынусыз, үнсіз немесе мылқау» тиреоидит (silent thyroiditis) синдромына клиникалық белгілері жеделдеу тиреоидитқа сай келетін, тек қана ауырсыну синдромы болмайтын патологиялық жағдайлар кіреді. Тиреоидиттің бұл түрі жиі әдебиеттерде босанудан кейін 1-3 айдан соң дамитын және ағымы фазалы түрде өтетін босанудан кейінгі тиреоидит деп сипатталып келген. Ауырсынусыз тиреоидит екі клиникалық формада өтеді: …
Диабет кезіндегі комалар Диабеттік кетоацидозды кома. Кома кезеңінде Куссмауль типіндегі (терең шуылды және дөрекі) тыныс естіледі, ацетонның иісі қатты сезіледі; өте анық артериялық гипотония (әсіресе диастолалық), ырғағы жиі және әлсіз толқынды тамыр соғысы, ан-олигоурия, ішінің жабысып тыныс алу актісіне әлсіз қозғалатыны анықталады. Сіңірлік рефлекстер жоғалады, алайда көз қарашығы мен жұтыну рефлекстері сақталуы мүмкін. Дене қызуы …
Эндокринді бездердің жүйке жүйесімен байланысы Нерв жүйесі әсерінен болатын зат алмасу кезінде ағзада жоғары физиологиялық белсенді химиялық қосылыстар пайда болып, ағзаның қалыпты қызметін қадағалап , өсу және даму процесін реттеді. Қарапайым нерв жүйесі дамымаған бір жасушалық ағзада байланыс ағза сұйықтығында орналасқан химиялық заттар арқылы іске асады, яғни химиялық немесе гуморальды байланыс. Бір жасушалы жүйелерде физиологиялық …
Гипотиреоз қазақша Гипотиреоз — тиреоидты гормондардың тапшылығынан дамитын клиникалық синдром. Патогенезі бойынша гипотиреоз біріншілік (ҚБ өзінде дамитын патология) және екіншілік (ТТГ тапшылығынан) болып жіктеледі. 99 % жағдайда біріншілік жүре пайда болған гипотиреоз дамиды. Гипотиреоздың жалпы популяцияда таралуы 2 %-ды құрайды, ал жеке жасқа байланысты топтарда (егде жастағы әйелдер адамдарда) 6–8 %-ға жетеді. Гипотиреозға алып келетін …
Эндокринді офтальмопатия Эндокринді офтальмопатия (ЭОП, Грейвс офтальмопатиясы, аутоиммунды офтальмопатия) — Грейвс ауруымен патогенетикалық байланысты, ісінумен және лимфоцитарлы инфильтрациямен, кейін ретробульбарлы шелмай мен көзқозғалтқыш бұлшықеттердің фиброзды өзгерістерімен сипатталатын аутоиммунды ауру. 95 % жағдайда Эндокринді офтальмопатия Грейвс ауруымен бірге дамып, бұл жүйелік аутоиммунды аурудың ажырамастай бөлігі болып табылады (оның «визитті картасы»), бірақ ЭОП тиреотоксикоздан бұрын басталуы мүмкін. …
Феохромацитома қазақша Феохромоцитома (phaios — қара, қошыл; chromos — хром) — кризді ағымды клиникалық қатерлі артериялық гипертензиямен көрінетін, катехоламиндер бөліп шығаратын (адреналин, норадреналин) экстраадреналды хромаффинді тіннің немесе бүйрек үсті безі милы затының ісігі (4.17 кесте). Этиологиясы. Бүйрек үсті безі милы затының хромаффинді жасушалары мен симпатикалық жүйке жүйесінің эмбриональды шығу тегі ортақ – олар жүйке түтігі қырының …
Қалқанша без анатомиясы мен физиологиясы Қалқанша без (ҚБ) тек ішкі секрециялық қызметке ие, адам ағзасындағы ең үлкен эндокринді без болып табылады. Ересек адамда оның салмағы шамамен 15–20 г. Қалқанша без кеңірдектің алдыңғы беті мен бүйірінде орналасқан екі бөліктен және қылтадан тұрады. Кейде қылтадан қосымша пирамидальды бөлік бастау алады. ҚБ біріншілік жұтқыншақтың орталық бөлігінің түбінен дамыған …
Акромегалия және гигантизм Акромегалия және гигантизм — гипофиз аденомасының (соматропинома) өсу гормонын (ӨГ) артық мөлшерде өндіруінен дамитын ауыр, созылмалы нейроэндокринді ауру. Аталған бұл екі сырқат бір патологиялық үрдістің жас шамалық вариациялары, яғни нақты клиникалық көріністері остеогенездің аяқталу дәрежесімен анықталады. Этиологиясы Акромегалия кезінде ӨГ секрециялайтын гипофиз аденомасы, яғни макроаденома 99% жағдайда анықталады. Иммуногистохимиялық, шынайы соматотропты аденомалардан (шамамен …
