Қазақша медицина |

Интерстициальды нефрит

Интерстициальды нефрит (ИН) – жедел токсикалық, аллергиялық, инфекциялық генезді бүйректің тубулоинтерстициальды тіндердің арнамалы емес қабынуымен өтетін гетерогенді топ. Жиілігі: Балаларда ЖИН анықталмаған, СИН сирек кездеседі. Этиологиясы. ИН әртүрлі инфекциялардан соң дамуы мүмкін. – Инфекция: стрепто-стафилококкты, күл, псевдотуберкулез, инфекциялық мононуклеоз, сальмонеллез, лептоспироз, мико- және токсоплазмоз, грипп, аденовирустар, қызылша т.б. – Дәрілер: сульфаниламидтер, аминогликозидтер, тетрациклин, І қатардағы …

Тітіркенген ішек синдромы

«Тітіркенген тоқ ішек синдромы» термині алғаш рет 1944 жылы енгізілген. 1993 жылы бұл термин басқа «тітіркенген ішек синдромы» (ТІС) терминіне ауыстырылды. 2000 жылы ДДҰ сарапшыларының Римдегі Халықаралық кеңесінде терминнің анықтамасы толықтырылды. ТІС – соңғы 12 айда 12, үзілісіз болуы міндет емес, апта бойына іштің ауырсынуының немесе абдоминальды дискомфорттың болуымен сипатталатын, төменгі үш белгілердің ең болмаса …

Ұйқы безінің қандағы және зәрдегі ферменттерін анықтау

Ұйқы безінде түзілетін ферменттер, оның сөлінің құрамында ішекке келіп, қуыстық тамақ қортуға қатысады. Ал, асқазан бөлігі ғана қанға, зәрге өтеді. Ұйқы безінің ауруларында осы ферменттердің қанға өту мөлшері арытады. Осы арыту мөлшерлері ұйқы безінің ауруларын анықтауға қолданылады. Қалыпты жағдай қандағы амилаза (диастаза) активтілігі 8-32 бірлік, зәрде 16-32 бірлік. Гиперамилаземия жедел панкреатитте (5-10 есе арытады), кейде …

Экссудативті энтеропатия

Экссудативті энтеропатия – асқазан ішек жолдары арқылы плазматикалық ақуыздардың көп мөлшерде жойылуымен сипатталатын ауру. Бұл ақуыз жетіспеушілігіне және басқа метаболикалық бұзылыстарға әкеледі. Біріншілік экссудативті энтеропатия сирек кездесетіні идиопатиялық интестинальды лимфангиэктазияда пайда болады. Оған интестинальды және мезентериальды тамырлардың дилатациясы, лимфаны ішек ішіне кетуі байланысты жоғалту тән. Біріншілік ішек лимфангиэктазия – белок жоғалтатын синдромның ерекше түрі …

Жедел гастрит

Жедел гастрит – асқазан кілегей қабатының жедел қабынуы. Этиологиясы: жедел гастрит дамуында негізгі себептер: тағамдық токсикоинфекция, зиянды тағамдар қолдану, асқазанға шектен тыс жүктеме түсіру, тағамды жеткілікті шайнамау, тұрмыстық улармен улану, аллергия, әртүрлі дәрілік заттарды ұзақ қолдану (сульфаниламидтер, салицилаттар). Патогенезі: асқазанның кілегей қабатында бактерия токсині, олардың ыдырау өнімі, адекватты емес тағамдар әсер етіп, оның …

Созылмалы гастрит

Созылмалы гастрит – асқазанның кілегей қабатының созылмалы, рецедивті, үдеуге бейім қабынулы-дистрофиялық зақымдалуы. Созылмалы гастрит (СГ) – полиэтиологиялық ауру. Созылмалы гастриттің жиі себебі болып балалар арасында мыналар саналады: алиментарлы фактор (91%). Оларға: ретсіз тамақтану, құрғақ тағамдар жеу, ащы,майлы тағамдар қолдану, рационда ақуыз, витаминдердің жеткіліксіздігі, синтетикалық тағам қоспаларын, кофе, алкоголь пайдалану; психо-эмоциональды факторлар; созылмалы инфекция ошақтары …

Хромосомның ххy синдромы

Хромосомның ХХY синдромы (Клайнфельтер синдрмы, 47, ХХY) жыныстық хромосоманың зақымдалуының клиникалық үлгісі болып келеді. Ер балаларда ең болмағанда бір Х хромосоманың артық болуымен сипатталады. Ол олардың жыныстық жетілуінің бұзылуына әкеледі. Алғаш рет 1942 жылы Клайнфельтер клиникалық тұрғыдан суреттеген. Популяциялық жиілігі ер адамдарда 1:1000 құрайды. Этиологиясы. Әдетте көбіне ата-аналары гаметаларында жыныстық хромосоманың дұрыс бөлінбеуі байқалады. Әшекейлік …

Хромосоманың Х моносомия синдромы (Шершевский-Тернер синдромы, Тернер синдромы,ХО- синдромы)

Бір жыныстық хромосоманың толық немесе бөлігінің болмауымен, аталық бездің қалыптасуының және жыныстық жетілудің бұзылуымен, аменореямен, бедеулікпен сипатталады. Алғаш рет 1926 жылы эндокринолог Н.А. Шершевский клиникалық тұрғыдан суреттеген. Синдром цитогенетикалық тұрғыдан 1959 жылы верифицирленген (дәлелденген). Әйел жынысты адамдарда популяциялық жиілігі 1:5000 құрайды. Этиологиясы. Синдромның даму себебі болып бір жыныстық хромосоманың толық немесе бөлікті (делеция) болмауы. Әшекейлік …

Марфан синдромы

Дәнекер тіннің жүйелі бұзылысымен ерекшеленетін тұқым қуалайтын кесел. Алғаш мәлімет берген Вильямс (1876). Тұқым қуалау түрі аутосомды-доминантты, мутантты геннің пенетранттығы жоғары. Жиілігі 1:50.000 – 1:100.000, ұлдар мен қыздарда бірдей. Патогенезінде дәнекер тіннің ішкі және молекулярлық байланысының бұзылысы мәнді; метаболизм бұзылыстары көптеген молекулярлық кемістікке қатысты. Клиникалық көрінісі. Синдромның 2 типін ажыратады: астеникалық, көбіне балалық, және астеникалық …

Лизосомалық аурулар

1965 жылы Бельгия зерттеушісі Херс тұқым қуалайтын лизосомальдық аурулар концепциясын тұжырымдады, бұлар жиынтық аурулар деп те аталады. Бұларға тән белгілер: 1) ауру түрлі заттар немесе қосылыстар жинақталуы, іркілуімен жүреді; 2) жиналған заттар әрқашан лизосомаларда болады; 3) жиналатын заттар жетіспейтін ферменттің ерекшелігіне қарай гомо — немесе гетерогенді болады; 4) лизосомалық ауруларда кемістік тек бір ферментке ғана …